|
|
5G-netwerk - Uitrol in de verschillende Gewesten
radiocommunicatie
economische infrastructuur
internet
transmissienet
institutionele samenwerking
Hoofdstedelijk Gewest Brussels
mobiele communicatie
| 10/12/2019 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 9/1/2020) |
| 7/1/2020 | Antwoord |
We staan aan de vooravond van de vijfde generatie van het mobiele netwerk, kortweg 5G. De opvolger van ons huidige 4G netwerk zal nog sneller werken. We zijn tegenwoordig geen moment meer offline dankzij een sterk mobiel netwerk waarop onze smartphones en tablets zijn aangesloten. Momenteel surfen we met de vierde generatie van dat netwerk, en dus spreken we van 4G. Intussen wordt er hard gewerkt aan de opvolger (5G).
Zowat iedere sector zal beïnvloed worden door de komst van 5G. Er zullen activiteiten mogelijk worden die nu nog ondenkbaar zijn. Maar zo'n evolutie heeft veel tijd nodig. Het duurde zo'n tien jaar voor 4G eindelijk kon worden geïntroduceerd. Behalve onderzoek zijn voor de ontwikkeling ook hulpmiddelen nodig. Tienduizenden problemen zijn opgedoken bij het mogelijk maken van 4G. Daarom is het zo belangrijk dat wij deze boot niet missen. In verschillende landen zijn ze hier al proeven mee aan het doen, zowel in de VSA, Canada, China en Japan zijn er al verschillende steden waar deze 5G netwerken beschikbaar zijn. Ook in Nederland en Zweden staan ze op het punt om dit in te voeren.
Maar tijdens de vorige legislatuur konden onze verschillende bevoegde overheden, de Gewesten en de federale regering, hierover niet tot een akkoord komen.
In de regeerakkoorden van de verschillende Gewesten is er telkens het besluit dat het 5G netwerk moet worden geïnstalleerd in het betreffende Gewest. Hier zijn echter tekortkomingen aan en daarom is het belangrijk dat deze snel worden uitgeklaard.
De Vlaamse en Waalse gewestelijke regeringen willen dat Vlaanderen en respectievelijk Wallonië zo snel mogelijk een eigen 5G netwerk krijgen. Dit is te lezen in de nieuwe Vlaamse en Waalse regeerakkoorden. De uitrol van het 5G netwerk wordt in België echter al maanden geblokkeerd door onenigheid tussen de Gewesten en de federale overheid.
In de nieuwe Vlaamse en Waalse regeerakkoorden worden een zo snel mogelijke invoering van een 5G netwerk in deze Gewesten een "grote prioriteit" genoemd. Het netwerk zal ervoor zorgen dat we de nieuwste spitstechnologieën kunnen inzetten om de Gewesten gezonder te maken, verkeersstromen beter op elkaar af te stemmen, energie te besparen en fraudeurs sneller te klissen, stellen ze in de regeerakkoorden.
De invoering van een Belgisch 5G netwerk liep al heel wat vertraging op. Struikelblok is dat er in de verschillende deelstaten verschillende stralingsnormen van toepassing zijn. In Vlaanderen en Wallonië is de situatie zeer gelijkaardig en zijn er ook dezelfde doelstellingen opgenomen in het regeerakkoord. In beiden Gewesten is er een emissienorm van 41,2V/m als norm ingesteld al zal er in het Waals Gewest verder onderzocht worden wat de mogelijke gevolgen hiervan zijn voor de gezondheid en natuurbeleid. Onderzoek van de UAntwerpen en de KULeuven toont echter aan dat er geen schadelijke gevolgen van deze straling zijn voor de mens.
In het Brussels Hoofdstedelijke Gewest is dit echter anders: in het nieuwe regeerakkoord herbevestigt de Brusselse regering te willen meewerken aan de ontplooiing van het 5G netwerk en de uitvoering van het protocolakkoord tussen de vorige regering en de telecomoperatoren om de start van 5G mogelijk te maken.
Dit protocolakkoord omvat een versoepeling van de emissienorm tot 14,5 V/m. Het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest is hiermee nog steeds de omgeving met de strengste stralingswetgeving in heel de Europese Unie (EU). Deze verhoging is alvast een antwoord op de huidige saturatie van het 4G netwerk en een eerste stap om de start van het 5G netwerk mogelijk te maken in Brussel. Het is echter nog helemaal onvoldoende om een echt en volledig 5G netwerk mogelijk te maken, bleek onlangs nog uit de conclusies van het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT): "de limiet van 14,5 V/m vormt een drempel die al snel dient te worden verhoogd." Idealiter dient volgens het BIPT de internationale emissienorm, aanbevolen door de EU, te worden aangenomen (41,2V/m).
De Brusselse overheid verlamt hiermee niet alleen hun eigen inwerkingtreding van het 5G netwerk maar ook die van de rest van het land. Dit terwijl het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een wereldstad is van groot belang voor zowel de EU, als diplomatie, de NAVO en de financiële wereld. Dit kan grote economische en bestuurlijke problemen met zich meebrengen zowel voor het Hoofdstedelijke Gewest als voor de rest van ons land.
Deze vraag betreft een transversale aangelegenheid met de Gewesten.
Ik heb dan ook de volgende vragen voor de geachte minister:
1) Heeft u informatie over wanneer we zouden kunnen verwachten dat er voor het eerst testen zullen worden gedaan voor het ontwikkelen van het 5G netwerk in België? Kan u deze desgevallend opsplitsen per Gewest?
2) Wordt er samengewerkt op Europees niveau voor het ontwikkelen van deze technologie in de verschillende lidstaten en in het bijzonder wat betreft ons land? Kan u dit toelichten?
3) Is er informatie over wanneer er een 5G netwerk zal worden aangelegd in de verschillende Gewesten? Indien ja, wanneer kunnen we dit 5G netwerk verwachten in welk Gewest?
4) Bestaan er tussen de federale overheid en de verschillende Gewesten afspraken om dit gezamenlijk uit te rollen? Indien ja, welke afspraken zijn er reeds gemaakt? Indien nee, kunnen wij verwachten dat de federale overheid hierin een voortrekkende rol zal nemen? Kan u dit toelichten?
5) Indien het Vlaams Gewest en het Waals Gewest dit beginnen te ontwikkelen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hierin achterblijft, zullen er dan gevolgen zijn voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?
6) Gaat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest indien ze hierin daadwerkelijk achterblijven, in tegen het staatsrechtelijke principe van de federale loyaliteit zoals bepaald in artikel 143, § 1, van de Grondwet dat bepaalt dat de Gewesten constructief moeten samenwerken en elkaar niet mogen tegenwerken? Kan u dit toelichten?
7) Welke impact heeft het uitblijven van 5G op de functie van Brussel als zetel van de EU en de NAVO? Heeft u hieromtrent reeds signalen ontvangen van deze instellingen?
Ik heb de eer in antwoord op de door het geacht lid gestelde vraag het volgende mee te delen.
1) Het Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT) levert testvergunningen af voor frequentiebanden die voor 5G gebruikt kunnen worden. Tot op heden werden hiervoor aan acht verschillende firma’s testvergunningen afgeleverd, voor een totaal van negenentwintig testlocaties (vier locaties in het Brusselse Gewest, een locatie in het Waalse Gewest en vierentwintig locaties in het Vlaamse Gewest).
2) Er wordt intens samengewerkt op Europees vlak om de 5G-technologie te introduceren. Dit gebeurt zowel op het vlak van de Europese Conferentie van de administraties van post en telecommunicatie (CEPT), de standaardisatieorganisaties (ETSI – Europees Telecommunicatie en Standaardisatie Instituut) en 3GPP (3rd Generation Partnership Project)) en binnen de Europese Unie. Voor 5G zijn de 700 MHz-band en de 3400-3800 MHz-band de primaire banden.
Op het niveau van de Europese Unie dienen, wat betreft de 700 MHz-band de volgende twee besluiten te worden geciteerd:
– uitvoeringsbesluit (EU) 2016/687 van de Commissie van 28 april 2016 betreffende de harmonisering van de frequentieband 694-790 MHz voor terrestrische systemen die draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie kunnen verschaffen en voor flexibel nationaal gebruik in de Unie;
– besluit 899/2017/EU van het Europees Parlement en de Raad van 17 mei 2017 betreffende het gebruik van de 470-790 MHz-band in de Unie.
Krachtens het eerste artikel van besluit 899/2017/EU moeten de lidstaten, uiterlijk op 30 juni 2020, het gebruik van de 700 MHz-band door terrestrische systemen die draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie kunnen verschaffen toestaan in geharmoniseerde technische voorwaarden zoals vastgelegd in besluit 2016/687/EU.
Ook voor de andere primaire 5G-band 3400-3800 MHz is er een intense samenwerking binnen de Europese Unie. Beschikking 2008/411/EG van de Commissie van 21 mei 2008 betreffende de harmonisering van de 3400-3800 MHz-frequentieband voor terrestrische systemen die elektronischecommunicatiediensten kunnen verschaffen in de Gemeenschap, gewijzigd door het uitvoeringsbesluit 2014/276/EU van de Commissie van 2 mei 2014 en uitvoeringsbesluit (EU) 2019/235 van de Commissie van 24 januari 2019, beoogt de harmonisering van de voorwaarden voor het ter beschikking stellen en het doeltreffende gebruik van de 3400-3800 MHz-band. De laatste wijzigingen die aangebracht zijn door uitvoeringsbesluit 2019/235/EU zijn er voornamelijk op gericht de invoering van 5G in de frequentieband van 3400-3800 MHz mogelijk te maken.
3) Van zodra de wetgevende teksten gepubliceerd zijn kan het BIPT het toekenningsproces voor de 5G-gebruiksrechten starten. Indien de regelgeving toekenning door middel van een veiling voorziet, heeft het BIPT ongeveer zes maand nodig tussen publicatiedatum van de teksten en start van de veiling.
4) Er bestaan geen afspraken tussen de federale overheid en de verschillende gewesten om 5G gezamenlijk uit te rollen. De federale overheid zal alles doen om de uitrol in de drie Gewesten mogelijk te maken, maar kan geen initiatieven nemen die niet tot de federale bevoegdheid behoren. De federale overheid zal in de eerste plaats de nodige regelgeving aannemen en het toekenningsproces voor de gebruiksrechten organiseren.
5) 5G wordt aanzien als een belangrijke component voor de markt van de elektronische-communicatiediensten via radio evenals voor de toekomstige IT-ondersteuning van bedrijven. In die zin kan het achterblijven ervan een belangrijke handicap betekenen voor de aantrekkingskracht van het Brusselse Gewest.
6) De eerste stap die gezet moet worden is het aannemen en de publicatie van de regelgeving die de toekenning van de gebruiksrechten mogelijk maakt. Deze regelgeving dient ook te worden goedgekeurd door het Overlegcomité. Aangezien de gewestregeringen in het Overlegcomité vertegenwoordigd zijn, kan er door het geven van deze goedkeuring van uit gegaan worden dat ze elkaar niet zullen tegenwerken.
7) Er mag van uit gegaan worden dat het uitblijven van 5G in Brussel dat toch een paradepaardje is van de Europese Commissie, een zeker gezichtsverlies zal betekenen voor Brussel en België. Hetzelfde geldt voor de NAVO.