Schriftelijke vraag nr. 7-1232

van Tom Ongena (Open Vld) d.d. 3 mei 2021

aan de minister van Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing

Vechtsport - Covid-19 - Impact - «Freefighting» - Deelnemers - Profiel - Hooliganisme - Motorbendes - Criminele organisaties - Strijd tegen deze praktijk - Maatregelen - Cijfers en tendensen

sport
geweld
georganiseerde misdaad
epidemie
voetbalvandalisme
officiële statistiek

Chronologie

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1231

Vraag nr. 7-1232 d.d. 3 mei 2021 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Door de Covid-19 pandemie liggen de vechtsporten al een jaar lang stil. Toch probeert men dit in leven te houden. Het verplaatst zich naar de parkjes, pleintjes of bossen. Vooral in grote steden doet men zijn best om het gebeuren in leven te houden. Toch brengt dit gevaren met zich mee: de organisatie en expertise van bijvoorbeeld de onofficiële scheidsrechters laat in veel gevallen te wensen over.

Ibrahim Emsallak, ex-bokser en coördinator van de Vlaamse Boksliga legt de problematiek uit met een vergelijking: «Zonder contact boksen is als zwemmen zonder zwembad. Je kunt proberen de zwemmers een jaar lang op het droge te laten trainen, maar na een tijdje zul je ze verliezen. Dan stoppen ze ermee. Of gaan ze op zoek naar een vijver waar ze illegaal kunnen zwemmen, zonder aanwezigheid van een redder.» (cf. https://www.knack.be/nieuws/belgie/sportclubs-dicht-gevechten-verhuizen-naar-het-park-dit-is-het-perfecte-recept-voor-ongelukken/article-longread-1714985.html?cookie_check=1618303741).

Onder deze illegale gevechten kunnen ook «freefights» vallen, georganiseerde vechtpartijen tussen (meestal) voetbalhooligans. Deze illegale gevechten met vaak uiterst gewelddadige confrontaties vonden doorgaans plaats op afgelegen plaatsen zoals bossen of leegstaande fabrieksgebouwen.

Daarbij heb je het gevaar met «freefights» dat het zich begint te mengen in het criminele gebeuren. Zo werd twee jaar gevangenis geëist voor leiders van «freefights» tussen hooligans uit Antwerpen en Nederland, die deze gevechten organiseerden tussen 2016 en 2018.

Daarbij bleek uit bijkomend gerechtelijk onderzoek dat er een sterke verstrengeling was gegroeid tussen deze hooligans uit Antwerpen en Tilburg, die op hun beurt nauwe banden hebben met de criminele motorbende Satudarah. Die motorclub zou via hun contacten bij de Antwerpse harde kern zelfs hebben geprobeerd om de ticketverkoop voor uitwedstrijden in handen te krijgen (cf. https://www.demorgen.be/nieuws/twee-jaar-gevangenis-geeist-voor-leiders-van-freefights-tussen-hooligans~b777f9ed/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F).

Hierbij komt nog het feit dat criminele bendes altijd op zoek zijn naar sterke vechtersbazen. De stap van louter «freefighten» naar het criminele milieu is soms gauw gezet. De deelnemers aan deze gevechten zijn aantrekkelijke doelwitten voor allerhande criminele ronselaars. Des te meer in deze coronatijden, waar de sportclubs gesloten zijn.

Wat betreft het transversaal karakter van de schriftelijke vraag: de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die staan gedefinieerd in de kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2016-2019, en werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie, waarop ook de politionele en justitiële spelers aanwezig waren. Het betreft aldus een transversale aangelegenheid met de Gewesten waarbij de rol van de Gewesten vooral ligt in het preventieve luik.

Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd aan de geachte minister:

1) Hoeveel gevallen van «freefights» zijn er gemeld sinds de corona-tijden? Zijn dit meer of minder dan pre-corona tijden? Geef de factoren die hierbij toedragen.

2) Welk profiel hebben degenen die hieraan deelnemen doorgaans? Kan men spreken van enkel personen uit hooliganmilieus?

3) Hebben de organisatoren hiervan een verleden bij het gerecht? Zijn het enkel motorbendes die zich mengen in dit gebeuren of duiken er ook andere criminele organisaties op?

4) Zijn er gevallen geweest waarbij na een «freefight» een escalatie plaatsvond van geweld? Zijn er gevallen bekend waarbij deelnemers achteraf elkaar aanklaagden?

5) Wat kan de overheid doen om deze praktijk tegen te gaan? Wat kunnen de sportverenigingen doen hiertegen?

Antwoord ontvangen op 3 juni 2021 :

De Algemene Nationale Gegevensbank (ANG) is een politiedatabank waarin feiten geregistreerd worden op basis van processen-verbaal die voortvloeien uit de missies van de gerechtelijke en bestuurlijke politie. Zij laat toe om tellingen uit te voeren op verschillende statistische variabelen, zoals het aantal geregistreerde feiten, de modus operandi, de voorwerpen gehanteerd bij het misdrijf, de gebruikte vervoermiddelen, de bestemmingen-plaats, ...

‘Freefights’ staan niet als dusdanig in de ANG geregistreerd. Op basis van de informatie in de ANG is het mogelijk om te rapporteren over het aantal geregistreerde feiten inzake vechtpartijen, maar het is niet mogelijk om ‘freefights’ hieruit te extraheren.

De onderstaande tabel bevatten het aantal door de politie geregistreerde feiten inzake vechtpartij (= wederzijdse slagen) zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal voor de periode 2016-2019 en de eerste drie trimesters van het jaar 2020 met een opdeling per maand en dit op het nationale niveau. Deze gegevens zijn afkomstig van de databankafsluiting van 22 januari 2021. De cijfers voor het vierde trimester van 2020 zijn momenteel nog niet beschikbaar.

Bron: Federale Politie

Aangezien de Rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen zeer recent een vonnis heeft geveld inzake ‘freefights’, verwijs ik u voor de andere elementen van antwoord naar mijn ambtgenoot de Minister van Justitie, aan wie u deze vraag eveneens heeft gesteld.