|
|
Ecologie - Klimaat - Vermindering van de uitstoot - Doelstellingen - Nakoming van de beloften - «Green spying» - Monitoring door en van derde landen - Dienst veiligheid van de Staat - Deelneming
beleid inzake klimaatverandering
staatsveiligheid
spionage
China
Rusland
Iran
vermindering van gasemissie
| 3/5/2021 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 3/6/2021) |
| 7/6/2021 | Antwoord |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1228
De Britse veiligheidsdienst MI6 geeft aan te zijn begonnen met «green spying». Met «green spying» wil de veiligheidsdienst verifiëren of de grote industriële naties die de groene beloften gemaakt hebben ze wel degelijk nakomen. Dit bevestigde het hoofd van de MI6 (cf. https://www.aa.com.tr/en/environment/uks-mi6-green-spying-on-worlds-climate-pledges/2220259).
Hierbij maakt hij gebruik van het gezegde «Trust, but verify», wat eerder gebruikt werd tijdens de Koude Oorlog door onder andere Ronald Reagan, rond afspraken inzake nucleaire ontwapening. Nu surveilleert men dus onder hetzelfde motto in hoeverre de andere naties zich houden aan afspraken inzake klimaatbeloften.
Dit alles hangt samen met de uitspraken van Amerikaans president Joe Biden, die eerder verkondigde dat hij een nieuwe doelstelling had, namelijk om de uitstoot tegen 2030 met 50 % tot 52 % te verminderen ten opzichte van het niveau van 2005. De Verenigde Staten zouden hierin het voortouw nemen. Dit liet hij weten tijdens de «Virtual Leaders Summit».
De Britse premier Boris Johnson sprak ook op deze virtuele top en kondigde een «wereldleidende» doelstelling aan om de emissies van het Verenigd Koninkrijk (VK) tegen 2035 met 78 % te verminderen ten opzichte van het niveau van 1990, en met 68 % tegen 2030. Later dit jaar zal het VK ook de 2021 United Nations Climate Change Conference (COP26) mee organiseren.
Het is belangrijk dat er gemonitord wordt in hoeverre landen hun beloftes nakomen. Vermindering van uitstoot kan in bepaalde gevallen gelijk staan aan vermindering van ontwikkeling en vertraging van de economie. Dit kan landen die mee de klimaatakkoorden ondertekenden; maar in de praktijk er totaal niks aan doen, een oneerlijke voorsprong geven op degenen die zich wel eraan houden.
De vraag is dan ook in hoeverre we hier in België eenzelfde mechanisme van controle kunnen handhaven.
Wat betreft transversaal karakter van deze schriftelijke vraag: deze vraag betreft een transversale aangelegenheid met de Gewesten (de Gewesten zijn bevoegd voor economie en ondernemen).
Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd aan de geachte minister:
1) Bestaan er in ons land organen die zich bezighouden met de monitoring, opvolging of handhaving van internationale klimaatverdragen op buitenlands vlak? Zo ja, welke en hoeveel zijn er dit? Onder welk gezag vallen deze organen? Zo nee, waarom niet?
2) Kan u meedelen of naar analogie van MI6, de Dienst Veiligheid van de Staat het monitoren van klimaatdoelstellingen als streefpunt beschouwt bij zowel eigen land, landen in de Europese Unie (EU), als landen buiten de EU? Waarom wel of niet? Zo ja, in welke zin en naar welke parameters wordt gekeken? Zo nee, waarom niet?
3) Zijn er binnen de EU organen die klimaatdoelstellingen monitoren van niet-EU landen? Zo ja, welke zijn dit en hoeveel autoriteit hebben ze? Zo neen, acht u dit opportuun en kan u dit toelichten?
4) Omgekeerd, zijn er landen of entiteiten buiten de EU die onze vooruitgang inzake klimaatdoelstellingen doelbewust monitoren? Zo ja, welke landen? Zo nee, zijn het enkel de Westerse landen die dit klaarblijkelijk doen? Werd er al binnen België zelf gedaan aan «green spying» door andere naties? Zo ja, welke?
5) Zijn er aanwijzingen dat landen die tot andere machtsblokken behoren – zoals China, Rusland of Iran – aan het proberen zijn onze klimaatbeslissingen (negatief) te beïnvloeden? Zo ja, op welke manier? Zo nee, waarom niet?
6) Wat kunnen wij doen om meer de situatie van andere landen te monitoren inzake klimaat? Hoe kan België hier een prominentere rol in spelen en wat zijn de uitdagingen hierbij? Zijn er bepaalde zaken, middelen of bijkomende inspanningen nodig om dit te kunnen bereiken?
7) Welke landen zijn het meest geneigd om aan «green spying» te doen en welke landen zijn de meest prominente doelwitten om binnen gespioneerd te worden?
8) Zijn er aanwijzingen dat de EU als collectief doet aan «green spying»? Zo ja, hoe groot is de rol van België en de Staatsveiligheid hierbinnen? Zijn hier al reacties op gekomen, zowel in eigen land, de EU als naties buiten de EU?
1) Op deze vraag kan ik u helaas geen antwoord geven aangezien het niet onder de bevoegdheid van Justitie valt.
2) De Veiligheid van de Staat (VSSE) heeft niet het objectief om klimaatdoelstellingen te monitoren.
Als defensieve, civiele, burgerlijke inlichtingendienst is de dienst bevoegd voor het vergaren van inlichtingen inzake een aantal bij wet gedefinieerde dreigingen zoals onder meer spionage, (buitenlandse) inmenging, terrorisme en radicalisering. Het staat de dienst dus niet vrij om inlichtingen te garen over fenomenen die buiten dit wettelijk kader vallen.
Daarnaast ligt de focus op dreigingen binnen ons grondgebied met een impact op ons land. Dit heeft tot gevolg dat de middelen hoofdzakelijk worden ingezet in eigen land en de capaciteiten om inlichtingen te garen in andere landen beperkt is.
3) De VSSE kan hier geen afdoend antwoord op geven aangezien het buiten het bevoegdheidsdomein en expertiseveld van de dienst valt.
Het European Union Satellite Centre (SatCen) monitort vanuit de ruimte wel geospatiale informatie over een aantal thematieken, zoals militaire capaciteiten, kritieke infrastructuren en veiligheidsgerelateerde aspecten verbonden aan klimaatverandering.
4) De Veiligheid van de Staat beschikt niet over pertinente informatie op dit vlak. Er werden nog geen feiten van ‘green spying’ vastgesteld op ons grondgebied.
5) De VSSE beschikt niet over pertinente informatie op dit vlak.
6) Op deze vraag kan ik u helaas geen antwoord geven aangezien het niet onder de bevoegdheid van Justitie valt.
7) Het is bijzonder moeilijk om een dergelijke inschatting te maken. Het is aangewezen om hierbij de kijken naar twee parameters, zijnde capaciteit en intentie.
Het opvolgen van een kwestie als de implementatie van klimaatverbintenissen is bijzonder complex en vergt heel wat middelen en technische expertise, in het bijzonder wanneer deze informatie dient ingewonnen te worden op een verborgen/clandestiene wijze. Hierdoor beperkt het aantal kandidaten zich tot grote strategische spelers met goed uitgeruste offensieve inlichtingendiensten.
Het tweede element is intentie, zijnde de wens om hierin de nodige middelen te gaan investeren. Dit kan voortkomen uit het feit dat landen die zich niet aan de afgesproken inspanning houden, hier een oneerlijk concurrentieel voordeel uit halen.
Daarnaast is er ook nog een andere motivator voor sommige mogendheden om aan ‘green spying’ te doen, namelijk als voorwendsel om aan economische en technologische spionage te doen. De ecologische omschakeling zal ook leiden tot de ontwikkeling van nieuwe groene technologieën, zoals recyclage, groene energieopwekking, -bewaring en –besparing, koolstofgasuitstoot en –heropname.
Ten laatste is er nog het aspect ‘influence operations’, waarbij ‘green spying’ gebruikt kan worden om de eigen verwezenlijkingen in de bloemetjes te zetten via propagandamiddelen, of te trachten een strategische rivaal te destabiliseren via een beschadigingsoperatie.
De VSSE blijft de clandestiene activiteiten van buitenlandse inlichtingendiensten op ons grondgebied verder opvolgen en waar nodig verstoren.
8) De EU doet collectief niet aan inlichtingengaring, al zijn er wel diensten die activiteiten uitoefenen die hieraan grenzen. Het European Union Satellite Centre (SatCen) monitort vanuit de ruimte bijvoorbeeld geospatiale informatie over een aantal thematieken, zoals militaire capaciteiten, kritieke infrastructuren en veiligheidsaspecten verbonden aan klimaatverandering. EU INTCEN centraliseert informatie komende van de lidstaten en open bronnen om analyses te maken over zaken die de EU kunnen bedreigen.De VSSE heeft nog geen bijdragen gestuurd aan Europese instellingen over het al dan niet behalen van klimaatdoelstellingen door derde landen.