Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-2215

van Lionel Bajart (Open Vld) d.d. 15 januari 2019

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Europese Zaken, en van Defensie, belast met Beliris en Federale Culturele Instellingen

Vaticaan - Discriminatie en homofobie - Uitspraken van de paus - Diplomatieke stappen

genderidentiteit
Heilige Stoel
katholicisme
discriminatie op grond van seksuele geaardheid
seksuele minderheid

Chronologie

15/1/2019Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
14/2/2019Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 6-1950

Vraag nr. 6-2215 d.d. 15 januari 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Volgens paus Franciscus kunnen ouders die ontdekken dat hun kind "homoseksuele neigingen" heeft, best psychiatrische hulp inschakelen. Hij stelde dit naar aanleiding van een persconferentie waarop een journalist vroeg aan de paus welke raad hij heeft voor ouders die ontdekken dat hun kind homoseksueel is.

Volgens de Paus dient rekening gehouden te worden met de leeftijd van de personen in kwestie en kan het nodig zijn om psychiatrische hulp in te schakelen wanneer een kind "verontrustende" eigenschappen begint te vertonen. "Wanneer dat zich manifesteert in de kindertijd, zijn er veel dingen die gedaan kunnen worden door de psychiatrie, om te kijken hoe het ermee gesteld is."

Deze uitspraak van de paus wat betreft holebi's staat niet op zich. In mei van dit jaar gaf de paus een instructie aan de Italiaanse bisschoppen om nieuwe kandidaten voor het priesterschap grondig te screenen en alle mannen die vermoedelijk homo zijn te weren. In juni gaf de paus aan dat het gezin naar het evenbeeld van god enkel kan bestaan uit een man en een vrouw. Aldus sluit hij homoseksuele koppels expliciet uit als gezinsvorm.

Jonge holebi's zijn een enorm kwetsbare groep, getuige hiervan het verhoogd zelfmoordrisico in deze leeftijdscategorie. De kerk zou beter haar moraliteit binnenskamers onder de loep nemen dan uitspraken te doen over de moraliteit van gezinsvormen die in tegenstelling tot wat de kerk denkt al jaren ingebed zijn in de samenleving. Deze uitspraak is bovenal strijdig met de mensenrechten en het non discriminatiebeginsel.

Het Vaticaan vervult een religieus politieke dubbelrol gezien het als enige geloofsgemeenschap in ons land beschikt over soevereiniteit en aldus ook diplomatiek vertegenwoordigd is.

Deze vraag betreft tevens een transversale aangelegenheid met de Gemeenschappen (gelijke kansen). Ik verwijs naar het decreet van 10 juli 2008 houdende een kader voor het Vlaamse gelijkekansen en gelijkebehandelingsbeleid, dat een kader creëert voor de functionele en transversale werking van het Vlaamse gelijkekansen en gelijkebehandelingsbeleid en het decreet betreffende de oprichting van het Interfederaal Centrum Gelijke kansen. De standpunten van de Vlaamse Regering en de verdediging hiervan bij de Verenigde Naties wat betreft onder meer gelijke kansen gebeurt systematisch in coördinatie met de federale overheid.

De gefedereerde overheden geven mee het inhoudelijk standpunt van de federatie vorm voor die materies waarvoor zij intern bevoegd zijn.

Wat betreft gelijke kansen en non discriminatie betreft het zogenaamde "gemengde multilaterale dossiers". Het intrafederale overleg over de rechten van de mens (gelijke kansen en non discriminatiebeginsel) vindt vooral plaats in het kader van ad hoc coördinatie naar aanleiding van internationale rapportering of standpuntbepaling. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het coördinatiemechanisme COORMULTI of van ad hoc coördinaties door andere federale overheidsdiensten.

Binnen de Interministeriële Conferentie voor Buitenlands Beleid waarin de verschillende beleidsniveaus zijn vertegenwoordigd, wordt het Belgisch buitenlands beleid gecoördineerd. Sinds 6 juli 2015 komt dit orgaan terug samen.

Ik heb volgende vragen voor de bevoegde minister:

1) Hoe reageert u op de recente uitlatingen van de Paus betreffende homoseksualiteit waarbij hij aangeeft dat er nog heel wat kan gedaan worden in de psychiatrie wanneer de homoseksuele neigingen van een kind duidelijk zijn alsook de eerdere incidenten zoals aangegeven in de toelichting van mijn vraag?

2) Kunt u aangeven:

wat het standpunt van onze regering hieromtrent is en

bent u bereid een officieel protest over te maken aan de Heilige Stoel, gezien de uitspraken van het Staatshoofd van het Vaticaan komen en uiterst stigmatiserend en discriminerend zijn? Kunt u dit uitvoerig toelichten?

3) Overweegt u aan de pauselijke nuntius te laten weten dat ons land niet akkoord kan gaan met de stelling dat er nog heel wat kan gedaan worden in de psychiatrie wanneer de homoseksuele neigingen van een kind duidelijk zijn?

Bent u bereid hem hieromtrent expliciet aan te spreken?

Zo neen, waarom niet en kan u dit uitvoerig toelichten?

Zo ja, wat gaat de strekking ervan zijn en wanneer wordt dit besproken?

4) Welke andere stappen hieromtrent acht u opportuun? Kunt u dit concreet toelichten?

Antwoord ontvangen op 14 februari 2019 :

1) De strijd tegen alle vormen van discriminatie is één van de pijlers van het mensenrechtenbeleid van België. Het regeringsakkoord preciseert dat ons land “het bepleiten van de LGBTI-rechten alsook de Jogjakarta Principes in de politieke dialoog met de partnerlanden van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, in onze bilaterale relaties en binnen internationale organisaties, verderzet.”

Ik vestig uw aandacht op het 18e principe van deze Jogjakarta Principes, die de bescherming tegen medisch misbruik expliciet vermeldt, inclusief het misbruik van psychologische behandelingen: “Niemand kan worden gedwongen tot het ondergaan van eender welke vorm van behandeling, protocol, medische of psychologische test, of om te worden opgesloten in een medisch instituut, omwille van zijn seksuele geaardheid of genderidentiteit. In tegenstelling tot elke classificatie die hier tegen ingaat, zijn de seksuele geaardheid en de genderidentiteit van een persoon an sich geen ziekten en moeten niet behandeld, verzorgd of onderdrukt worden.”

2) België blijft bijzonder actief inzake de rechten van LGBTI's, en dit op verschillende niveaus.

Op multilateraal niveau heeft België als lid van de Mensenrechtenraad geijverd voor de aanname van een historische resolutie “Mensenrechten, seksuele geaardheid en genderidentiteit” in juni 2011. Sindsdien, heeft ons land deze inspanning niet verminderd. België en de likeminded landen hebben de stemming van de resolutie “Mensenrechten, seksuele geaardheid en genderidentiteit” bewerkstelligd door de Mensenrechtenraad in 2014, die aan de Mensenrechtenraad toeliet om de kwestie te blijven aangrijpen alsook de aanname in 2016 van een resolutie “Bescherming tegen geweld en discriminatie gebaseerd op seksuele geaardheid en genderidentiteit”, die het mandaat van de onafhankelijke expert van de Verenigde Naties over deze vraag installeert. De eerste mandaathouder, Dhr. Vitit Muntarbhorn heeft bovendien het IDAHOT Forum, dat in mei 2017 in Brussel werd gehouden, geopend.

Op het Europese niveau is België eveneens zeer actief op dit dossier. België heeft inderdaad bijgedragen aan de onderhandelingen die hebben geleid tot het instellen van de richtsnoeren inzake het respect en het bevorderen van rechten voor LGBTI's, die in voege zijn sinds juni 2013. De verschillende vormen van discriminatie, zoals deze op basis van geaardheid, maken bovendien deel uit van een aparte benadering binnen de mensenrechtenstrategieën die voor elk land worden opgemaakt.

Sinds juli 2016, wijdt de Intergouvernementele Coalitie voor Gelijke Rechten (Equal Rights Coalition) zich aan de bescherming van de rechten van LGBTI's. De coalitie werd gelanceerd in juli 2016 op het wereldcongres over mensenrechten van LGBTI’s in Montevideo en België is stichtend lid. De ERC promoot rechten voor de LGBTI-gemeenschap en moedigt de inclusieve ontwikkeling hieromtrent aan in zowel lidstaten als niet-lidstaten. Met 40 leden, promoot de ERC haar doelen in samenwerking met de civiele maatschappij en multilaterale organisaties. België nam deel aan de laatste ERC-conferentie in augustus in Canada en is actief lid van de verschillende werkgroepen.

België maakt ook deel uit van de stichtende leden van het netwerk rond de organisatie van het IDAHOT Forum, een informeel netwerk van contactpunten en experten inzake LGBTI op het Europese continent, die als doel hebben om te werken aan het mainstreamen van de bescherming van de rechten van LGBTI's door een reeks van publieke consultaties en evenementen, waarvan het belangrijkste het internationale IDAHOT Forum is. De 5e editie hiervan werd in Brussel gehouden in 2017, onder auspiciën van de federale staatssecretaris en de verantwoordelijke Ministers van de gefedereerde entiteiten.

Het spreekt voor zich dat het engagement van België op deze thematiek zich verderzet in nationale tussenkomsten, zowel op het multilaterale niveau (aanbevelingen in het kader van de UPR bijvoorbeeld) of binnen het kader van een bilateraal onderhoud.

3) Dankzij dit engagement is de Belgische positie over dit belangrijk onderwerp duidelijk, ook voor zij die onze mening niet delen. Deze positie wordt herhaald op het internationaal niveau. Ze wordt erkend door de civiele maatschappij zoals wordt aangetoond door de Rainbow Index, opgesteld door de International Lesbian and Gay Association Europe (ILGA Europe) die België op de tweede plaats zet.

4) Voor de volgende etappes, zal België zich blijvend focussen op de strijd tegen elke vorm van discriminatie, aan de hand van de vastgelegde prioriteiten:

– de decriminalisering en strijd tegen discriminerende wetgeving en beleid zoals u beschreef in uw vraag;

– de bevordering van de gelijkheid en niet-discriminatie;

– de strijd tegen homofoob geweld;

– ondersteuning en bescherming van de mensenrechtenverdedigers in dit domein.