|
|
Veiligheidsdiensten - Verkeersveiligheid - Gebruik van sirenes - Gedragsregels - Controle - Opleiding - Betrokkenheid van de Gewesten
politie
eerste hulp
wegverkeer
verkeersveiligheid
lawaai
overtreding van het verkeersreglement
| 2/12/2016 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 5/1/2017) |
| 19/1/2017 | Antwoord |
Er is een opvallende stijging van het gebruik van sirenes op de openbare weg. Steeds meer worden op deze wijze de verkeersregels geschonden. Voor de verkeersveiligheid zijn de Gewesten steeds meer bevoegd, maar natuurlijk heeft de federale overheid een belangrijke vinger in de pap, omdat politiediensten en andere veiligheidsdiensten via het gebruik van de sirenes en de zwaailichten de verkeersregels aan hun laars kunnen lappen.
Het lijkt alsof de veiligheidsdiensten de terreurdreiging misbruiken om te pas en te onpas hun sirenes aan te zetten en door het rood licht te rijden. Ze nemen eenrichtingsstraten, ze rijden soms op het voetpad en regelmatig op het fietspad, ze rijden op de tegengestelde rijstroken, enz. Kortom, ze brengen het leven van vele weggebruikers ernstig in gevaar.
Of het gebruik van sirenes noodzakelijk is, kan uiteraard moeilijk worden beoordeeld. In de volksmond hoort men alvast dat ze ook gebruikt worden om gewoon niet in de files te moeten staan of om tijdig op de middaglunch te zijn. Vast staat dat in steden zoals Brussel zéér veel sirenes te horen zijn en zeer vaak andere weggebruikers in gevaar worden gebracht door het rijgedrag van de veiligheidsdiensten.
Er mogen door de Gewesten dan al ernstige pogingen worden gedaan om de verkeersveiligheid te verbeteren, in de praktijk wordt de verkeersveiligheid vaak in het gedrang gebracht door het gevaarlijke rijgedrag van veiligheidsdiensten.
1) Kan de geachte minister me meedelen wat de gedragsregels zijn voor het gebruik van sirenes door de veiligheidsdiensten ?
2) Wordt het gebruik van de sirenes genoteerd en is dit controleerbaar ?
3) Hoe is het te verklaren dat in sommige echte grootsteden het gebruik van sirenes geenszins tot de dagelijkse praktijk behoort en dat ze in onze hoofdstad massaal worden aangezet ?
4) Wordt er door de hiërarchie op gewezen dat het gebruiken van sirenes een uitzondering moet zijn en geenszins mag dienen om sneller bij de bakker of thuis te zijn ?
5) Worden de Gewesten betrokken bij deze regelgeving ? Worden ze betrokken bij de opleiding van politiediensten en andere veiligheidsdiensten ?
6) Wat zal hij doen om het te veelvuldig gebruik van sirenes aan banden te leggen en zo de veiligheid van andere weggebruikers te versterken ?
Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen :
1) De gedragsregels voor het gebruik van sirenes zijn omschreven in het Wegverkeersreglement. De blauwe knipperlichten mogen gebruikt worden voor elke opdracht. Bij een dringende opdracht moeten zij gebruikt worden. Sirenes mogen enkel gebruikt worden bij een dringende opdracht en moeten zelfs gebruikt worden wanneer een prioritair voertuig het rode verkeerslicht voorbijrijdt nadat het gestopt is. De wetgeving legt in dat geval een voorzichtigheidsplicht op aan de bestuurder van het voertuig : hij mag het rode verkeerslicht slechts voorbij rijden na gestopt te zijn en als dat mogelijk is zonder de andere weggebruikers in gevaar te brengen. Het Wegverkeersreglement beschrijft niet aan welke voorwaarden een prioritaire opdracht moet voldoen om « dringend » te zijn en laat het oordeel over aan de rechter die zich desgevallend hierover zal buigen.
2) Naast de politiediensten zijn er heel wat andere diensten die gebruik maken van sirenes ; denken we hierbij nog maar aan gevangenentransport, overbrenging van gedetineerden naar de justitiepaleizen, brandweer, ziekenwagens, militaire politie, Sibelga, veiligheidsdiensten van de Maatschappij voor het intercommunaal vervoer te Brussel (MIVB), …
Over het algemeen kan het gebruik van sirenes niet gecontroleerd worden, behalve in het geval van een politiecontrole. Wat de politie betreft, bestaan er systemen die het mogelijk maken om na te gaan wanneer een dienstvoertuig gebruik maakt of gebruik gemaakt heeft van het speciale geluidssignaal. Dit is echter een facultatieve en vrij kostelijke investering die niet verplicht is en die zelfs aanleiding geeft tot overleg met de vakverenigingen vooraleer tot installatie ervan over te kunnen gaan. Een aantal politiezones beschikken hierover.
3) In de zone Brussel-Hoofdstad-Elsene bijvoorbeeld, is men zich terdege bewust van deze problematiek en werden er specifieke instructies voor het gebruik van sirenes uitgevaardigd. Daarnaast valt op te merken dat deze zone sinds 2012 gebruik maakt van sirenes die uitgerust zijn met een nachtdispositief teneinde de hinder tot een minimum te beperken.
De eigenheid van de verkeerssituatie in de grootsteden en in het bijzonder in de hoofdstad met talrijke files en verkeersopstoppingen brengt met zich mee dat de hulpdiensten bij dringende interventies vaker dan elders gebruik moeten maken van het speciale geluidssignaal om een doorgang af te dwingen. De omvang van een tussenkomst is pas duidelijk wanneer men op de plaats van de oproep aankomt. De prioriteit die aan het toerijden wordt gegeven moet dikwijls afgeleid worden aan de hand van hetgeen de melder meedeelt aan de dispatcher. Soms telt elke seconde; de ernst van een incident is dikwijls onvoorspelbaar zodat het zekere voor het onzekere genomen wordt. Daarnaast moet we ook opmerken dat er talrijke veiligheidsescortes plaatsvinden van prominenten en potentiële doelwitten voor personen die een aanslag beramen. We denken onder meer aan de premier, buitenlandse Staatshoofden of gezanten, Z.M. de Koning en andere hoogwaardigheidsbekleders. Brussel als Europese hoofdstad met talrijke topontmoetingen wordt hier veel meer mee geconfronteerd dan eender welke andere stad in België en zelfs in de Europese Unie (EU).
4) Over dit aberrant gedrag doen heel wat verhalen de ronde, terwijl men niet in de mogelijkheid is om na te gaan of ze wel correct zijn en te ontkrachten. Vanzelfsprekend kunnen misbruiken niet uitgesloten worden. Wanneer dit vastgesteld wordt door de hiërarchie worden de betrokken personeelsleden hierop aangesproken en zo nodig disciplinair bijgestuurd.
5) Deze materie is een federale bevoegdheid. Bij aanpassing van de wetgeving wordt zoals gebruikelijk advies van de Gewesten gevraagd. De aanpassing van de wetgeving is een bevoegdheid van de minister van Vervoer en Mobiliteit.
De Gewesten worden niet betrokken bij de opleiding van de leden van de politiediensten.
6) Het feit of er te vaak of (al dan niet) ten onrechte gebruik wordt gemaakt van sirenes zou geanalyseerd moeten worden, rekening houdend met het feit dat het moeilijk is om te bepalen of een interventie (al dan niet) dringend is en dat een monitoring van het gebruik van deze middelen evenwel onmogelijk is.
Elke bevoegde en verantwoordelijke overheid moet overigens richtlijnen definiëren voor haar eigen diensten.
Voor wat een eventuele aanpassing van de wetgeving hierrond betreft, verwijs ik door naar de minister van Vervoer en Mobiliteit en naar de minister van Justitie.