Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-1004

van Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) d.d. 7 juli 2016

aan de minister van Justitie

Syriëstrijders - Uitreispogingen - Sleutelrol van de « broker » - Cijfers - Strijd

terrorisme
extremisme
statistiek
mensenhandel
Syrië
radicalisering

Chronologie

7/7/2016Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 11/8/2016)
6/4/2017Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-1003

Vraag nr. 6-1004 d.d. 7 juli 2016 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Dr. Jasper de Bie van de faculteit Rechtsgeleerdheid te Leiden schreef een bijzonder relevant proefschrift betreffende de werking van jihadistische netwerken.

Het onderzoek van de Bie wijst op de sleutelrol die de broker vervult bij de uitreispogingen van jonge Syriëstrijders. Zo stelt hij dat : « Zonder hulp van een broker de uitreispogingen vaak uitlopen op een mislukking. »

Transversaal karakter van de vraag : de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die staan gedefinieerd in de kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2016-2019, en werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie, waarop ook de politionele en justitiële spelers aanwezig waren. Het fenomeen van de strijd tegen het terrorisme en de radicalisering is één van de grote prioriteiten. Deze vraag betreft een transversale gewestaangelegenheid over de strijd tegen radicalisering. Zo coördineert in Vlaanderen de minister van Binnenlands Bestuur, Stedenbeleid en Inburgering de strijd tegen radicalisering.

Ik had dan ook graag een antwoord gekregen op de volgende vragen :

1) Kan u aangeven in hoeverre dit ook bij de Syriëstrijders die vanuit ons land vertrokken het geval is ? Kan u cijfermatig toelichten in hoeverre bij het succesvol uitreizen van een Syriëstrijder er sprake was van een broker ?

2) Kan u aangeven in hoeverre er in de dossiers van de Syriëstrijders sprake is van dezelfde brokers die de reis praktisch organiseren en het contact regelen met de terroristische groeperingen in de aankomstlanden ? Wat zijn hun gemeenschappelijke kenmerken ? Betreft het hoofdzakelijk landgenoten of niet ?

3) Kan u aangeven in hoeverre onze diensten succesvol optreden tegen deze brokers gezien de Syrië strijders zonder hun tussenkomst zelden succesvol kunnen vertrekken ? Hoe vertaalt dit zich concreet in veroordelingen en dit respectievelijk de laatste drie jaar voor de brokers die in ons land actief zijn ?

Antwoord ontvangen op 6 april 2017 :

1) Op enkele uitzonderingen na zijn de meeste Belgische foreign terrorist fighters (FTF) op eigen initiatief en met eigen middelen naar Syrië en Irak afgereisd. De nodige informatie (reisuitrusting, reisroute, contactgegevens, ...) werd hen meestal bezorgd via andere FTF die zich reeds in Syrië of Irak bevinden, of via facilitatoren in het Turks-Syrische grensgebied.

2) en 3) De gerechtelijke instanties hebben de voorbije jaren herhaaldelijk opgetreden tegen rekruteurs en facilitatoren die in België actief waren, zoals de netwerken rond Sharia4Belgium en rond Khalid Zerkani.

Sinds 11 februari 2015 (datum van vonnis van de correctionele rechtbank van Antwerpen in de zaak “Sharia4Belgium”), werden verschillende beslissingen genomen die verband hielden met de wervingskanalen voor het strijdtoneel in Syrië en Irak.

In 12 van de strafdossiers werden reeds vonnissen of arresten geveld, waarbij 43 ronselaars werden veroordeeld.

Deze worden evenwel niet noodzakelijk veroordeeld op basis van artikel 140ter van het Strafwetboek (ronselen), maar in vele gevallen worden deze veroordeeld als leidend persoon van een terroristische groep (art. 140, §2 Strafwetboek). Om de kwalificatie van leidend persoon van een terroristische groepering vast te stellen, houdt de rechtbank met name rekening met: het leiderschap van deze groep, de invloed die ze uitoefenen op hun leden, de overtuigingskracht en de capaciteiten tot manipulatie die ze bezitten, de coördinatieactiviteiten, …

Er moet eveneens worden verduidelijkt dat er nog altijd procedures lopen tegen wervingsnetwerken/kanalen die actief rekruteren in België.