|
|
Roma - Ondersteuning en begeleiding - Globaal actieplan
Roma
Finland
aantal schoolgaanden
sociale integratie
| 27/1/2011 | Verzending vraag |
| 21/6/2011 | Antwoord |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-990
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-992
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-993
Finland stelde als eerste land van Europa een efficiënt actieplan op voor de ondersteuning en begeleiding van Roma. Roma zijn al generaties lang aanwezig in Finland. Zij komen uit Midden- en Oost-Europa, net als de Franse en Belgische Manouche. Volgens de wet zijn zij Finnen. Toch lijden zij nog steeds onder discriminatie en uitsluiting. De voorbije vijftig jaar werkte Finland met kortlopende Roma-projecten. Deze bleken onvoldoende werkzaam.
Vanaf nu wil de Finse overheid actiever werken aan de integratie van Roma. Ze wil de negatieve beeldvorming, discriminatie en uitsluiting tegengaan en de participatie van Roma aan de samenleving versterken. Roma en niet-Roma werkten samen dit plan uit. Daarbij wordt gewerkt aan het verhogen van de leervaardigheden en talenten van Roma-kinderen, onder andere door modules over de Romacultuur in te lassen in de basisopleiding van kleuterleidsters. In het volledige basisonderwijs maken alle kinderen kennis met de Romacultuur en het Romanes. Roma-leerlingen zullen op school een taalbad Romanes krijgen. Gemeenten krijgen de opdracht om actief te zoeken naar hulpleerkrachten met Roma-achtergrond voor de lessen Romanes. Leerkrachten, die al afgestudeerd zijn, krijgen nascholing om hun vaardigheden in de omgang met Roma-leerlingen verder te ontwikkelen, met onder andere aandacht voor de bestrijding van pestgedrag tegenover Roma.
In Finland merkte men de hoge nood aan brugfiguren, omdat veel Roma verloren lopen in de wirwar van een postmoderne samenleving. De voorbije jaren zette men daarom student-assistenten met Roma-achtergrond in. Zij bemiddelden en tolkten tussen de scholen en de Roma-gemeenschap. Deze brugfiguren organiseerden in Helsinki gezamenlijke activiteiten met Roma en Finnen, zoals gemengde volleybalclubs. Roma-organisaties kunnen de komende jaren meer brugfiguren en tolken aanleveren. De overheid creëert voor hen extra jobs. De werkgevers onderzoeken welke rol de Roma op de arbeidsmarkt kunnen spelen. Ondertussen bieden de volkshogescholen extra scholing aan voor volwassen Roma die hun plek op de arbeidsmarkt nog niet vonden. Eenmaal de stap richting de arbeidsmarkt gezet, krijgen zij een individuele trajectbegeleiding, waarbij zij onder andere hulp krijgen bij sollicitaties. Mensen met ambitie om docent Romanes te worden, kunnen dit vanaf nu op universitair niveau volgen.
Een nationale mediacampagne over de Roma bestrijdt de vooroordelen en de discriminatie. Roma-organisaties worden ondersteund en politieagenten krijgen nascholing over de Roma-cultuur.
Tot slot zullen Roma meer betrokken worden bij politieke besluitvorming, door hen nog meer politieke adviesfuncties te geven.
In ons land worden de gemeenten aan hun lot overgelaten om de Roma op te vangen en te begeleiden. Nochtans was er nooit eerder zulke grote en urgente nood aan een werkzaam actieplan zodat deze Roma én de gemeenten waar ze wonen de juiste en voldoende steun kunnen ontvangen.
Daarom kreeg ik graag een antwoord op de volgende vragen:
1) Welke concrete maatregelen plant u om bij te dragen tot het emanciperen en begeleiden van Roma in ons land?
2) Zal u contact opnemen met de gemeenschappen om samen een allesomvattend actieplan ten voordele van de Roma op te stellen en in onderling overleg uit te voeren?
3) Welke initiatieven werden hieromtrent al genomen?
4) Is u het met mij eens dat een globaal actieplan als instrument absoluut noodzakelijk is om de Roma alle kansen op een toekomst te geven en de gemeentebesturen en betrokken organisaties de noodzakelijke slagkracht te bezorgen om dit te realiseren?
1 en 3) De Romathematiek ligt me nauw aan het hart. Daarom ben ik de voorbije maanden op een intensieve wijze de dialoog aangegaan met Roma, Woonwagenbewoners en Sinti. Doorheen deze gesprekken werd vrij snel duidelijk dat er op dit moment een gebrek is aan een erkend bemiddelingsorgaan om een coherent, kwalitatief en inclusief beleid te garanderen.
De betrokken gemeenschappen zijn van mening dat de oprichting van een Romaraad een welkom instrument zou zijn en een betrouwbare schakel zou kunnen vormen tussen de gemeenschappen en de verschillende overheden. Deze Raad zou garant moeten staan voor participatie van de Roma, Woonwagenbewoners en Sinti aan het Belgische beleid en hen de kans moeten geven om als gelijkwaardige burgers op te treden. Deze Raad zou de overheid kunnen bijstaan bij het uitstippelen van haar beleid en know-how kunnen aanreiken om een geslaagd inclusief Romabeleid te realiseren.
5 April 2011 organiseerde ik een studiedag “ Europese Roma-raden: een inspiratiebron voor België?” in samenwerking met het middenveld om deze denkoefening verder te zetten. Tijdens deze studiedag lichtten vertegenwoordigers van verschillende Europese Romaraden toe hoe zij functioneren en welke doelstellingen zij trachten te realiseren. Zij deden uit de doeken hoe zij ontstaan zijn, welke structuur zij hanteren en welk hun mandaat is. Tijdens deze studiedag werd er tevens aandacht worden besteed aan de specificiteit van de Belgische context en aan de zwaktes en sterktes van dergelijke raden. Deze studiedag bevestigde nogmaals het belang van een Romaraad in België, die weliswaar moet aangepast zijn aan de Belgische context. België is immers niet Finland.
Daarnaast is het uiteraard heel belangrijk dat er aan een gecoördineerd transversaal Romabeleid wordt gewerkt in België. Ik ben dan ook erg tevreden met de beslissing van de interministeriële conferentie “Sociale integratie” van 21 maart 2011, waarbij er beslist werd op een werkgroep Roma op te richten. We zullen tijdens de eerstvolgende bijeenkomst het rapport van onze studiedag toelichten.
2) Zoals ik hierboven zei, werd tijdens de interministeriële conferentie “Sociale integratie” van 21 maart 2011, beslist om een werkgroep “Roma” op te richten. Deze werkgroep wordt voorgezeten door staatssecretaris Courard. We hopen dat deze werkgroep intensief tewerk zal gaan. Er is immers werk aan de winkel. België dient voor eind 2011 een nationaal actieplan ter bevordering van de Roma-integratie over te maken aan de Europese Commissie. Aangezien de prioritaire thema’s onderwijs, huisvesting, gezondsheidszorg en arbeidsmarkt zijn, dringt een samenwerking zich op tussen de gemeenschappen en de gewesten en de federale overheid.
4) Uiteraard is een globaal actieplan absoluut noodzakelijk om de Roma, Sinti en Woonwagenbewoners alle kansen op een toekomst te geven. Toch wil ik benadrukken dat de Roma zelf betrokken dienen te worden in de realisatie en de opvolging van dit actieplan. Daarom pleit ik voor de realisatie van een Romaraad en de betrokkenheid van deze Romaraad in de realisatie van toekomstige actieplannen. Tijdens de EPSCO-vergadering van 19 mei 2011 heb ik, als minister van Gelijke Kansen, nogmaals duidelijk gemaakt dat ik de communicatie die door de Europese Commissie op 5 april verspreidde, ondersteun. De realisatie van een nationaal actieplan voor Roma maakt hier een volwaardig onderdeel van uit.
Natuurlijk zijn gemeentebesturen en betrokken organisaties gebaat met voldoende slagkracht om dit te realiseren. Op dit moment werkt het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racisme bestrijding een actie uit om gemeentebesturen te informeren over de rechten en plichten van de Woonwagenbewoners, om misverstanden uit de wereld te helpen. Deze brochure zal wellicht in juni 2011 gepubliceerd worden en van pas komen tijdens de zomerperiode wanneer groepen Woonwagenbewoners door ons land trekken.