Schriftelijke vraag nr. 5-9871

van Bart De Nijn (N-VA) d.d. 18 september 2013

aan de minister van Financiën, belast met Ambtenarenzaken

Nationale Loterij - Krasbiljet "Bling Bling by Astrid Bryan" - Minderjarigen - Mystery shoppers

spelverslaving
Nationale Loterij
kansspel
officiële statistiek
minderjarigheid

Chronologie

Vraag nr. 5-9871 d.d. 18 september 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Als reactie op het bericht dat de Nationale Loterij het nieuwe product "Bling Bling by Astrid Bryan" op de markt brengt, oordeelt het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen dat de Nationale Loterij zichzelf in de voet schiet. De Nationale Loterij houdt met andere woorden weinig rekening met de eigen regelgeving door in dit geval een tieneridool aan het hoofd van een campagne te plaatsen, terwijl gokken verboden is voor minderjarigen.

Enerzijds voerde de Nationale Loterij onlangs een aantal voorzorgsmaatregelen door om meer toe te zien op de wet op de kansspelen. Zo werden er meer controles aangekondigd door de zogenaamde inzet van mystery shoppers, moeten winkels zichtbaar maken dat producten niet verkocht mogen worden aan minderjarigen en krijgen winkels die het aan minderjarigen durven te verkopen, een financiële sanctie. Anderzijds neemt de Nationale Loterij dus beslissingen die tegen de geest van de regelgeving ingaan.

Meer algemeen staan de inspanningen die de Nationale Loterij levert op vlak van preventie van de gevaren van een gokverslaving niet in verhouding tot de marketing en de ontwikkeling van nieuwe producten waardoor burgers aangezet worden tot het kopen van gokbiljetten.

Ik verwacht van het beleid, de marketing en de ontwikkeling van producten van de Nationale Loterij dat er rekening wordt gehouden met de zwakkeren in de samenleving. Hoewel de reden van de lancering van producten duidelijk is, namelijk de staatskas te spijzen, moet er ook opgelet worden met op welk doelpubliek zich wil richten. Wetenschappelijk onderzoek heeft immers al vaak aan het licht gebracht dat er een significant verband is tussen gokken en het sociale profiel van mensen met een laag gemiddeld inkomen.

Graag had ik volgende vragen aan de geachte minister gesteld:

1) Kan hij mij cijfers geven omtrent het aantal controles van mystery shoppers die uitgevoerd zijn van 2010 tot en met heden per provincie? Tot welke financiële sancties heeft dit geleid? Ook graag per provincie en van 2010 tot en met heden.

2) Hoe interpreteert hij de regelgeving op de kansspelen, de nieuwe verstrengde voorzorgsmaatregelen ter voorkoming van de verkoop aan minderjarigen enerzijds en de lancering van het nieuwe project "Bling Bling by Astrid Bryan" anderzijds?

Antwoord ontvangen op 16 oktober 2013 :

1) In 2010 werden 1 014 verkooppunten gecontroleerd; er werden geen sancties toegepast, doch alle overtreders kregen een verwittigingbrief met verwijzing naar hun contractuele verplichtingen;

In 2011 werden 1 430 verkooppunten gecontroleerd, waarvan 455 verkooppunten een financiële sanctie hebben betaald voor een totaal bedrag van 177 046,04 euro.

De gegevens voor 2011 laten geen opsplitsing toe per provincie. Hieronder worden de gegevens per regionaal kantoor van de Nationale Loterij weergegeven. Ter informatie: het grondgebied Vlaams Brabant wordt verdeeld over het regionaal kantoor van Gent, het regionaal kantoor van Antwerpen en het regionaal kantoor van Tienen. Het grondgebied Waals-Brabant wordt verdeeld over het regionaal kantoor van Bergen en het regionaal kantoor van Namen.

In 2012 werden 1.635 verkooppunten gecontroleerd, waarvan 327 verkooppunten een financiële sanctie hebben betaald.

In de eerste jaarhelft van 2013 werden geen verkooppunten gecontroleerd. Voor de tweede jaarhelft zijn 800 controlebezoeken voorzien verspreid over de twee laatste trimesters.

2) De beheersovereenkomst voorziet dat de Nationale Loterij bij de uitvoering van haar opdracht dient te handelen als een sociaal verantwoordelijke en professionele aanbieder van spelplezier. De Nationale Loterij dient het spelgedrag doelgericht te kanaliseren en spelplezier te verschaffen aan een brede groep van mensen door recreatieve spelen aan te bieden. Die kanalisatieplicht houdt in dat er een attractief en modern aanbod wordt ontwikkeld.

Bij het nemen van beslissingen over de creatie van krasbiljetten steunt de Nationale Loterij op marktonderzoeken die worden uitgevoerd bij haar huidige spelers. De conclusies van deze onderzoeken tonen telkens aan dat een krasbiljet de perceptie heeft niet meer eigentijds te zijn. Dit gegeven wordt gesterkt door het feit dat de gemiddelde spelersleeftijd van krasbiljetten jaar na jaar toeneemt. De Nationale Loterij dreigt haar spelers van krasbiljetten te verliezen aan een snel groeiende concurrentie van online betalende spelen, die vaak een – minder of niet gecontroleerd- dynamisch en verleidelijk alternatief aanbieden. Bestaande spelers van krasbiljetten geven aan dat zij maar trouw blijven aan een product wanneer er innovatie en creativiteit aan te pas komt. Om aan deze verwachtingen te kunnen beantwoorden brengt de Nationale Loterij thematische loten op de markt die verrassend en modern zijn. Deze strategie past binnen het kader van de kanalisatieplicht van de Nationale Loterij, die als opdracht heeft een gamma producten aan te bieden voor een zo breed mogelijk publiek van 18+. De Nationale Loterij richt zich in ieder geval nooit op minderjarigen.

De ontwikkeling van het krasbiljet “Bling Bling by Astrid Bryan” werd, vóór goedkeuring door het Directiecomité en de Raad van Bestuur van de Nationale Loterij, bestudeerd en goedgekeurd door het Comité Verantwoord Spel, conform de voorgeschreven procedure.