|
|
Rusland - Proces Chodorkovski - Houding van België
Rusland
rechten van de mens
staatsgeweld
dissidentie
rechtsstaat
| 27/1/2011 | Verzending vraag |
| 22/2/2011 | Antwoord |
Onlangs werd de oud-topman van het olieconcern Yukos door een Russische rechtbank veroordeeld tot een gevangenisstraf van veertien jaar. Omdat hij al sinds 2003 opgesloten zit, kijkt de voormalige oliemagnaat nog aan tegen een detentie tot 2017. Heel wat waarnemers in het westen en ook de Russische oppositie beoordelen deze gang van zaken als een louter politieke afrekening. De veroordelingen worden geëvalueerd als strafmaatregel voor zijn pogingen om enkele jaren geleden een politiek en economisch tegengewicht te bieden aan toenmalig president Vladimir Poetin. Ook vandaag lijkt eerste- minister Poetin de drijvende kracht achter het proces tegen Chodorkovski. De strenge bestraffingen, buiten elke proportie, wekken de indruk dat veeleer politieke dan wel strafrechtelijke motieven spelen. Deze gang van zaken druist regelrecht in tegen de herhaalde intenties van Rusland om zich als een volwaardige rechtsstaat te profileren.
Deelt de geachte minister deze bezorgdheid en heeft hij ze namens ons land overgemaakt aan zijn Russische ambtsgenoot? Werd over deze aangelegenheid en over de situatie van Rusland als rechtsstaat gesproken binnen de Europese Unie? Nam de minister naar aanleiding van het Belgische voorzitterschap hiertoe expliciete initiatieven? Werden hierover gesprekken gevoerd met Rusland, onder meer op de top Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)-Rusland? Zo ja, welke? Zo neen, hoe motiveert hij zijn inertie op dit vlak? Plant hij initiatieven, onder meer om druk uit te oefenen op Rusland zodat iedereen een eerlijk proces wordt gewaarborgd?
Ik deel uw bezorgdheden inzake de situatie van de mensenrechten in Rusland in het algemeen en in de zaak Khodorkovsky in het bijzonder.
Het is echter zo dat sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon de Europese Unie over een Hoge Vertegenwoordiger inzake Buitenlands Beleid beschikt, mevrouw Catherine Ashton. Lady Ashton heeft op 31 december 2010 een verklaring uitgevaardigd over de zaak Khodorkovsky waarin zij onder meer stelt:
“Judicial independence and the right of each and every citizen to a fair trial, as enshrined in the European Convention on Human Rights, to which Russia is a party, are of crucial importance to the strategic partnership between the European Union and the Russian Federation and rule of law is a cornerstone of the Partnership for Modernisation.
The European Union will continue to follow the Khodorkovskii and Lebedev case closely and will raise this issue with Russia. As emphasised at the EU-Russia Summit on 7 December in Brussels, the EU expects Russia to respect its international commitments in the field of human rights and the rule of law."
De Europese Unie en Rusland onderhouden tweemaal per jaar een mensenrechtendialoog. De laatste editie van deze dialoog werd gehouden in Brussel op 17 november vorig jaar en ons land was er nauw bij betrokken. De EU-delegatie heeft bij deze gelegenheid laten weten het proces van Mikhail Khodorkovsky van nabij op te volgen en drukte de hoop uit dat het proces door een eerlijke uitspraak gevolgd zou worden.
België sluit zich volmondig aan bij de verklaring van de Hoge Vertegenwoordiger. We zullen de situatie nauwlettend blijven volgen. Er dient te worden opgemerkt dat Mikhail Khodorkovsky nog steeds de mogelijk heeft om een beroep in te dienen in de Supreme Court.
De NAVO, als collectieve veiligheidsorganisatie, is niet bevoegd in deze zaak.