Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-9617

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 19 juli 2013

aan de minister van Justitie

het Psychiatrisch Observatiecentrum Berkendael in Vorst

opname in psychiatrische kliniek
psychiatrische inrichting

Chronologie

19/7/2013Verzending vraag
20/8/2013Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-3506

Vraag nr. 5-9617 d.d. 19 juli 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Rond 1990 werd de nieuwbouw van een Psychiatrisch Observatiecentrum in Vorst, met de naam Berkendael, voltooid. Hoewel specifiek als observatiecentrum ontworpen en ook alzo gebouwd, zou het nooit deze specifieke functie vervullen. Het werd na oplevering meteen herleid tot een "gewone" penitentiaire instelling voor vrouwen.

Ooit nam men de beslissing, ongetwijfeld gebaseerd op ampele overwegingen, om dit POC in Vorst te bouwen. Ooit nam men de beslissing om dit centrum niet in die functie te activeren. Ongetwijfeld biedt een historische reconstructie antwoorden op de toenmalige motieven. Wellicht had deze beslissing alles te maken met een afweging die ook vandaag nog erg relevant klinkt: liever gevangenisplaatsen om een voortdurend tekort te lenigen dan deze plaatsen te gebruiken voor de noodzakelijke maar blijkbaar minder prioritaire behandeling van zieke mensen.

Tot op vandaag, medio 2013, is er in België geen enkel psychiatrisch observatiecentrum actief. Ze bestaan gewoonweg niet. De nood daaraan wordt echter niet ontkend. Integendeel, steeds sterker weegt dit gebrek door en speelde een belangrijke rol in de totale ontsporing van het beleid m.b.t. geïnterneerden. Het hoeft weinig betoog dat observatie absoluut noodzakelijk is voor een degelijke, gedifferentieerde diagnose.

Bevestigt de minister dat er momenteel geen enkel psychiatrisch observatiecentrum in ons land werkzaam is? Beaamt de minister dat zo'n POC onmisbaar is in de keten van noodzakelijke voorzieningen voor een adequaat beleid en correcte diagnoses m.b.t. interneringen? Hoe beoordeelt de minister de momentane infrastructuur van Berkendael, ooit ontworpen en gebouwd als POC maar nooit daartoe geactiveerd? Is dit gebouw nu nog geschikt om als POC te dienen? Kan dit gebouw een rol spelen om toch over een geschikt POC te kunnen beschikken? Indien Berkendael nog geschikt zou zijn, overweegt de minister om deze kans te benutten in een strategie om op korte termijn over een POC te beschikken? Beschikt de minister hieromtrent over meer concrete plannen?

Antwoord ontvangen op 20 augustus 2013 :

Het is inderdaad zo dat het POKO meer dan 12 jaar geleden voorzien is in Berkendaal maar nooit in werking is getreden. Ondertussen worden de gebouwen van Berkendael gebruikt als vrouwengevangenis voor Vorst. Zoals u weet is het momenteel de bedoeling om deze gebouwen te sluiten in het kader van de opening van de nieuwe gevangenis in Haren, die, volgens het Masterplan dat door de vorige regering werd goedgekeurd, gepaard gaat met de sluiting van Vorst en Sint-Gillis. 

Het is dus niet de bedoeling om een POKO op te richten in Berkendael.  

De realiteit op het terrein is intussen wel sterk geëvolueerd, de behoeften ook. De voorbije 10 jaar zijn de psychosociale diensten aanzienlijk uitgebreid, is er expertise qua diagnositiek en adviesverlening opgebouwd en werden de medewerkers van deze psychosociale dienst uitgebreid opgeleid met het oog op risicotaxatie en -assessments. De dienst is in staat de wetenschappelijke ontwikkelingen op de voet te volgen.  

In 2007 werd de splitsing tussen Zorg en Expertise ingevoerd en werden voor alle afdelingen waar geïnterneerden verblijven zorgequipes ingevoerd. De nieuwe wet internering voorziet daarenboven in een aangepaste procedure rond de inobservatiestelling en vooral een actueel verslagmodel met een opgelegde methodiek. Binnen deze nieuwe wet, waarvan geweten is dat zij aangepast moet worden vooraleer zij in werking kan treden, rijst de vraag wel naar het oprichten van een nieuw POKO, zij het rekening houdend met de evoluties van de laatste jaren. Er bestaan nog geen concrete plannen, maar een aantal pistes worden thans bekeken.