Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-9583

van Fatiha Saïdi (PS) d.d. 17 juli 2013

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen

Alcoholverslaving - Behandeling - Baclofen - Doeltreffendheid

alcoholisme
geneesmiddel

Chronologie

17/7/2013Verzending vraag
28/4/2014Einde zittingsperiode

Vraag nr. 5-9583 d.d. 17 juli 2013 : (Vraag gesteld in het Frans)

Baclofen werd aanvankelijk voorgeschreven als een spierverslapper bij neurologische aandoeningen. Sinds de jaren 2000 wordt het in verschillende landen aangewend voor de behandeling van andere pathologieën, en hoofdzakelijk om bepaalde verslavingen, met name alcoholverslaving, te genezen. Alcoholisme kan niet als een slechte gewoonte worden beschouwd, het is een ziekte, net zoals drugsverslaving. Recente ontdekkingen inzake de chemie van neuronen hebben aangetoond dat de wil geen factor is bij verslavingsfenomenen. Ongeveer 10 mensen op 100 zijn voorbestemd om verslaafd te worden aan een stof zoals alcohol, heroïne of geneesmiddelen. Het contact met het product triggert de ziekte en de zieke wordt verslaafd aan het product.   

Een studie die begin december 2012 in het tijdschrift Frontiers in Psychiatry werd gepubliceerd, toont aan dat Baclofen doeltreffend is op korte termijn en dat de alcoholdependentie op lange termijn duidelijk afneemt.

De studie had betrekking op 100 patiënten met een sterke alcoholverslaving en die resistent waren voor de gebruikelijke therapieën. De zieken werden gedurende twee jaar gevolgd, terwijl ze met baclofen werden behandeld. Het alcoholverbruik en de zin om te drinken van de deelnemers werden regelmatig gemeten. Het alcoholverbruik nam af bij 84% van de zieken na 3 maanden behandeling, bij 70% na 6 maanden, bij 63% na een jaar en bij 62% na 2 jaar. Tien zieken hebben de behandeling afgebroken omdat ze zich genezen achtten.

Volgens de auteur van de studie levert geen enkele therapie tegen alcoholverslaving zo’n positieve resultaten op. De studie heeft een beperkte wetenschappelijke waarde omdat het gaat om een observatie bij vrijwillige patiënten, zonder vergelijking met een andere groep. Desalniettemin zijn de resultaten zeer hoopgevend.

Naast baclofen moeten twee nieuwe moleculen die erop gericht zijn de consumptie bij verslaafde personen terug te dringen, in 2014 op de markt komen.

Selincro is momenteel het verst gevorderd. Het wordt door een Deens labo gecommercialiseerd en het heeft in februari 2013 een vergunning gekregen om op de Europese markt te worden gebracht. Het zou vanaf de zomer beschikbaar moeten zijn in de Scandinavische landen, Polen en Duitsland, en in 2014 in Frankrijk. De behandeling is volgens het labo vernieuwend omdat ze niet gericht is op onthouding van de zieke, maar omdat ze de zin om te drinken wegneemt. Ze is aangewezen voor volwassenen met een matige verslaving.

Het tweede geneesmiddel, Alcover, is bekend. Het wordt sinds ongeveer vijftien jaar voorgeschreven in Italië en Oostenrijk. Het labo dat het wil commercialiseren, doet momenteel een klinische proef in de hoop het product tegen einde 2014 op de Europese markt te brengen. De gebruikte molecule is niets anders dan GHB, de verkrachtingsdrug. Dat kan een hinderpaal zijn voor de commercialisering. Het is aangewezen voor patiënten met een alcoholverslaving wier behandeling gericht is op onthouding.

Hoewel die geneesmiddelen gericht zijn op verschillende systemen van neurotransmissie, hebben ze hetzelfde doel, namelijk inspelen op de hersenactiviteit van de beloning. De zieke moet aldus worden verlost van de onweerstaanbare drang om te drinken. De reacties zijn echter zeer verschillend naargelang de patiënt. Sommigen herwinnen de controle over hun gebruik, anderen is de onthouding succesvol en bij sommige zieken is er geen enkele verbetering

Verslavingsdeskundigen beschikken momenteel nog altijd niet over een wetenschappelijk criterium om, op basis van het profiel van de patiënt, één geneesmiddel te verkiezen boven aan ander. Klinische studies zijn noodzakelijk om die geneesmiddelen onderling te vergelijken en om de combinatie ervan te bestuderen. In die optiek is in de Verenigde Staten en octrooiaanvraag ingediend van een combinatie van baclofen en GHB.

Er bestaat dus geen wondermolecule. Gedragstherapie en sociale begeleiding blijven noodzakelijk in de strijd tegen een complexe verslaving.

Heeft de minister kennis van gelijkaardige en overeenstemmende studies in België en het buitenland over de doeltreffendheid van baclofen, dat momenteel generisch is? Acht ze het mogelijk dat het in de nabije toekomst in combinatie met andere zorgen wordt gebruikt bij de behandeling van alcoholverslavingen? Mijn vraag gaat over baclofen omdat die molecule nu tot het openbare domein behoort en dus de minste impact zal hebben op het budget van onze sociale zekerheid.