Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-9381

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 20 juni 2013

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen

Parafenyleendiamine (PPD) - Tatoeages - Haarkleurmiddel - Allergische reacties - Cijfers

haar- en schoonheidsverzorging
cosmetisch product
giftige stof
allergie

Chronologie

20/6/2013Verzending vraag
18/9/2013Rappel
12/11/2013Rappel
12/12/2013Antwoord

Vraag nr. 5-9381 d.d. 20 juni 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Tijdelijke tatoeages zijn aan de kust, op festivals en zeker ook op vakantie populair bij toeristen, vooral bij jongeren. De Nederlandse dermatoloog Stenveld zei onlangs zeer duidelijk: "Laat straks op vakantie geen hennatatoeages zetten. De kans dat de tatoeages de schadelijke stof PPD bevatten, is zeer groot."

De tijdelijke (henna)tatoeages kunnen de stof parafenyleendiamine (PPD) bevatten. PPD zorgt ervoor dat de tekening sneller droogt en maakt ze ook donkerder. Volgens een Europese richtlijn is het verboden om PPD rechtstreeks op de huid aan te brengen. In ons land wordt PPD toegelaten onder bepaalde voorwaarden in haarkleurmiddelen (met een maximale concentratie tot 6%) maar de concentratie PPD in zulk een tatoeage is veel groter en wordt rechtstreeks op de huid aangebracht.

Volgens de Nederlandse dermatoloog blijven mensen die een keer allergisch reageren op PPD, levenslang allergisch voor de stof. "Dat kan onhandig zijn, omdat de stof bijvoorbeeld in de meeste haarverven zit. Dan wordt het moeilijk om bijvoorbeeld kapper te worden. Maar ook als je gewoon je haar wil kleuren is dat problematisch. Je moet dan echt op zoek naar een speciale kapper die haarverf zonder PPD gebruikt," zegt hij in de Nederlandse pers. Doordat steeds meer mensen zo een tattoo laten zetten in plaats van een echte tattoo, krijgen ook meer mensen een allergische reactie.

Twee jaar geleden stelde u in uw antwoord op parlementaire vraag 5-4146: "Het is nog te vroeg om eventuele effecten van aangepaste waarschuwingsteksten op haarkleurmiddelen vast te stellen. Er is een wettelijke overgangsperiode tot 31 oktober 2012 voor de nieuwe waarschuwingen op haarkleurmiddelen in de handel".

1) Hoeveel controles worden door de dienst Cosmetica van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid naar het gebruik van PPD in (henna)tatoeages uitgevoerd? Kan u dit aantal per jaar opsplitsen en dit voor de voorbije vijf jaar?

2) Kan u voor de voorbije vijf jaar het aantal vaststellingen per jaar geven van het gebruik van de stof PPD om tatoeages te zetten ?

3) Welke sancties volgen er voor mensen die PPD gebruiken in deze context? Hoeveel mensen zijn in de voorbije vijf jaar in ons land daarvoor bestraft?

4) Is het juist dat mensen die ooit een keer allergisch reageerden op PPD, levenslang allergisch zijn voor de stof? Is dit, en de ongemakken die daaruit volgen, volgens u voldoende bekend bij de bevolking? Kan u toelichten? Zo neen, moet daar iets aan gedaan worden en hoe?

5) Heeft u cijfers over het aantal Belgen die (allergische) problemen ondervonden door in contact te komen met PPD, in ons land of op reis? Kan u die cijfers meedelen voor de voorbije vijf jaar en per jaar?

6) Heeft u reeds de eventuele effecten van aangepaste waarschuwingsteksten op haarkleurmiddelen kunnen vaststellen, en wat zijn die effecten? Kan u verder (cijfermatig) toelichten?

Antwoord ontvangen op 12 december 2013 :

De dienst Inspectie Consumptieproducten van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid doet jaarlijks een 60-tal controles op de plaatsen waar straatartiesten tijdelijke hennatatoeages aanbieden, namelijk festivals en zomertrekplijsters, zoals de kuststeden, open luchtzwembaden en campings. In 2005 en 2006 was het aantal controles hoger, omdat henna tatoeages toen een opkomende trend was en de risicos van zwarte henna minder bekend waren. Sinds 2007 bleken henna tatoeages minder vaak aangeboden. De meeste straatartiesten zijn zich bewust van de gevaren van zwarte henna, en gebruiken de gepaste producten.

Bij de controles worden de gebruikte producten gecontroleerd. Producten met PPD worden in beslag genomen, en de betrokken personen worden geverbaliseerd. De vastgestelde overtredingen in de laatste jaren zijn:

De straf is of een administratieve boete (transactie), of een gerechtelijke straf.

Een persoon die ten gevolge van een zwarte henna tatoeage allergisch wordt aan PPD, is inderdaad voor het leven gevoelig aan deze stof. Allergie aan PPD kan ook ontstaan naar aanleiding van het gebruik van haarkleurmiddelen. Precieze cijfers zijn helaas niet beschikbaar.

Waarschuwingen voor deze producten bestaan nu op de etiketten van haarkleurmiddelen, waardoor de consument nu vaker geïnformeerd over het risico van het gebruik van PPD. In welke mate deze waarschuwing verschil maakt voor het aantal gevallen van allergie, is niet makkelijk te bepalen.

Sinds 2005 waarschuwt de FOD Volksgezondheid voor de gevaren van zwarte henna, via controles en via de website van de FOD www.gezondheid.belgie.be.