Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-9200

van Inge Faes (N-VA) d.d. 5 juni 2013

aan de minister van Overheidsbedrijven en Ontwikkelingssamenwerking, belast met Grote Steden

De diefstal van koperdraad op het spoornet

Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
diefstal
koper

Chronologie

5/6/2013Verzending vraag
17/6/2013Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-2860

Vraag nr. 5-9200 d.d. 5 juni 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Eind 2012 meldde de woordvoerder van Infrabel dat de diefstal van koperdraad op het spoorwegnet de NMBS dat jaar tussen 7 en 8 miljoen euro kostte.

Dat bedrag omvat niet alleen de waarde van de koperdraad zelf, maar ook de schade die door de diefstallen wordt aangericht aan de spoorinfrastructuur en de werkuren van de spoorarbeiders die de infrastructuur na de diefstal moeten herstellen. Dat die kosten zo hoog oplopen is niet verwonderlijk, als men weet dat in Wallonië en Brussel 70 voltijdse werknemers van Infrabel niets anders doen dan de gevolgen van koperdiefstallen verhelpen. Symptomatisch hierbij is ook dat op maandag 10 december alleen al drie koperdiefstallen werden gepleegd op de lijn 132 tussen Charleroi en Couvin.

Om het toenemende aantal koperdiefstallen tegen te gaan en om een gezamenlijke strategie uit te werken hebben de directie Infrastructuur van Infrabel en Corporate Security Service van de NMBS Holding de krachten gebundeld. Zo werd reeds in november 2008 een werkgroep “metaaldiefstallen” opgericht, die in het bijzonder is belast met de evaluatie van de verschillende menselijke en technische mogelijkheden op dit gebied.

De oprichting van de werkgroep “metaaldiefstallen” dateert van 2008 – intussen vier jaar geleden – en toch vinden metaaldiefstallen aan het spoorwegennet met de regelmaat van de klok plaats. Ik vraag mij dan ook af wat de concrete bevindingen van die werkgroep zijn en in welke mate die bevindingen zijn geïmplementeerd.

Antwoord ontvangen op 17 juni 2013 :

Kabeldiefstallen zijn inderdaad een echte plaag voor de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS)-Groep. Als gevolg van de enorme prijsstijgingen van het koper, zijn de diefstallen van kabels langs ons spoorwegnet zeer sterk gestegen in 2012.

Om het hoofd te bieden aan deze diefstallen, die zorgen voor een financieel verlies voor het bedrijf en veel minuten vertraging, werd inderdaad een strategische en operationele werkgroep “metaaldiefstallen”, beheerd door Corporate Security Service van de NMBS-Holding in samenwerking met de politiediensten en de parketten, opgestart in 2008.

De fenomeenanalyse resulteerde in een betere beeldvorming. In dit kader werden de hot spots in kaart gebracht. Zo werden 13 gerechtelijke arrondissementen bepaald waar 90 procent van de feiten worden gepleegd. In deze arrondissementen zullen door de veiligheidsdienst Securail in samenwerking met de lokale en federale politiediensten acties worden ondernomen, onder toezicht van de DirCo’s van de federale politie.

Er wordt gestreefd naar een grotere sensibilisering van het Federaal Parket en het College van Procureurs. Daarnaast werd een betere samenwerking tot stand gebracht met de federale politie (DGJ/DJB) en de NMBS groep. Tijdens een politieactie in april 2013 werd een helikopter ingezet met een thermische camera. Toen werden er negen arrestaties verricht.

Samen met de minister van Justitie, de minister van Binnenlandse Zaken, de minister van Economie en de Staatssecretaris van mobiliteit, hebben we onlangs een nationaal actieplan met, onder andere, de volgende vorstellen gepresenteerd :

1.   In de schroothandel, waar koper opgekocht wordt voor recyclage, zal er niet meer met baargeld betaald worden.

2.   Een versterking van de politieacties in de strijd tegen metaaldiefstal.

3.   De spoorwegpolitie krijgt er dit jaar honderd agenten bij.

4.   Het spoorwegpersoneel zal via KB een stuk politiebevoegdheid krijgen.

5.   Omdat koperdiefstal een grensoverschrijdend fenomeen is, hebben we bij de Europese Commissie voor een geharmoniseerde aanpak gepleit.

6.   53 000 omwonenden van het spoor zullen een brief krijgen met de boodschap alert te zijn voor verdachte bewegingen.

Naast deze maatregelen zijn er ook technische oplossingen mogelijk. Daarom is recent bij Infrabel ook een technische werkgroep opgericht naast de strategische en operationele werkgroep “metaaldiefstallen”. De werkgroep is samengesteld uit leden van diensten van de Directie Infrastructuur van Infrabel, van TUCRail en van de Corporate Security Service van de NMBS-Holding.

Haar voornaamste missie is oplossingen vinden om de infrastructuur minder aantrekkelijk te maken voor koperdiefstallen en deze op te nemen in installatierichtlijnen. Hiervoor worden de huidige initiatieven in de verschillende arrondissementen van de Directie Infrastructuur, alsook de bestaande oplossingen op de markt en bij onze buurnetten, geëvalueerd om de beste oplossingen te veralgemenen ter bestrijding van kabeldiefstallen.

Volgende oplossingen worden momenteel uitgewerkt, uitgetest en uitgerold :

  1. Minder toegankelijk maken van aarding- en terugstroomkabels door het ingraven van deze kabels en hun verdeeldozen.

  2. Vervanging van koper door het minder waardevolle aluminium.

  3. Uitwerking van andere aardingsprincipes die minder koperkabels vragen.

  4. Aanleg, waar de reglementering dit toelaat, van aardingskabels in buiteninstallaties met een buitenmantel in het zwart of grijs in plaats van de zeer opvallende kleurencode geel/groen.

  5. In en op kabels een identificatie aanbrengen zodat het mogelijk wordt bij het terugvinden van koper door de politie of het parket, om aan te tonen dat het koper afkomstig is van een kabel die eigendom was van Infrabel en eventueel op welke plaats hij werd gestolen.

  6. Alarmsystemen die detecteren dat kabels worden doorgeknipt of kabelsleuven worden geopend en die kunnen detecteren op welke plaats dat gebeurt.

  7. Mobiele camera’s verbonden met het Security Operations Center van de NMBS-Holding.

De technische maatregelen worden vooral reeds toegepast bij de bouw van nieuwe installaties. Daarnaast zijn er de bestaande installaties met duizenden kilometer kabel die niet zomaar onmiddellijk kunnen worden aangepast. Daarom kunnen van de technische maatregelen maar resultaten worden verwacht op langere termijn.

Om toch op korte termijn de problematiek onder controle te krijgen is een perfecte samenwerking nodig tussen alle betrokken partijen als de slachtoffers (spoorwegen, elektriciteitsverdelers, bouwbedrijven, enz.), politie, justitie en de recyclagesector. Dit met als doel de pakkans te vergroten en gevatte daders zwaar te straffen en hierdoor het gevoel van straffeloosheid weg te nemen.

Bovendien nemen zowel Infrabel als Corporate Security Service actief deel aan internationale werkgroepen die binnen de UIC (Union Internationale des Chemins de fer) en de EIM (European Rail Infrastructure Managers) werden opgericht om ‘best practices’ in de strijd tegen kabeldiefstallen op het spoorwegdomein, uit te wisselen.