Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-8699

van Louis Ide (N-VA) d.d. 12 april 2013

aan de minister van Werk

Geneesheren - Arbeidsduur - Plafond - Extra uren

dokter
wettige arbeidsduur
ziekenhuis
dierenarts
tandarts

Chronologie

12/4/2013Verzending vraag
18/6/2013Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8698

Vraag nr. 5-8699 d.d. 12 april 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De Europese richtlijn 2003/88/EG betreffende een aantal aspecten van de organisatie van de arbeidstijd legt de grens van de arbeidstijd vast op gemiddeld 48 uur per week. Deze richtlijn werd in België omgezet in de wet tot vaststelling van de arbeidsduur van de geneesheren, de tandartsen, de dierenartsen, kandidaat-geneesheren in opleiding, kandidaat-tandartsen in opleiding en studenten-stagiairs die zich voorbereiden op de uitoefening van deze beroepen. De wet werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 22 december 2010.

Bij de Belgische omzetting van deze richtlijn werden er bepalingen opgenomen die toelaten om in uitzonderlijke gevallen meer werkuren te presteren. Het is namelijk belangrijk dat de permanentie in een ziekenhuis gewaarborgd blijft. Zo kan een bijkomende arbeidstijd van 12 uur worden opgenomen, op voorwaarde dat de werknemer zich individueel akkoord verklaart in een aparte schriftelijke engagementsakte. Daarenboven kunnen artsen boven het plafond ook nog eens 12 uur spreiden.

Graag had ik een stand van zaken in dit dossier gekregen. Concreet had ik graag een antwoord gehad op de volgende vragen van de geachte minister:

1. Zijn er reeds controles geweest omtrent deze richtlijn? Zo ja, hoeveel? En waar? Werden er hierbij klachten geformuleerd?

2. Zijn er artsen die het plafond van 48 werkuren per week overschreden? Zo ja, hoeveel?

3. Zijn er artsen die het document, dat toelaat om extra uren te werken, hebben ondertekend? Zo ja, hoeveel?

4. Zijn er artsen die het plafond van 60 werkuren reeds overschreden? Zo ja, hoeveel?

5. De minister gaf in het verleden aan dat er straffen zouden uitgewerkt worden voor artsen die zich systematisch niet aan de werktijden houden. Zijn er intussen reeds maatregelen voorzien? Zo ja, de welke? Is het de ziekenhuizen zelf toegestaan initiatieven te nemen? Heeft de minister weet van gevallen waarbij ziekenhuizen via interne reglementering hun artsen trachten te verplichten om voldoende rust te nemen?

6. Heeft de huidige regeling reeds voor problemen gezorgd? Is er in bepaalde ziekenhuizen reeds sprake van een ernstig tekort aan artsen?

Antwoord ontvangen op 18 juni 2013 :

Gelieve hierna het antwoord te willen vinden op de gestelde vragen.

1. De Algemene Directie van het Toezicht op de sociale wetten (TSW) controleert de arbeidsduurreglementering in alle mogelijke sectoren, zo ook in de ziekenhuizen. Met uitzondering van bepaalde klassieke risico- sectoren gebeurt dat meestal op klacht of bij een algemene screening van een werkgever (de zogenaamde “algemene controle”).

In 2011 werden bij een screening van een aantal ziekenhuizen op de arbeidsduurbepalingen, negentien gevallen genoteerd waarbij inbreuken werden vastgesteld. Slechts drie daarvan werden geverbaliseerd. In de andere gevallen werd de situatie geregulariseerd door betaling van overloon (voor een bedrag van 63 655 euro) of een waarschuwing gegeven. 1 042 werknemers waren bij deze inbreuken betrokken.

2. De wet van 12 december 2010 tot vaststelling van de arbeidsduur van de geneesheren, tandartsen, dierenartsen, kandidaat-geneesheren in opleiding, kandidaat-tandartsen in opleiding en studenten-stagiairs die zich voorbereiden op de uitoefening van deze beroepen, werd in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt op 22 december 2010 en treedt in werking op 1 februari 2011.

Het is gekend dat de arbeidsduur in ziekenhuizen op zich reeds een moeilijke (organisatorische) aangelegenheid is omwille van de permanente diensten, vele wisselende uurroosters en vervangingen. Naar aanleiding van algemene controles, klachten of bijsturing van een uurrooster van een arbeidsreglement komt TSW op de eerste plaats tussen via het zoeken naar een oplossing of een aanpassing van de uurroosters. Wat betreft de arbeidsduur van de geneesheren en de kandidaat-geneesheren in opleiding, worden geen klachten genoteerd. De toegelaten grenzen voor de arbeid zijn reeds ruim voor deze categorie werknemers, met mogelijkheid van een verdere afwijking tot zestig uur mits een individueel akkoord. Bij uitblijven van klachten zijn er dan ook geen details bekend over de informatie gevraagd in vragen 2,3 en 4. Aan individuele afwijkingen wordt blijkbaar geen ruchtbaarheid gegeven.

5. Voor het niet respecteren van de arbeidsduurbepalingen is het de werkgever, in casu de ziekenhuisorganisatie die verantwoordelijk is en eventueel sancties kan oplopen. Artikel 160/1. van het sociaal strafwetboek sanctioneert de overtredingen met een sanctie van niveau 2: hetzij een strafrechtelijke geldboete van 50 tot 500 euro, hetzij een administratieve geldboete van 25 tot 250 euro. Om aan sancties te ontsnappen kunnen werkgevers via hun interne instructies en arbeidsreglement geneesheren verplichten hun arbeidsduur aan te passen aan de reglementaire beperkingen. In de praktijk zijn het vaak de diensthoofden die instaan voor de regeling van dit toezicht. Het is mij niet onbekend dat artsen in opleiding soms onder druk worden gezet, maar anderzijds soms ook vragende partij zijn om zoveel mogelijk ervaring op te doen.

6. Die vraag behoort tot de bevoegdheid van de minister die de Volksgezondheid onder zijn bevoegdheid heeft.