Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-7464

van Richard Miller (MR) d.d. 29 november 2012

aan de staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit, toegevoegd aan de minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen, en staatssecretaris voor Staatshervorming, toegevoegd aan de eerste minister

De vrijstelling van CO2-heffing die werd toegekend aan Amerikaanse vliegtuigmaatschappijen

koolstof
milieuheffing
luchtvervoer
Verenigde Staten
China
Internationale Burgerluchtvaartorganisatie

Chronologie

29/11/2012Verzending vraag
10/9/2013Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-2539

Vraag nr. 5-7464 d.d. 29 november 2012 : (Vraag gesteld in het Frans)

De Amerikaanse Senaat heeft onlangs de vliegtuigmaatschappijen van de Verenigde Staten vrijgesteld van de Europese CO2-heffing. Dat wetsontwerp werd unaniem aangenomen op 24 september jongstleden. Het Huis van Afgevaardigden had overigens een gelijkaardige tekst aangenomen in oktober 2011. De goedkeuring van dat wetsontwerp is uiteraard een sterk signaal van een extreem vervuilende staat als de Verenigde Staten in het dossier van de CO2-afdruk. Het is echter niet de enige mogendheid die die CO-2 taks aanvecht.

De CO2-taks, die op 1 januari 2012 in werking is getreden, verplicht de maatschappijen die in de Europese Unie actief zijn om 15% van hun CO2-uitstoot (een equivalent van 32 miljoen ton) aan te kopen om op die manier de strijd tegen de klimaatopwarming te financieren. Die maatschappijen zullen die taks moeten vereffenen vóór 2013, zodra de CO2-uitstoot van 2012 is geëvalueerd.

Van de zesendertig lidstaten van de International Civil Aviation Organisation (ICAO) hebben er zesentwintig, waaronder grote landen zoals China, India en Rusland, zich verzet tegen de CO2-heffing. Die staten zijn er unaniem tegen dat nationale luchtvaartmaatschappijen verplicht worden deel te nemen aan het Europese mechanisme van de aankoop van emissierechten. Sommige landen zijn van mening dat dit mechanisme niet in overeenstemming is met het Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart van 1944 en dat het ingaat tegen de soevereiniteitsprincipes.

China heeft er overigens mee gedreigd sommige bestellingen van Airbus, waaronder een tiental Airbussen A330, door de Chinese maatschappijen te blokkeren. Bijgevolg hebben de lidstaten waarin de Europese vliegtuigbouwer actief is, namelijk Duitsland, Spanje, Frankrijk en Groot-Brittannië, uitstel gevraagd van de inwerkingtreding van de ETS, zodat de Europese Commissie een schikking kan vinden in het kader van de ICAO.

De internationale burgerluchtvaart is verantwoordelijk voor 2% van de uitstoot van broeikasgassen. Alle maatregelen moeten in het werk worden gesteld om onze CO2-uitstoot te stabiliseren vóór 2020, door onze uitstoot met 2% per jaar te verminderen, zoals werd beslist op de algemene vergadering van de ICAO in 2010. Uiteraard zal het mondiale luchtverkeer in de toekomst blijven toenemen: zo is de CO2-uitstoot van de sector tussen 1990 en 2003 met 73% gestegen. Er moeten absoluut oplossingen worden gevonden, zowel op Europees als op mondiaal niveau. De beslissingen die op de volgende algemene vergadering van de ICAO worden genomen zullen cruciaal zijn.

Mijnheer de staatssecretaris, wat is uw standpunt over de voormelde Amerikaanse beslissing?

Houden alle Europese luchtvaartmaatschappijen zich aan dat mechanisme? Zo neen, welke niet? Welke macht heeft de Europese Commissie ten aanzien van zowel de Europese als de buitenlandse luchtvaartmaatschappijen die op het Europees grondgebied actief zijn en die de CO2-heffing boycotten?

Wat werd er beslist op de jongste bijeenkomsten van de ICAO? Ziet u een zekere vooruitgang in dit dossier? Wat is uw mening over de voorstellen van de staten die terughoudend staan tegenover de CO2-heffing? Blijft het standpunt van de Europese Commissie hetzelfde in het licht van die impasse? Bent u optimistisch over de vooruitgang in dit dossier vóór de volgende algemene vergadering van de ICAO in oktober 2013?

Wat is uw standpunt inzake de handelsoorlog tussen China en Airbus, en de vergeldingsmaatregelen die China voorweegt te nemen tegen de Europese vliegtuigbouwer? Heeft de Europese Commissie een beslissing genomen over de vraag van de vier voormelde staten?

Antwoord ontvangen op 10 september 2013 :

De wet die binnenkort zal worden goedgekeurd door de President van de Verenigde Staten kunnen wij alleen maar betreuren, vooral in het licht van de 12de luchtvaartconferentie van de International civil aviation organization (ICAO) die plaats vindt van 19 tot 30 november te Montréal, waar een globaal alternatief om de emissies van de luchtvaartsector te beperken zal worden besproken. De Verenigde Staten weten dat de Europese richtlijn zou kunnen gewijzigd worden indien er een globaal akkoord wordt afgesloten, maar hun wetgeving zal de onderhandelingen hierover niet vergemakkelijken.

Van de 1 200 luchtvaartmaatschappijen die betrokken zijn bij het systeem, hebben slechts tien de gevraagde rapporten niet ingediend, in casu twee Indische maatschappijen en acht Chinese. De Europese maatschappijen houden zich aan de Europese richtlijn.

De coërcitieve macht wordt voornamelijk uitgeoefend door de Lidstaten, wier wetgevingen voorzien in een ganse waaier van administratieve sancties en boetes, en die zonder onderscheid van toepassing zijn op de Europese en buitenlandse maatschappijen in geval van overtreding.

De ICAO heeft de laatste weken geen grote beslissing genomen, maar hun experts werken actief aan de uitwerking van een kader dat als basis zou moeten dienen voor een nieuwe globale overeenkomst, en aan een betere transparantie met betrekking tot de gegevens om de vergelijkbaarheid van de inspanningen die zullen worden geleverd te kunnen nagaan. Deze werkzaamheden zullen in november worden voorgelegd aan de Raad van de ICAO. De Europese unie ambieert de goedkeuring van het kader door de volgende algemene vergadering van de ICAO, waardoor het mogelijk zal zijn van start te gaan met de onderhandelingen over de overeenkomst.

Het Europees Parlement en de Raad hebben beslist om tijdelijk af te wijken van de toepassing van de richtlijn betreffende het communautaire systeem voor quota-uitwisseling inzake broeikasuitstoot.

Ik ben optimistisch want een nieuwe overeenkomst lijkt steeds meer en meer onvermijdelijk. Zolang deze nieuwe overeenkomst niet van kracht is, blijft de Europese richtlijn zoals goedgekeurd op 19 november 2008 van toepassing