|
|
Wit-Rusland - Relaties met België - Alexander Loekasjenko - Dictatoriale regimes
diplomatieke betrekking
Belarus
dictatuur
| 27/9/2012 | Verzending vraag |
| 21/1/2013 | Antwoord |
De recente parlementsverkiezingen in Wit-Rusland bevestigden de alleenheerschappij van president Aleksander Loekasjenko. Er heerst bij zowat alle observatoren de vaste overtuiging dat het hier gaat over de laatste Europese dictatuur.
Hierover de volgende vragen:
1) In welke mate bevestigt de geachte minister dat het regime in Wit-Rusland als een onvervalste dictatuur mag worden bestempeld?
2) Op welke wijze zijn de relaties van België met Wit-Rusland ingevuld? Zijn deze relaties bewust minder intensief omwille van de dictatoriale heerser of wordt er geen onderscheid gemaakt met andere Europese landen?
3) Indien deze relaties verschillend en minder intensief zijn, hoe verloopt die reductie dan? Waaruit blijkt dat ze verschillend zijn?
4) Bestaat er qua diplomatie een bijzonder regime voor landen met een dictatoriaal systeem? Zo ja, op welke basis en op welke landen wordt het momenteel toegepast?
1. Het politieke systeem in Wit-Rusland kan inderdaad niet als democratisch bestempeld worden en de trend naar een eventuele democratisering is evenmin aanwezig. In verband met de parlementsverkiezingen in Wit-Rusland op 23 september 2012 wens ik u te wijzen op de gezamenlijke verklaring van Catherine Ashton, Hoog Vertegenwoordiger voor het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie en Ondervoorzitter van de Europese Commissie, en Stefan Füle, Europees Commissaris voor Uitbreiding en Nabuurschapsbeleid. De verklaring stelt dat de parlementsverkiezingen opnieuw een gemiste kans waren om in Wit-Rusland verkiezingen in overeenstemming met internationale standaarden te organizeren aangezien deze plaatsvonden in een algemeen klimaat van repressie en intimidatie. Verder neemt de verklaring nota van de evaluatie van het Office for Democratic Institutions and Human Rights (ODIHR) dat de verkiezingen niet op onpartijdige wijze georganiseerd werden en dat cruciale aanbevelingen van de Organisatie voor veiligheid en samenwerking in Europa (OVSE), zoals het recht van burgers op vereniging, vrije meningsuiting, en om zich kandidaat te stellen, niet ten volle gerespecteerd werden. Tot slot moedigt de verklaring de Wit-Russische autoriteiten aan om ten volle de internationale engagementen op het vlak van democratische principes en mensenrechten uit te voeren. Ons land sluit zich volledig aan bij deze verklaring, waaruit kan afgeleid worden dat er inderdaad in Wit-Rusland ernstige problemen zijn op het vlak van democratie en mensenrechten.
2+3. Na de electorale fraude en repressie tegen opposanten naar aanleiding van de presidentsverkiezingen op 19 december 2010 besliste de Raad Buitenlandse Zaken van de Europese Unie op 31 januari 2011 de in 2008 opgeschorte visaban tegen President Lukasjenko en andere officials te reactiveren. Ook werd de bevriezing van hun tegoeden verlengd. Deze twee maatregelen werden ook genomen voor die personen die in 2010 betrokken waren bij electorale fraude en repressie. In totaal ging het om 158 personen. Een opschorting/schrapping van deze maatregelen is pas mogelijk na de vrijlating van de politieke gevangenen en vooruitgang op het vlak van de kieswetgeving en de situatie van de mensenrechten. Op 23 maart 2012 besliste de Raad Buitenlandse Zaken dat, indien de politieke gevangenen niet vrijgelaten en niet gerehabiliteerd worden, de Europese Unie bijkomende sancties (visaban en bevriezing van tegoeden) zou overwegen, meer bepaald tegen ondernemers en bedrijven die het regime van President Lukasjenko financieel ondersteunen. Tijdens de Raad Buitenlanse Zaken op 15 oktober 2012 werd dan ook, volgend op de parlementsverkiezingen van 23 september, effectief beslist tot uitbreiding van het sanctieregime tegen Wit-Rusland. Ons land steunt ten volle de opeenvolgende evenwichtige Raadsconclusies. De lijn van de Europese en Belgische betrekkingen met Wit-Rusland sinds de presidentsverkiezingen van december 2010 wordt dus doorgetrokken na de parlementsverkiezingen van 23 september. Het feit dat een sanctieregime wordt opgelegd toont aan dat er een duidelijk onderscheid is tussen de relaties met Wit-Rusland en deze met andere Europese landen. Niettemin blijven relaties op technisch niveau mogelijk, vooral omdat zo contact kan gehouden worden met de lijnministeries en de” civiele gemeenschap in het land.
4. Er bestaat geen bijzonder regime voor landen met een “dictatoriaal systeem”, zoals u het omschrijft in uw vraag. Sancties worden binnen de Raad Buitenlandse Zaken geval per geval beoordeeld. Wel bestaat er een tendens om de civiele maatschappij te steunen in landen waar zich problemen stellen op het vlak van democratie en mensenrechten. Zo besliste de Raad Buitenlandse Zaken in de conclusies van 31 januari 2011 het Europese Unie-engagement ten gunste van de bevolking, de civiele maatschappij en de studenten in Wit-Rusland te versterken.