Ziekenhuisbacteriegroep CPE - Besmettingen - Overlijdens - Bestrijding
voorkoming van ziekten
infectieziekte
ziekenhuis
actieprogramma
ziekenhuisinfectie
12/7/2012 | Verzending vraag |
6/12/2013 | Herkwalificatie |
24/1/2014 | Antwoord |
Geherkwalificeerd als : vraag om uitleg 5-4416
Sinds begin dit jaar, dus in nog geen acht maanden tijd, werden in Vlaanderen al 206 patiënten besmet met de agressieve CPE-bacterie. In een derde van de gevallen was er ook een infectie. Bij 27 sterfgevallen kon het oorzakelijk verband met deze bacteriegroep worden gelegd. Het probleem bij de verspreiding van deze bacteriën is onder andere de moeilijke opspoorbaarheid en het voorkomen van de besmetting, ook buiten de ziekenhuizen. Vooral personen met een zwakke gezondheid zouden voor deze besmettingen erg kwetsbaar zijn.
Hierover de volgende vragen:
1) Hoe evolueert het aantal besmettingen met de CPE-bacterie in België, dit in verhouding tot de voorbije jaren?
2) In hoeveel gevallen, zowel voor de voorbije jaren als voor het lopende jaar, leidde deze vorm van infectie tot een overlijden?
3) Welk beleid voert ons land met betrekking tot het bestrijden van besmettingen en het genezen van infecties? Evalueert de minister dit beleid als voldoende krachtig en doeltreffend?
1. Sinds 1 januari 2012 tot en met eind juni 2013 zijn 656 bevestigde gevallen van Carbapenemase Producing Enterobacteriaceae (CPE) gerapporteerd in gans België. Voor de voorgaande jaren zijn de cijfers als volgt: één geval in 2007, zes in 2008, zeven in 2009, achttien in 2010 en zestig gevallen in 2011. Het aantal stammen dat per semester gerapporteerd werd, is als volgt: 220 in het eerste semester van 2012, 260 het tweede semester van 2012 en 222 in het eerste semester van 2013. In 61,2 % van de gevallen ging het om dragerschap, slechts bij 38,8 % van de patiënten was er sprake van een infectie met CPE. Het gaat in de meerderheid van de gevallen om Klebsiella pneumoniae (69 2 %) en het meest frequent aangetroffen resistentiegen is OXA-48 (82 %).
2. Enkele patiënten waarbij CPE werd aangetoond zijn overleden. Sommige van deze patiënten hadden geen infectie met CPE maar waren enkel drager. Hun overlijden werd dus met zekerheid niet veroorzaakt door CPE. Voor de kleine groep andere patiënten die een CPE-infectie hadden op het moment van overlijden is het absoluut niet zeker dat de infectie de doodsoorzaak was omdat het steevast ging om zwaar zieke patiënten die waarschijnlijk overleden zijn aan hun andere pathologie(ën).
3. Alle bevoegde instanties hebben actief samengewerkt om op zeer korte tijd een doeltreffend beleid uit te werken:
De Hoge Gezondheidsraad formuleerde eind 2011 een advies over de toename van CPE in België. De HGR sensibiliseert daarin de ziekenhuizen en geeft hen aanbevelingen over de aanpak van CPE in een ziekenhuisomgeving. Concreet betekent dit onder andere dat patiënten met CPE-dragerschap of -infectie in het ziekenhuis in isolatie verpleegd moeten worden. Daarnaast wordt gehamerd op de toepassing van een onberispelijke handhygiëne bij alle gezondheidswerkers, patiënten en bezoekers, om overdracht van kiemen te voorkomen en kwetsbare patiënten tegen besmetting te beschermen. De Federale Overheidsdienst Volksgezondheid heeft dit advies meteen overgemaakt aan de directies van de ziekenhuizen en de platforms voor ziekenhuishygiëne.
Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid bezorgde concrete aanbevelingen aan de Vlaamse woonzorgcentra. Vermits het risiconiveau in een woonzorgcentrum lager is dan in een ziekenhuis en het over CPE-dragerschap gaat, is in WZC een strikte isolatie niet aangewezen. Het agentschap dringt wel aan op een strikte naleving van de voorzorgsmaatregelen waaronder een strikte handhygiëne om het doorgeven van besmettingen te vermijden.
Dank zij een goede handhygiëne voorkomt men overdracht van ziektekiemen naar andere patiënten. De aandacht voor handhygiëne in ziekenhuizen en woonzorgcentra is niet nieuw. De Federale en Vlaamse overheden voeren regelmatig sensibiliseringscampagnes om de noodzaak van een goede handhygiëne te onderstrepen.
Ook een voorzichtig gebruik van antibiotica in ziekenhuizen is en blijft uiterst belangrijk. Daarom heeft het Belgian Antibiotic Policy Coordination Committee (BAPCOC) aanbevelingen opgesteld over verantwoord antibioticumgebruik en over de specifieke behandeling van patiënten met een CPE-infectie. In elk ziekenhuis worden die richtlijnen in de praktijk gebracht door een antibiotherapiebeleidsgroep, die het gebruik van antibiotica ter plaatse opvolgt en bijstuurt.
Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid en het Nationaal referentiecentrum voor resistente enterobacteriën volgen de evolutie van CPE in België op de voet via een continue epidemiologische en microbiologische monitoring. Dat laat, waar nodig, een snelle bijsturing van de maatregelen rond CPE toe.
Een interkabinettenwerkgroep, met alle betrokken autoriteiten, volgt de problematiek van de multidrugresistente bacteriën van dichtbij. Op 30 september 2013 werd een ‘Nationaal plan ter bestrijding van de Multidrug Resistant Organisms (MDRO’s) goedgekeurd door de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid, op voordracht van deze werkgroep.