|
|
Somaliland - Republiek van Somalië - Relaties
Somalië
nationale onafhankelijkheid
burgeroorlog
erkenning van een staat
| 29/6/2012 | Verzending vraag |
| 10/10/2012 | Antwoord |
Op 26 juni 1960 verkreeg Somaliland zijn onafhankelijkheid van Groot-Brittannië en werd ook meteen erkend door 35 staten, waaronder de Verenigde Staten (VS) en het Verenigd Koninkrijk. Een maand later vormde dit Noord-Oost-Afrikaanse land samen met buurland Somalië en met Puntland één unie, de Republiek van Somalië.
Sinds begin jaren 1990 gaat de Republiek gebukt onder burgeroorlogen en voortdurende instabiliteit. Dit leidde ertoe dat Somaliland besliste een einde te maken aan de unie en de onafhankelijkheid van het land te herstellen, om aldus terug als een onafhankelijke staat te functioneren. Het beschikt over eigen democratische instellingen (president, parlement, lokale overheden, …), een eigen grondwet, het blijkt economisch levensvatbaar en kende positieve evoluties op het gebied van vrede, stabiliteit, goed bestuur en mensenrechten. Sinds het zijn onafhankelijkheid uitriep in mei 1991 probeert het, tevergeefs, internationale erkenning te krijgen bij de internationale gemeenschap. Zonder deze erkenning heeft de prille doch beloftevolle staat het moeilijk om financiële middelen (ontwikkelingshulp, leningen,…) te verkrijgen van internationale instellingen en andere landen en kan het zich minder snel ontwikkelen.
Het is de huidige politiek van de EU en de meeste individuele Europese landen dat Somaliland en Somalië zelf maar tot een vergelijk moeten komen. Het is maar de vraag hoe met een quasi niet bestaande en chaotische staat afspraken kunnen gemaakt worden. Daarbij komt dat de internationale gemeenschap vooral kijkt naar wat de Afrikaanse Unie (AU) hierover zegt. Vele landen in de AU zien een onafhankelijkheid niet zitten omdat ze dan vrezen een precedent te scheppen die ook voor de integriteit van de eigen grenzen gevolgen kan hebben. Dit ondanks artikel 4 van de oprichtingsakte van de AU dat stelt dat de Unie zal functioneren in overeenstemming met het volgend principe: “respect of borders existing on achievement of independence”.
Graag krijg ik antwoorden op volgende vragen:
1) Was België onder de landen die Somaliland erkenden bij de onafhankelijkheid op 26 juli 1960? Is deze erkenning vervallen toen het zich vervoegde bij de Republiek van Somalië?
2) Onderhoudt België momenteel formele en informele relaties met Somaliland en welke zijn deze? In hoeverre beschouwt België Somaliland met zijn goed functionerende democratie en maatschappelijk middenveld als een stabiele factor in een regio die verder wordt gekenmerkt door bloederige interne conflicten en instabiliteit? In hoeverre is België van mening dat betrokkenheid bij en verdere bijstand aan Somaliland een effectief middel kan zijn om de vooruitgang die sinds 1991 in Somaliland is geboekt te consolideren, waardoor het land in de regio als voorbeeld kan dienen?
3) Wat is de omvang van de financiële en materiële bijstand van België aan Somaliland?
4) Is België voorstander van een grotere participatie van Somaliland in de structuren van de internationale gemeenschap, ongeacht de expliciete erkenning van de onafhankelijkheid en soevereiniteit?
1. België heeft de Democratische Republiek Somalië erkend op 1 juli 1960. Mijn diensten hebben geen spoor teruggevonden van een eventuele erkenning van Somaliland in 1960.
2. België onderhoudt informele relaties met Somaliland. De Afrikadienst van mijn Departement heeft verscheidene keren vertegenwoordigers van Somaliland ontvangen, alsook vertegenwoordigers van de diaspora die uit dat gebied afkomstig is. Bij mijn weten hebben zowel het federale parlement als de regionale parlementen hetzelfde gedaan. Somaliland is inderdaad een eiland van vrede, dat omringd is door weinig stabiele regio’s. Die interne stabiliteit verdient aanmoediging. België is er bijgevolg tevreden over dat Somaliland altijd wordt uitgenodigd om deel te nemen aan de internationale discussies over de toekomst van Somalië. België is van oordeel dat de ervaring van Somaliland kan dienen als model voor het hele land.
3. België is aanwezig in Somaliland via het Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid (BFVZ). Dit programma heeft betrekking op de basisbehoeften (voeding, gezondheid, water, basisinkomen) in 9 districten in Somaliland. Het project heeft als objectief om de toegang tot de basisdiensten te verbeteren, activiteiten te ondersteunen met het oog op een verhoging van de landbouw- en veeteeltproduktie, en activiteiten op gang te brengen die zowel inkomsten on farm als off farm genereren. De bijdragen van het Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid (BFVZ) (1ste fase : 5 653 754 euro voor de periode 2003-2007, 2de fase 4 000 000 euro voor de periode 2010-2014) worden gefinancierd op de interesten van de beleggingen die door het Internationaal Fonds voor Landbouwontwikkeling (IFAD) verricht worden. IFAD, dat de effectieve projectbeheerder is, doet een beroep op de lokale en internationale Niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) voor de uitvoering van het project. België ondersteunt Somaliland eveneens via de projecten van de Europese Unie.
4. België erkent een staat in functie van de houding van de Internationale Gemeenschap, die specifieke eigen regels terzake heeft. België kan niet op eigen houtje iets gaan ondernemen in de context van de internationale diplomatie. Noch België noch de Europese Unie hebben momenteel een dialoog met de Afrikaanse Unie met betrekking tot Somaliland en de eventuele onafhankelijkheid ervan. Deze kwestie dient prioritair door de Afrikaanse Unie behandeld te worden.