Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-6562

van Jurgen Ceder (Onafhankelijke) d.d. 22 juni 2012

aan de minister van Landsverdediging

De debatten in de NAVO-assemblee inzake de Europese ontwapening

NAVO
ontwapening
defensiebegroting
defensieuitgaven

Chronologie

22/6/2012Verzending vraag
10/7/2012Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-2359

Vraag nr. 5-6562 d.d. 22 juni 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Van 26 tot 28 mei had in Tallinn de voorjaarssessie plaats van de Parlementaire Assemblée van de NAVO. De nadruk van de besprekingen lag vooral op de terugtrekking uit Afghanistan, het rakettenschild en de verhoudingen met Rusland, maar ook op "Smart Defence" en de budgettaire besparingen op defensie die verschillende NAVO-landen aan het uitvoeren zijn.

In een rapport van de Deen Paulsen werden de militaire uitgaven van de NAVO-landen vergeleken met de evolutie van de budgetten in landen zoals India, China, Brazilië en Rusland. Daaruit bleek dat vooral Europa zeer snel aan het ontwapenen is, terwijl die andere landen hun slagkracht aanzienlijk aan het verhogen zijn. Maar ook binnen de NAVO bestaan aanzienlijke verschillen. Minder rijke landen, zoals Estland en Griekenland, slagen er in om de norm van 2% (defensie-uitgaven in verhouding tot het BBP) te halen terwijl rijkere landen zoals België met moeite 0,7% behalen. Daarmee zijn wij één van de slechtste leerlingen van de klas: alleen Luxemburg doet slechter.

Enkele sprekers op de vergaderingen van de NAVO-Assemblée ergerden zich dan ook aan "sommige landen, die nog slechts 0,7% of 0,8% van hun BBP aan defensie uitgeven", maar waren diplomatisch genoeg om België niet bij naam te noemen.

De Europese landen beroepen zich bij hun verminderende uitgaven voor defensie op de economische crisis. Dit is echter slechts een flauw excuus. Economische stagnatie of zelfs recessie kunnen geen verontschuldiging zijn om de militaire uitgaven te laten dalen in verhouding tot het BBP. Bovendien is in het verleden niet gebleken dat een economische heropleving of sterke groei aanleiding geeft tot sterke groei van de militaire budgetten.

Nochtans beginnen we op een kritiek moment te komen. Niet alleen omdat het parasitaire gedrag van landen als België op zichzelf schandelijk en onverdedigbaar is, niet alleen ook omdat Europa heel wat militaire capaciteit en knowhow aan het afbouwen is, die men slechts traag kan heropbouwen en niet alleen ook omdat de slagkracht van de NAVO in een nochtans onvoorspelbare en onveilige wereld steeds verder wordt uitgehold, maar vooral omdat het bestaan van de NAVO, het meest succesvolle militaire bondgenootschap ooit, en de transatlantische militaire solidariteit in gevaar komen.

Zijn opvolger, Leon Panetta, was op de internationale veiligheidstop in München van februari dit jaar iets diplomatischer, maar zijn boodschap was dezelfde: de Amerikaanse frustratie over het parasitaire gedrag van Europa op gebied van militaire uitgaven bereikt een kritiek punt. Europa moet zich herpakken. En hij waarschuwde dat smart defence geen excuus mag zijn voor verdere besnoeiingen in militaire uitgaven. Smart defence mag geen cheap defence worden, zoals een Amerikaanse congresman stelde op de vergadering van de politieke commissie in Tallinn.

Ook in het Amerikaanse congres worden steeds meer pogingen ondernomen om de Amerikaanse steun aan Europa, in de vorm van de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa, te verminderen. Het wordt voor de pro-Atlantisten in het Amerikaanse congres steeds moeilijker om die pogingen tegen te houden, stelde de Republikein Shimkus in Tallinn.

Tijdens de NAVO-top in Chicago kreeg Europa ook al een duidelijke waarschuwing van Obama. Hij duwde Europa met de neus op de feiten: de VS tekenen voor 77% van de militaire uitgaven van het Atlantische bondgenootschap. Als de Amerikanen op 6 november een Republikein kiezen kan de NAVO nog meer onder spanning komen te staan.

1) Is de Belgisch regering zich bewust van het gevaar dat de publieke opinie in de VS zich aan het afkeren is van de NAVO?

2) Werkt U met de Belgische regering aan plannen om de militaire uitgaven – op lange of middellange termijn – op een aanvaardbaar niveau te brengen? Wanneer worden die plannen meegedeeld aan het parlement?

Antwoord ontvangen op 10 juli 2012 :

Het geachte lid gelieve hierna het antwoord te willen vinden op de door hem gestelde vragen.

President Obama's herziening van de Amerikaanse militaire strategie, de zogenaamde "US Defence Review", wijst duidelijk op het blijvend belang dat de Verenigde Staten (VS) hebben in een Europa waar vrede en welvaart heerst en dus in een krachtige Noord-Atlantische Alliantie, die essentieel is voor de veiligheid van ons continent. Op de Top van Chicago stelde hij op de eerste plaats dat de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) de sterkste en meest succesvolle Alliantie is die de wereld ooit heeft gezien.

Het is echter onmiskenbaar dat het huidige economische klimaat, in combinatie met de nieuwe strategische visie van de VS, met een verschuiving van aandacht naar Zuid-Azië en het Midden-Oosten, gevolgen heeft en zal hebben voor de NAVO. President Obama drukte in Chicago dan ook zijn ongerustheid uit over de groeiende trans-Atlantische kloof op het gebied van militaire capaciteiten en gaf een pleidooi voor meer gelijke verdeling van de lasten.

Het "Defence Package" dat in Chicago werd aanvaard, en waarvan "Smart Defence" een onderdeel is, komt tegemoet aan de Amerikaanse vraag en moet in de eerste plaats de Europese NAVO-lidstaten toelaten meer verantwoordelijkheid op te nemen op het vlak van veiligheid. Meer multinationale samenwerking, specialisatie en prioritisering van de capaciteiten moeten de NAVO in staat stellen om tegen 2020, en ook nadien, nog slagvaardig te zijn.

Aangaande de investeringen in nieuwe uitrusting, wil ik erop wijzen dat de ministerraad van 11 mei 2012 het investeringsplan ten belope van 242 miljoen euro voor dit jaar alleen al, heeft aanvaard.