Geestelijke gezondheidszorg - Geïnterneerden - Zorgnetwerken - Zorgcircuits - Projecten
geestelijke gezondheid
opname in psychiatrische kliniek
reclassering
12/6/2012 | Verzending vraag |
8/10/2012 | Antwoord |
Zorgnetwerken en zorgcircuits in de geestelijke gezondheidszorg dienen om patiënten te oriënteren naar een structuur die aangepast is aan hun specifieke behoeften, die hun een antwoord op maat kan bieden en de continuïteit van de zorg kan waarborgen. Het zorgtraject zou de patiënt ook geleidelijk voorbereiden op een re-integratie in de maatschappij.
Sinds 2004 steunt de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid verschillende projecten om een en ander te bewerkstelligen. Er lopen ook specifieke projecten rond geïnterneerden.
Hierover de volgende vragen:
1) Welke projecten worden vandaag gesteund? Wat is hun opzet en welk budget krijgen ze?
2) Welke projecten werden in het verleden al gesteund? Met welke opzet en welk budget? Werden die projecten geëvalueerd en met welk resultaat?
3) Hebben de projecten reeds tot concrete beleidsimplementaties en structurele maatregelen geleid?
4) Plant de geachte minister een verlenging of uitbreiding van deze projecten?
5) Wordt op dat vlak samengewerkt met de gemeenschappen en de gewesten (aangezien het om zorgnetwerken gaat)? Wat houdt dat in?
1. De wil om zorgcircuits en –netwerken te ontwikkelen vindt zijn oorsprong in de gemeenschappelijke verklaring van 24 juni 2002, waarin de ministers van Volksgezondheid beslisten om het aanbod van de geestelijke gezondheidszorg in ons land te reorganiseren en daarbij de patiënt centraal te stellen, en hem zo een gepersonaliseerd antwoord te bieden en zijn re-integratie in de maatschappij voor te bereiden.
Om die doelstelling te bereiken ondersteunt de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid sinds 2004 verschillende proefprojecten voor verschillende doelgroepen.
Voor de doelgroep volwassenen worden momenteel de volgende projecten ondersteund:
Het uitvoeren van art. 107 van de wet betreffende de ziekenhuizen en andere verzorgingsinstellingen.
De toepassing van art. 107 is een financieringstechniek waardoor een deel van het budget van financiële middelen (BFM) van ziekenhuizen opnieuw kunnen worden toegewezen. Ziekenhuisbedden worden buiten werking gesteld en de aldus vrijgekomen middelen en mankracht kunnen in een bepaald werkingsgebied worden ingezet om het bestaande ggz-aanbod voor personen met psychische problemen verder aan hun behoeften en zorgvragen aan te passen via een transmuraal aanbod en mobiele teams.
Momenteel worden tien in categorie 1a gerangschikte projecten ondersteund, met elk een budget van maximum 735 000 euro (voor de netwerkcoördinator, de werkingsmiddelen en de medische functie). Drie van die projecten hebben meer ziekenhuisbedden “bevroren”, en hebben extra mobiele teams kunnen opzetten (225 000 euro).
Naast die financiering via het BFM hebben de tien projecten ook revalidatieovereenkomsten met het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeits-verzekering (RIZIV) (450 000 euro per project) en een jobbegeleider (70 000 euro) om de (re-)integratie in de maatschappij te bevorderen.
Naast die tien projecten ontvangen negen projecten al een financiering voor een netwerkcoördinator (102 000 euro), in afwachting van een in januari 2013 geplande volledige projectfinanciering.
Verder worden de projecten tijdens de duur van dit experiment wetenschappelijk begeleid en genieten ze een uitgebreid vormingsprogramma voor die nieuwe zorgcultuur.
Proefproject "Patiëntenparticipatie"
Dit project wil de hulpverleners bij de (her)integratie van de patiënten en familieleden ondersteunen en hun participatie mogelijk te maken. Voor 2012 werd hiervoor een budget van 341 055,42 euro uitgetrokken.
Proefproject "Dubbele Diagnose Mentale Handicap"
De algemene doelstelling van dit proefproject is het oprichten van een Mobiele Interventiecel (MIC) voor volwassenen met een mentale handicap en een geestesziekte met (risico op) een (ernstige) gedragsstoornis. Deze MIC beoogt over het algemeen de (ernstige) gedragsstoornis weg te nemen (of te doen verminderen). Er wordt hiervoor een jaarlijks budget van 500 000 euro uitgetrokken.
Proefproject "Internering"
Met dit proefproject kunnen geïnterneerden (met een gemiddeld risicoprofiel) via extra veiligheids- en begeleidingsmaatregelen in het gewone circuit verzorgd worden. Fase I van het plan Internering mikt op de doelgroep seksuele delinquenten, en kost in 2012 16 379 413,67 euro.
Vanuit dezelfde opvatting ontvangen een aantal proefprojecten voor de doelgroep “kinderen en jongeren” een financiële steun:
Proefproject "Psychiatrische zorg voor kinderen en jongeren in de thuissituatie via outreaching” door mobiele teams op te richten. Voor 2012 bedraagt dit 1 897 508,21 euro.
Proefproject “GGZ-jeugd met betrekking tot intensieve behandeling van sterk gedragsgestoorde en/of agressieve jongeren": met dit proefproject kon door de reconversie van bestaande bedden een afzonderlijke eenheid van 8 K-bedden en een mobiel team worden opgericht. Voor 2012 wordt hiervoor in 462 952 euro voorzien.
Proefproject betreffende de uitbouw voor de hoven van Beroep van een gedeelte van het zorgtraject voor jonge delinquenten met een psychiatrische problematiek, als deel van een globaal zorgprogramma voor kinderen en jongeren (FOR K). Die bijkomende opvang kost in 2012 21 353 024,82 euro.
Proefproject “Zorgtraject kinderen en jongeren in de Duitstalige gemeenschap”. De aanwerving van een netwerkcöordinator en de oprichting van een mobiel team maken de netwerkvorming en de analyse van het zorgaanbod mogelijk. Voor dit proefproject wordt 215 784 euro uitgetrokken.
2.en 3. Een eerste stap om te komen tot zorgcircuits en netwerken was
”het overleg rond de patiënt”
“het transversaal overleg”.
De "therapeutische projecten" betroffen het overleg rond de zorg die de patiënt krijgt. Er werden hiervoor middelen vrijgemaakt ten bedrage van 2 209 000 euro op het vlak van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging (RIZIV).
Het transversaal overleg mikte veeleer op het aspect volksgezondheid: gegevensinzameling, organisatie van de zorg, zorginhoud en, op termijn, het uitwerken van richtlijnen, normen; daartoe werd bij de FOD Volksgezondheid een recurrent budget van 2 795 000 euro vrijgemaakt.
Daar dit een in de tijd beperkte experiment betrof, werd het transversaal overleg op 31 december 2010 beëindigd.
De therapeutische projecten hadden een overeenkomst met het RIZIV tot en met 31 maart2011. Na evaluatie was het de bedoeling om vanaf 1 april 2011 in een nieuwe structurele financiering van het overleg rond de patiënt te voorzien. Daar deze regeling echter op dat moment niet in voege kon treden, heeft het Verzekeringscomité beslist de projecten met een jaar te verlengen, dus tot en met 31 maart 2012, en dit om de financiering rond de patiënt niet te onderbreken.
Met het koninklijk besluit (KB) van 27 maart 2012 "tot vaststelling van de voorwaarden waaronder het Verzekeringscomité met toepassing van artikel 56, § 2, eerste lid, 3°, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, overeenkomsten kan sluiten voor de financiering van de deelname aan overleg rond een psychiatrische patiënt, de organisatie en coördinatie van dit overleg en de functie van referentiepersoon" kon dat overleg structureel worden verankerd.
Voor de evaluatie van alle proefprojecten leveren de deelnemers jaarlijks een activiteitenverslag met een vastgelegde structuur af en nemen ze actief deel aan een begeleidingscomité. Op die basis worden de overeenkomsten al of niet verlengd.
Het project “artikel 107” geniet van zijn kant een wetenschappelijke follow-up. Aangezien dit experiment drie jaar loopt, wordt tegen eind 2014 van elk project een definitief verslag verwacht. Het uiteindelijk doel is ook dat alle bestaande proefprojecten een plaats zouden verwerven in het zorgcircuit/zorgnetwerk.
4. Vanaf januari 2013 plant men door de volledige financiering van de negen zogenoemde projecten "artikel 107" een uitbreiding van de hervorming van de geestelijke gezondheidszorg.
Het project dubbele diagnose zal in de drie gewesten van het land naar de doelgroep minderjarigen worden uitgebreid, en in Brussel naar de doelgroep volwassenen.
Het project "internering" wordt uitgebreid via de aanwerving van netwerkcöordinatoren en de integratie van nieuwe doelgroepen.
5. Het proefproject dat de grondslag moet leggen van een brede hervorming van de geestelijke gezondheidszorg (project "artikel 107") is een gemeenschappelijk project van alle bevoegde overheden. Het concept werd collegiaal uitgewerkt en geconcretiseerd in de " Gids naar een betere geestelijke gezondheidszorg door de realisatie van zorgcircuits en zorgnetwerken". Een jury met vertegenwoordigers van de federale regering, de gemeenschappen en van de gewesten beoordeelde tevens elke projectvoorstel. Alle initiatieven in het kader van dit project en beslissingen worden door de leden van de interministeriële conferentie Volksgezondheid genomen.