|
|
Regio Antwerpen - Zorgsector - Geïnterneerden - Inventaris
opname in psychiatrische kliniek
sociaal verweer
geestelijk gehandicapte
psychiatrische inrichting
| 31/5/2012 | Verzending vraag |
| 26/11/2012 | Rappel |
| 24/5/2013 | Antwoord |
De minister stelde in een vorig antwoord op mijn vraag om uitleg nr. 5-2223 dat men in Antwerpen een inventaris maakte van de zorgsector en van de verschillende geïnterneerden die in instellingen verblijven en hoelang zij reeds in het circuit zijn opgenomen.
Ik poogde al meerdere malen relevant cijfermateriaal te bekomen over de geïnterneerden, maar kreeg telkens te horen van de (toenmalige) minister dat dit nauwelijks geregistreerd werd. Daarom verheug ik me over dit initiatief in Antwerpen.
Hierover de volgende vragen:
1) Kan de minister mij (de resultaten van) deze inventarissen bezorgen? Welke beeld geven deze inventarissen over de noden en het aanbod in de regio in Antwerpen? Is dit naar de mening van de minister een nuttige oefening gebleken? Trok men hieromtrent al beleidsconclusies?
2) Hoeveel geïnterneerden zijn er in het werkingsgebied van de Commissies voor Bescherming van de Maatschappij (CBM) Antwerpen? Waar verblijven deze momenteel? Hoeveel hiervan zitten er in een strafinrichting, in een instelling tot bescherming van de maatschappij (IBM), in private inrichting of een inrichting van de Vlaamse gemeenschap? Kan de minister mij vertellen hoeveel geïnterneerden er niet terecht kunnen in de psychiatrische bijgebouwen van de gevangenis en die onder de gewone gevangenispopulatie moeten verblijven?
3) Kan zij de geïnterneerden opdelen naargelang de periode van hun internering: minder dan 6 maanden, ..., meer dan 20 jaar (zonder rekening te houden met korte periodes van penitentiair verlof of vrijlating op proef)? Kan zij mij het gemiddelde bezorgen van een interneringsperiode?
4) Volgens het Europees Comité ter voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT) bedraagt de gemiddelde wachttijd voor een plaats in de IBM van Paifve vier jaar. Kan de minister dit bevestigen? Hoe zit dit voor de regio Antwerpen? Hoe lang verblijft een geïnterneerde gemiddeld in de (psychiatrische bijgebouwen van de) gevangenis alvorens hij kan worden geplaatst in een gespecialiseerde instelling?
5) Plant de minister een opmaak van soortgelijke inventarissen in alle andere regio's? Wanneer zullen deze inventarissen plaatsvinden?
In het najaar van 2011 werd een inventaris opgemaakt van alle dossiers van de Commissie ter Bescherming van de Maatschappij (CBM) van Antwerpen. Hieruit blijkt dat er wachtlijsten zijn voor:
geïnterneerden met een erkenning van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH), het gaat om 19 personen;
geïnterneerden die zouden kunnen doorstromen naar de reguliere psychiatrie (PZ), het gaat om 56 personen;
geïnterneerden voor de mid-security afdeling (MS), het gaat om 63 personen;
geïnterneerden die op de gespecialiseerde afdelingen voor seksuele delinquenten dienen opgevangen te worden, het gaat om 49 personen.
Op basis van de oefening kan het capaciteitsprobleem in de sector geduid worden. Bijkomend kan worden aangegeven dat op basis van artikel 107 van de Gezondheidswet het aantal reguliere bedden nog verder afgebouwd wordt omdat de nadruk meer op psychiatrische thuiszorg wordt gelegd. De behandeling die geïnterneerden nodig hebben, en waartoe de CBM beslist, dient echter zeer vaak residentieel te gebeuren.
Naast het capaciteitsprobleem kan ook worden vastgesteld dat geïnterneerden met dubbele of tripple diagnoses uit de boot vallen. Voor seksuele delinquenten met een MS-statuut is er geen specifieke voorziening. Anderstaligen kunnen zeer moeilijk geplaatst worden omdat communicatie in een therapeutische behandeling essentieel is; ook voor hen is er dus weinig opvang. Geïnterneerden met moeilijk te hanteren gedrag en/of agressieproblemen, zijn niet of zeer beperkt behandelbaar in de huidige stand van de wetenschap. Zij hebben een hoog risico op recidive en worden vaak geweigerd.
Deze nuttige oefening stelt Justitie in staat om haar vragen concreter te omschrijven en in overleg met de welzijns- en gezondheidsector te zoeken naar een zo goed mogelijke afstemming van vraag en aanbod om zo te komen tot een zo efficiënt mogelijke inzet van de beschikbare middelen.
Eind 2011 stond de CBM Antwerpen in voor het beheer van 1 021 dossiers: 56 % was vrij op proef, 37 % was opgesloten in een gevangenis (psychiatrische annex) of in een instelling tot bescherming van de maatschappij (IBM), 7 % stond geseind.
Wat de vrijstelling op proef betreft, kunnen we voor de jaren 2009, 2010 en 2011 de volgende gemiddelden geven: 30 % bouwt een ambulante reclassering uit, 5 % gaat naar een home, 16% gaat naar een psychiatrisch ziekenhuis (PZ) en 38 % wordt opgenomen in een MS-afdeling, de overigen (11 %) gaan naar een therapeutische gemeenschap, een psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT), een algemeen ziekenhuis, een gespecialiseerde afdeling voor seksuele delinquenten of een instelling voor mentaal zwakken.
Alle geïnterneerden opgesloten in de gevangenis verblijven in de psychiatrische annex van de gevangenis (wat omkadering van zorg betreft). Om redenen eigen aan de problematiek van de persoon kan het zijn dat deze niet geschikt is voor het gemeenschapsregime eigen aan de annex, en om die redenen in het cellulaire deel van de instelling verblijft. Betrokkene wordt echter wel in de werking van de annex geïntegreerd wat de zorgaspecten betreft.
Wanneer men met “periode van internering” verwijst naar de periode dat iemand onder het statuut van internering valt (dus vanaf het vonnis internering tot heden) zien we dat deze trajecten gemiddeld tien tot vijftien jaar bedragen wat het werkingsgebied van de CBM Antwerpen betreft.
Wanneer men het over de “opsluitingsduur” heeft, zien we dat de gemiddelde opsluitingsduur voor geïnterneerden in Merksplas vijf jaar bedraagt, in Turnhout is dit zeven jaar.
De gemiddelde wachttijd voor Paifve bedraagt tussen de 18 en 24 maanden.
Geïnterneerden van de CBM Antwerpen komen samen met geïnterneerden van andere CBM’s op een lijst voor Merksplas of Turnhout wanneer zij niet van een vrijlating op proef (VOP) of ambulante of residentiële begeleiding in de zorgsector kunnen genieten. Deze lijsten worden in de regel chronologisch behandeld. De gemiddelde verblijfsduur van een geïnterneerde in de psychiatrische annex van de gevangenis van Antwerpen is in regel een jaar alvorens zij in een IBM worden geplaatst of van een VOP kunnen genieten.
Recentelijk werden de coördinatoren voor regio Gent en Luik benoemd; zij zullen hun functie opnemen op 1 augustus 2012.
Er zal dan intern een evaluatie gebeuren naar de cijfergegevens die in de diverse regio’s beschikbaar zijn en naar de wijze waarop het registratiesysteem best verder wordt uitgebouwd om een beter zicht te krijgen op vraag en aanbod, en om de doorstroom te faciliteren.