Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-6112

van Jacky Morael (Ecolo) d.d. 24 april 2012

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken

De handelsovereenkomst ter bestrijding van namaak (ACTA)

internet
eerbiediging van het privé-leven
namaak
intellectuele eigendom
auteursrecht
ratificatie van een overeenkomst
handelsovereenkomst (EU)

Chronologie

24/4/2012Verzending vraag
18/6/2012Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-1921

Vraag nr. 5-6112 d.d. 24 april 2012 : (Vraag gesteld in het Frans)

De handelsovereenkomst ter bestrijding van namaak (ACTA in het Engels) werd tussen 2007 en 2010 onderhandeld tussen de Europese Commissie, daartoe gelast door haar lidstaten, Australië, Canada, Korea, de Verenigde Staten, Japan, Marokko, Mexico, Nieuw-Zeeland, Singapore en Zwitserland.

De belangrijkste doelstelling van die overeenkomst bestaat erin een alomvattend internationaal kader vast te stellen om de schending van de intellectuele eigendomsrechten te bestrijden. De tekst behelst een groot aantal domeinen, gaande van namaak van geneesmiddelen tot informaticapiraterij en het downloaden via het internet.

Naast de kritiek van tal van actoren over het gebrek aan transparantie van het onderhandelingsproces, wordt de strekking van de tekst aan de kaak gesteld, vooral door het Europees Parlement, dat in september 2010 een resolutie heeft aangenomen die eerder tegen het Verdrag gekant is. Het Europees Parlement en de nationale parlementen kunnen zich nog tot 1 mei 2013 uitspreken over dit Verdrag.

Een belangrijk gedeelte van het ACTA-Verdrag handelt over de culturele uitwisselingen via internet. Dat interesseert mij bijzonder, want u weet wellicht dat mijn collega Freya Piryns en ikzelf, in navolging van senator Benoit Hellings, een wetsvoorstel hebben ingediend tot aanpassing van de inning van het auteursrecht aan de technologische ontwikkeling, terwijl de persoonlijke levenssfeer van de internetgebruikers beschermd wordt (stuk Senaat nr -5-590/1 – 2010/2011). De vorige bevoegde minister, de heer Vincent Van Quickenborne, heeft beslist het advies van de Raad voor de Intellectuele Eigendom te vragen over ons voorstel, alsook over het voorstel van senator Miller over hetzelfde onderwerp (Stuk Senaat, nr. 5-741 – 2010-2011). Wij wachten nog altijd op dat advies. De ACTA zal overigens gevolgen hebben voor de wijze waarop België een oplossing kan kiezen om de vrije meningsuiting en de persoonlijke levenssfeer op internet te vrijwaren, terwijl het vermogen om inhoud te creëren wordt beschermd.

Het voorwerp van deze schriftelijke vraag heeft hoofdzakelijk betrekking op de vorm en de procedures die geleid hebben tot de redactie van deze overeenkomst, alsook op de procedures voor de instemming door de lidstaten, waaronder België, die daarop zullen volgen.

Over deze tekst werd immers in verschillende stadia zeer discreet onderhandeld: uw voorganger heeft in dat opzicht verklaard dat noch de inhoud van de opdracht van de Commissie, noch de documenten met betrekking tot de ACTA-onderhandelingen openbaar werden gemaakt. De Commissie heeft bij de lidstaten van de Europese Unie weliswaar geregeld verslag uitgebracht over de voortgang van de ACTA-onderhandelingen. Over de verschillende hoofdstukken werden ze geraadpleegd in het Comité Handelspolitiek van de Raad en de werkgroepen bevoegd voor de meer specifieke aspecten, zoals de maatregelen aan de grenzen. Uiteindelijk zal het Belgisch standpunt bepaald worden in het kader van de overlegvergaderingen die door de directie-generaal Europese Zaken en coördinatie van zijn departement georganiseerd worden tussen alle bevoegde gesprekspartners. De Parlementen werden tot dusver dus buiten dat belangrijke Verdrag gehouden.

Toch hebben heel wat lidstaten van de Unie het Verdrag al ondertekend, waaronder België.

Kunt u mij een verklaring geven voor het feit dat over dit Verdrag met zo weinig transparantie werd onderhandeld ?

Wat is het standpunt van de regering ten opzichte van dit Verdrag en het risico met betrekking tot het respect van de persoonlijke vrijheden dat het inhoudt? De Poolse eerste minister heeft onlangs verklaard dat, indien blijkt dat de ACTA een risico kan inhouden voor de vrijheid, het akkoord niet voor ratificatie zal worden voorgelegd aan het Parlement.

Kunt u de procedure en de agenda voor de ratificatie van dit verdrag in België preciseren? Daarover moet blijkbaar dringend een openbaar, transparant en democratisch debat worden gevoerd.

Antwoord ontvangen op 18 juni 2012 :

Ik moet het geachte lid bedanken om mij de gelegenheid te geven mij uit te drukken over dit akkoord dat al enkele weken een bepaalde onrust te veroorzaken.

Het betreft meer precies het gevolg van de onderhandelingsprocedure in het kader van de handelsovereenkomst ter bestrijding van namaak (ACTA), deze vindt zoals gewoonlijk plaats in het kader van plurilaterale onderhandelingen op commerciële vlak. In de loop van deze onderhandelingen gaan alle partijen ermee akkoord dat de documenten i.v.m. de onderhandelingen bekend worden gemaakt enkel met de unanieme toestemming van alle partijen. Betreffende ACTA, na een aanvraag van de Europese Unie (EU) en haar lidstaten tijdens de achtste onderhandelingsrond (Nieuw-Zeeland, 12-16 april 2010), hebben de onderhandelingspartners aanvaard de tekst van het akkoordproject bekend te maken op het einde van dit rond en daardoor een antwoord te geven op de bekommernis uitgedrukt inzake transparantie. De tekst werd dus bekendgemaakt op 21 april 2010.

Op Europees vlak werden de onderhandelingen geleid door zowel de Europese Commissie, die onderhandelde namens de EU en haar lidstaten, als, in een mindere maat, door de roterende Voorzitterschap van de Raad in nauwe samenwerking met de Commissie voor bepaalde specifieke aspecten. Het merendeel van het akkoord is een exclusieve competentie van de EU.

De lidstaten werden bijgestaan tijdens elke stap van de onderhandelingen. Het Europese standpunt werd besproken, voornamelijk binnen de werkgroepen, en regelmatig gecoordonneerd binnen het Comité voor het handelsbeleid binnen de Raad van de EU. Elke regering heeft toegang tot alle betrokken documenten. In de loop van de onderhandelingsprocedure van ACTA heeft bovendien de Europese Commissie regelmatig het Europese Parlement, de betrokken sectoren en het publiek op de hoogte gebracht van de objectieven en de grote lijnen van de onderhandelingen.

Zoals u het aangaf werd het standpunt op het Belgisch niveau besproken en uitgewerkt met de samenwerking van alle competente actoren tijdens verscheidene coördinatievergaderingen georganiseerd door de Directie-Generaal Europese Zaken en coördinatie van Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken.

In het licht van deze evenementen blijkt het dat de onderhandelingen in verband met het ACTA een vertrouwelijkheidaspect hebben behouden, alleen maar om de gewoonten en gebruiken betreffende commerciële onderhandelingen toe te passen, zonder afbreuk te doen aan de omstandige informatie gecommuniceerd door de Commissie en de lidstaten van de EU.

Het ACTA werd goedgekeurd conform de te volgen procedure in het kader van de internationale commerciële onderhandelingen.

Nu moet het akkoord goedgekeurd worden door het Europese Parlement en nationale parlementen. Na de goedkeuring van het Europese Parlement kunnen de nationale procedures beginnen. In België, houdt het ratificatieproces van internationale verdragen de goedkeuring van het federale Parlement in en dus een parlementaire goedkeuring.

Aangezien de onrusten veroorzaakt door het ACTA heeft de Europese Commissie beslist om het Hof van Justitie van de Europese Unie te raadplegen over de compatibiliteit van het Akkoord met het EU Verdrag in verband met fundamentele rechten. Het proces is begonnen de data 4 april et zou lang kunnen duren.

Het lijkt dan logisch om te wachten op de beslissing van het Hof van Justitie van de EU vooraleer de goedkeuring van het federale Parlement te vragen.