Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-5916

van Elke Sleurs (N-VA) d.d. 19 maart 2012

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen

Cholesterolverlagende voedingsmiddelen - Risico's - Cholesterolverlagende geneesmiddelen - Terugbetaling - Beleid

geneesmiddel
levensmiddelenadditief
voedingsproduct
ziekteverzekering
officiële statistiek
geografische spreiding
bescherming van de consument
plantaardig vet
voedingssupplement

Chronologie

19/3/2012Verzending vraag
28/9/2012Antwoord

Vraag nr. 5-5916 d.d. 19 maart 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Enkele maanden geleden bleek uit een studie van de vakgroep maatschappelijke gezondheidszorg dat de helft van de burgers die cholesterolverlagende voedingsmiddelen consumeert (verrijkt met fytosterol of fytostanol ) er oneigenlijk gebruik van maakt, met nefaste gevolgen voor hun gezondheid tot gevolg.

Heel wat consumenten van deze voedingsmiddelen hebben immers hetzij geen cholesterolprobleem, hetzij onvoldoende informatie om te besluiten dat ze een cholesterolprobleem hebben. Daarnaast kan het consumeren van cholesterolverlagende voedingsmiddelen schadelijk zijn voor cholesterolpatiënten, indien die reeds cholesterolverlagende medicatie innemen.

Graag had ik van de geachte minister een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel cholesterolverlagende geneesmiddelen werden er in de afgelopen vijf jaar terugbetaald (uitgedrukt in Defined Daily Dose)? Graag had ik deze cijfers opgesplitst verkregen per gewest en per jaar.

2) Wat was hiervoor het totale terugbetaalde bedrag? Graag had ik deze cijfers opgesplitst verkregen per gewest en per jaar.

3) Om hoeveel unieke patiënten ging dit? Graag had ik deze cijfers opgesplitst verkregen per gewest en per jaar.

4) Gaat u stappen ondernemen om het oneigenlijk gebruik van cholesterolverlagende voedingsmiddelen te beperken?

Antwoord ontvangen op 28 september 2012 :

1-2-3) Het aantal patiënten dat behandeld wordt met cholesterolverlagers is in de periode 2007-2010 gestegen met 31 % van 1 118 000 in 2007 tot 1 463 000 in 2010. Het verbruik (in DDD – Daily Defined Dose) steeg daarbij met 44 % van 334,2 miljoen DDD in 2007 tot 481,6 miljoen DDD in 2011. De uitgaven van het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV) stegen met 35 % van 197,4 miljoen euro tot 266,6 miljoen euro in 2011.

Ik merk hierbij op dat vanaf 1 januari 2008 de “kleine risico's” voor de zelfstandigen in de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging opgenomen zijn. Dit heeft in 2008 voor een stijging van het waargenomen geneesmiddelenverbruik in de Farmanetgegevens gezorgd in vergelijking met de voorgaande jaren. De globale toename in geneesmiddelenverbruik door deze integratie wordt geschat op ongeveer 5,4 %. Bovendien zijn de Farmanetgegevens van 2011 nog niet volledig. Daarom werd er voor de gegevens van 2011 een extrapolatie gedaan op basis van de eerste 11 maanden van 2011. 

De onderstaande tabel geeft het volume (in DDD), de RIZIV-uitgaven (in EUR) en het aantal patiënten dat behandeld wordt met cholesterolverlagers weer per jaar en gewest voor de periode 2007-2011, zoals ze in Farmanet voorkomen (specialiteiten afgeleverd in een apotheek opengesteld voor het publiek en terugbetaald door het RIZIV).  

4) Cholesterolverlagende voedingsmiddelen bevatten deze eigenschap omwille van een verrijking van deze voedingsmiddelen met fytosterolen en/of fytostanolen als ingrediënt(en). Voedingsmiddelen die verrijkt zijn met fytosterolen en fytostanolen moeten voldoen aan de verordening (EG) N° 258/97 betreffende nieuwe voedingsmiddelen en nieuwe voedselingrediënten. Dit wil zeggen dat ze een Europese toelating moeten ontvangen voordat ze in de handel mogen worden gebracht. Deze toelating wordt slechts gegeven na een uitgebreide wetenschappelijke evaluatie die de risico’s voor de gezondheid omvat. Voor dit soort producten worden er strikte gebruiksvoorwaarden vastgelegd en zijn er ook strenge etiketteringsvereisten voorzien. Fytosterolen/ fytostanolen zijn toegelaten in de Europese Unie (EU) in een aantal voedselcategorieën: gele vetsmeersels, slasauzen, producten op basis van melk, vruchtendranken op basis van melk, producten op basis van gefermenteerde melk, yoghurtachtige producten, sojadranken, kaasachtige producten, kruidensauzen, roggebrood, olie en rijstdranken.  

De reglementering verzekert een hoog niveau van bescherming voor de consument.  

In 2008-2009 werd een onderzoek uitgevoerd door de Universiteit van Gent, op vraag van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Hieruit blijkt echter dat de aanbevelingen voor deze producten die vermeld staan op het etiket onvoldoende gekend zijn bij de consument of onvoldoende opgevolgd worden. Om de consument bewuster te maken werd op de website van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu op 22 april 2011 een nieuwsbericht gepubliceerd met meer uitleg over met fytosterol en fytostanol verrijkte voedingsmiddelen, evenals de aanbevelingen betreffende het gebruik en de door de EU opgelegde etiketteringsvereisten. De hoofdboodschap van dit bericht is gericht aan de consument en stelt dat het erg belangrijk is om het etiket te lezen voor het gebruik van deze verrijkte voedingsmiddelen. In tussentijd heeft de FOD deze informatie verschaft aan de consument via allerlei media (Apothekerskrant - artsenkrant, voedingstijdschriften, website, kranten, televisie, enz.). 

België heeft de resultaten van de bovenvermelde studie, uitgevoerd door de universiteit van Gent, eveneens meegedeeld aan de Lidstaten van de EU en aan de Europese Commissie en EFSA (European Food Safety Authority). Momenteel zijn er op het Europese niveau discussies lopende om de huidige situatie te herbekijken en de mogelijkheden na te gaan om de consument beter te informeren. 

Naast deze fytosterol/ fytostanol verrijkte voedingsmiddelen zijn er nog andere voedingsmiddelen op de markt die cholesterolverlagende eigenschappen bezitten, zoals voedingsmiddelen die beta-glucanen bevatten of rode rijst (gefermenteerd door de schimmel Monascus purpureus).



Jaar - Année

Regio - Région

DDD

C10AA

C10AB

C10AC

C10AD

C10AX

C10BA

TOTAAL - TOTAL

2007

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

17.953.665

3.194.883

11.734

2.475

487.354

12.936

21.663.047

Vlaanderen - Flandre

179.927.661

16.856.392

142.424

35.280

4.270.840

157.486

201.390.083

Wallonië - Wallonie

95.010.457

13.456.132

59.933

13.770

2.528.988

91.336

111.160.616

TOTAAL - TOTAL

292.891.783

33.507.406

214.092

51.525

7.287.182

261.758

334.213.746

2008*

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

21.625.456

3.291.110

12.584

3.015

565.166

184.142

25.681.473

Vlaanderen - Flandre

210.890.627

16.943.451

156.912

37.395

5.100.704

1.786.834

234.915.923

Wallonië - Wallonie

113.298.257

14.019.004

68.323

11.565

2.910.502

999.404

131.307.054

TOTAAL - TOTAL

345.814.340

34.253.564

237.819

51.975

8.576.372

2.970.380

391.904.450

2009

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

24.086.083

3.295.601

12.259

3.960

594.076

305.662

28.297.641

Vlaanderen - Flandre

231.465.798

16.948.012

159.657

38.070

5.327.280

2.979.004

256.917.820

Wallonië - Wallonie

125.746.753

14.189.444

65.926

10.440

3.036.236

1.622.390

144.671.189

TOTAAL - TOTAL

381.298.634

34.433.057

237.842

52.470

8.957.592

4.907.056

429.886.651

2010

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

25.655.402

3.293.282

12.238

3.960

636.510

397.096

29.998.488

Vlaanderen - Flandre

250.141.925

17.092.406

159.099

39.870

5.779.256

3.916.080

277.128.636

Wallonië - Wallonie

134.012.289

14.417.384

68.610

10.710

3.295.152

2.049.376

153.853.521

TOTAAL - TOTAL

409.809.616

34.803.072

239.947

54.540

9.710.918

6.362.552

460.980.646

2011**

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

26.590.563

3.318.148

12.939

3.633

644.127

457.678

31.027.088

Vlaanderen - Flandre

263.077.464

17.225.407

162.075

37.162

6.019.730

4.376.644

290.898.482

Wallonië - Wallonie

139.396.701

14.424.586

69.373

9.278

3.435.737

2.306.671

159.642.346

TOTAAL - TOTAL

429.064.728

34.968.141

244.388

50.073

10.099.595

7.140.993

481.567.917

Jaar - Année

Regio - Région

RIZIV-uitgaven (in EUR) - Dépenses INAMI (en EUR)

C10AA

C10AB

C10AC

C10AD

C10AX

C10BA

TOTAAL - TOTAL

2007

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

11.566.514

543.369

18.894

1.271

632.430

22.405

12.784.882

Vlaanderen - Flandre

112.337.356

2.897.873

221.909

18.231

5.538.469

282.972

121.296.809

Wallonië - Wallonie

57.547.984

2.259.921

94.610

7.090

3.276.600

162.768

63.348.972

TOTAAL - TOTAL

181.451.854

5.701.163

335.412

26.591

9.447.499

468.144

197.430.663

2008*

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

12.580.876

598.889

20.121

1.472

734.643

324.306

14.260.307

Vlaanderen - Flandre

119.332.536

3.160.785

244.548

18.342

6.631.632

3.200.798

132.588.641

Wallonië - Wallonie

62.042.102

2.541.900

107.632

5.628

3.779.356

1.775.663

70.252.280

TOTAAL - TOTAL

193.955.514

6.301.574

372.301

25.441

11.145.631

5.300.767

217.101.228

2009

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

14.088.543

607.836

19.344

1.884

770.961

542.301

16.030.868

Vlaanderen - Flandre

131.767.036

3.212.158

248.771

17.988

6.920.225

5.340.674

147.506.852

Wallonië - Wallonie

69.855.125

2.618.049

103.578

4.845

3.939.701

2.891.198

79.412.496

TOTAAL - TOTAL

215.710.704

6.438.042

371.693

24.717

11.630.887

8.774.173

242.950.217

2010

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

14.750.871

565.650

18.228

1.706

826.824

705.075

16.868.353

Vlaanderen - Flandre

139.826.014

3.030.019

234.071

17.205

7.505.173

7.042.813

157.655.296

Wallonië - Wallonie

73.734.677

2.486.233

102.117

4.625

4.279.168

3.667.908

84.274.727

TOTAAL - TOTAL

228.311.562

6.081.902

354.416

23.536

12.611.165

11.415.796

258.798.376

2011**

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

14.961.373

540.970

18.945

1.539

836.643

814.522

17.173.992

Vlaanderen - Flandre

144.107.433

2.914.091

235.878

15.686

7.812.911

7.880.326

162.966.324

Wallonië - Wallonie

75.349.716

2.380.363

101.975

3.896

4.456.979

4.136.876

86.429.806

TOTAAL - TOTAL

234.418.522

5.835.424

356.798

21.121

13.106.533

12.831.724

266.570.122

Jaar - Année

Regio - Région

Aantal patiënten - Nombre de patients

C10AA

C10AB

C10AC

C10AD

C10AX

C10BA

TOTAAL - TOTAL

2007

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

67.373

10.789

133

12

1.692

114

76.501

Vlaanderen - Flandre

620.596

54.440

1.724

136

15.504

1.448

669.856

Wallonië - Wallonie

332.215

45.567

780

57

9.132

829

371.468

TOTAAL - TOTAL

1.020.184

110.796

2.637

205

26.328

2.391

1.117.825

2008*

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

79.803

11.964

149

16

1.892

759

90.034

Vlaanderen - Flandre

712.764

60.786

1.932

147

17.650

7.429

771.012

Wallonië - Wallonie

386.669

51.729

912

49

10.019

4.093

431.728

TOTAAL - TOTAL

1.179.236

124.479

2.993

212

29.561

12.281

1.292.774

2009

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

87.399

12.725

157

18

1.996

1.146

98.257

Vlaanderen - Flandre

763.520

63.608

2.004

148

18.284

11.024

827.095

Wallonië - Wallonie

418.779

54.855

870

44

10.471

6.109

466.731

TOTAAL - TOTAL

1.269.698

131.188

3.031

210

30.751

18.279

1.392.083

2010

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

91.816

12.931

161

18

2.106

1.393

103.029

Vlaanderen - Flandre

804.594

64.838

2.027

160

19.497

13.484

871.830

Wallonië - Wallonie

438.142

56.101

888

50

11.200

7.170

487.875

TOTAAL - TOTAL

1.334.552

133.870

3.076

228

32.803

22.047

1.462.734

2011**

Brussel Hoofdstedelijk gewest - Région Bruxelles Capitale

/

/

/

/

/

/

/

Vlaanderen - Flandre

/

/

/

/

/

/

/

Wallonië - Wallonie

/

/

/

/

/

/

/

TOTAAL - TOTAL

/

/

/

/

/

/

/

(*) Integratie van zelfstandigen in kleine risico's vanaf 1 januari 2008 - Intégration des indépendants dans les petits risques dès le 1er janvier 2008

(**) Extrapolatie voor 2011 op basis van de eerste 11 maanden van 2011 - Extrapolation pour 2011 sur base des 11 premiers mois de 2011