Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-5865

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 15 maart 2012

aan de minister van Middenstand, KMO's, Zelfstandigen en Landbouw

Houdbaarheidsdatum van producten - Schrapping - Verspilling - Test-Aankoop - Voedselveiligheid

voedselveiligheid
conservering van levensmiddelen
bederfelijke levensmiddelen
etiketteren
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
voedselverbruik
bestrijding van verspilling
consumentenorganisatie

Chronologie

15/3/2012Verzending vraag
24/5/2012Antwoord

Vraag nr. 5-5865 d.d. 15 maart 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Volgens Europese cijfers verspillen gezinnen, producenten, handelaars en horeca elk jaar 30 tot 50 procent van het eetbare en gezonde voedsel. Vanuit economisch oogpunt is dat een groot verlies, maar het ontlokt ook heel wat ethische vragen. Recent nam het Europees parlement een resolutie aan om de voedselverspilling tegen 2025 met de helft te doen afnemen. Hiervoor zijn zowel maatregelen op Europees als op nationaal niveau nodig.

Recent stelde het Nederlandse Voedingscentrum voor om het etiket "ten minste houdbaar tot" (THT) voor een aantal producten weg te nemen. Uit het oogpunt van voedselveiligheid zou er geen bezwaar zijn om lang houdbare producten zoals meel, droge rijst en pasta zonder THT- datum in de rekken te leggen. De oproep van het Voedingscentrum vindt steun in ons land bij Test-Aankoop.

Het federaal voedselagentschap was er snel bij om het voorstel af te schieten en stelde dat het hier volledig om Europese wetgeving gaat.

Hierover de volgende vragen:

1) Hoe staat de minister tegenover het idee van het Voedingscentrum en Test-Aankoop om bij een aantal producten de houdbaarheidsdatum te schrappen? Is dit vanuit overwegingen van voedselveiligheid een mogelijkheid? Overweegt zij om de invoering van een dergelijke maatregel op zijn minst te onderzoeken?

2) Klopt het dat de regelgeving rond houdbaarheidsdatums volledig Europees is of is hier nog ruimte voor eigen (aanvullende) initiatieven? Is de minister bereid om deze kwestie in Europa aan te kaarten?

Antwoord ontvangen op 24 mei 2012 :

1.      Met de vermelding van de datum van minimale houdbaarheid (ten minste houdbaar tot, THT-datum) op ‘minder bederfbare voeding’ garandeert de fabrikant tot die datum een goede kwaliteit van het product, zolang de verpakking gesloten blijft en het product bewaard wordt zoals voorgeschreven op de verpakking. Na deze datum kunnen de sensoriële en nutritionele eigenschappen gewijzigd zijn en kan met andere woorden de kwaliteit verminderen, zonder dat de voedselveiligheid echter in het gedrang komt. Hiermee geeft de fabrikant dus toch een belangrijke houvast aan de consument met betrekking tot de kwaliteit die hij kan verwachten van het product dat hij koopt. Dit ontneemt hem echter niet de mogelijkheid om naar eigen inschatting te beslissen of hij het product na het verstrijken van deze datum nog zal verbruiken of niet. Indien een bedrijf voeding met overschreden THT-datum nog te koop aanbiedt, neemt het echter wel de verantwoordelijkheid voor de veiligheid en kwaliteit ervan op zich.  

De datum van minimale houdbaarheid is belangrijk voor wat de kwaliteitsgarantie betreft; door het afschaffen ervan zou een stuk informatie naar de consument verloren gaan. Ik ben dan ook geen voorstander van een dergelijke afschaffing.

De uiterste consumptiedatum (te gebruiken tot, TGT-datum) is echter een datum die moet vermeld worden op producten die zeer bederfelijk zijn. Na deze datum kan de consumptie van deze producten een risico opleveren voor de volksgezondheid.  Producten met een overschreden TGT-datum mogen dus niet in de handel worden gebracht of gehouden. 

2.      De verplichting tot het vermelden van een minimale houdbaarheidsdatum is inderdaad opgenomen in richtlijn 2000/13/EG van het Europees Parlement en de Raad van 20 maart 2000 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgeving der lidstaten inzake etikettering en presentatie van levensmiddelen alsmede inzake de daarvoor gemaakte reclame (omgezet in het koninklijk besluit van 13 september 1999). Op 13 december 2014 zal de nieuwe verordening (Europese Unie (EU)) nr. 1169/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten in werking treden waarin dezelfde verplichtingen zijn opgenomen met betrekking tot vermelding van houdbaarheidsdata op voeding. Aangezien het hier gaat om Europese verplichtingen kan dit niet eenzijdig op nationaal niveau gewijzigd worden.

Op vraag van België heeft de Europese Commissie gepreciseerd dat de verkoop van levensmiddelen met een overschreden datum van minimale houdbaarheid perfect mogelijk is, maar dat dit geval per geval moet bekeken worden en dat er steeds een risicoanalyse moet gebeuren.

Een goede communicatie over de betekenis van en het verschil tussen de THT-datum en de te TGT-datum is wel van het allergrootste belang. Daarover wordt momenteel overleg gepleegd met alle betrokken actoren.