Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-577

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 16 december 2010

aan de minister van Justitie

Gevangenissen - Geïnterneerden - Aantallen

strafgevangenis
opname in psychiatrische kliniek
sociaal verweer
officiële statistiek

Chronologie

16/12/2010Verzending vraag
1/2/2011Herkwalificatie

Geherkwalificeerd als : vraag om uitleg 5-412

Vraag nr. 5-577 d.d. 16 december 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Geïnterneerden hebben recht op een aangepaste psychiatrische behandeling. Dat is wat de wet zegt. Ik stelde meermaals vast dat dit principe in de realiteit amper wordt toegepast. Door plaatsgebrek belandt een groot deel van de geïnterneerden in de gevangenis, waar ze op geen of slechts een heel beperkte behandeling kunnen rekenen. Hun leven in de gevangenis betekent vooral het onbestemde wachten tot een geschikte instelling bereid is om hen op te nemen.

De lange opsluiting van een psychiatrisch zieke delinquent, verstoken van therapie, is absoluut geen neutrale periode. Het gebrek aan behandeling resulteert in bijzonder negatieve gevolgen, niet in het minst voor de slaagkans van (hopelijk) later volgende therapieën. Een al bijzonder precaire situatie bij uiterst kwetsbare en soms gevaarlijke mensen verglijdt daardoor verder in een neerwaartse spiraal en legt zware hypotheken op de verhoopte en verwachte re-integratie.

Eind december 2009 liep het aantal geïnterneerden in de Belgische gevangenissen op tot 1094, of ruim 10 % van de gevangenisbevolking. Onder hen bevinden zich ook mensen voor wie de Commissie tot bescherming van de maatschappij (CBM) besliste dat ze op proef kunnen worden vrijgelaten "op voorwaarde dat ze opgenomen worden in een psychiatrische omgeving". Plaatsgebrek in de psychiatrische ziekenhuizen laat de toepassing van deze beslissing niet toe. Zo blijven ze opgesloten, soms in een aparte psychiatrische gevangenisafdeling, soms gewoon tussen de gedetineerden.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel geïnterneerden zijn er momenteel in de België? Hoeveel van die geïnterneerden verblijven in gevangenissen? Hoeveel van die gedetineerden kunnen daarbij niet terecht in de psychiatrische afdelingen en verblijven bij de gewone gevangenispopulatie? Kan de minister mij de cijfers voor bovenstaande vragen ook bezorgen voor de jaren 2007, 2008 en 2009?

2) Hoeveel bedroeg het percentage geïnterneerden op de hele gevangenispopulatie? Kan de minister bij deze cijfers en percenten ook al een prognose maken voor 2010? Merkte hij een stijging van het aantal geïnterneerden in de afgelopen twintig jaar? Zo ja, welke verklaring vindt hij daarvoor?

3) Welke gevangenissen beschikken momenteel over een psychiatrische vleugel en hoeveel plaatsen zijn beschikbaar per gevangenis?

4) Met hoeveel verblijven de geïnterneerden gemiddeld in een cel? Bestaan hier normen voor en welke zijn ze? Bestaan er richtlijnen voor het plaatsen van geïnterneerden bij de gewone gevangenispopulatie? Zo ja, kan hij mij die bezorgen?

5) Kan de minister mij, berekend over de periode van de voorbije vijf jaar, de gemiddelde duurtijd van een interneringsperiode bezorgen? Kan hij mij voor dezelfde periode een overzicht geven van het aantal geïnterneerden in de gevangenis volgens de periode van opsluiting (minder dan zes maand tot meer dan twintig jaar)? Wat was de gemiddelde duurtijd in deze periode?

6) Hoeveel geïnterneerden wachten in de gevangenis op hun vrijlating (op proef) op voorwaarde dat ze worden opgenomen in een psychiatrische omgeving? Kan hij mij een overzicht bezorgen van de wachttijden en mij hier tevens een gemiddelde van bezorgen?

7) Kan hij mij voor 2008 en 2009 een overzicht geven van het aantal geïnterneerden per vergrijp (geweldfeiten, seksuele delicten, ...)? Kan hij mij voor dezelfde periode een overzicht bezorgen van het aantal geïnterneerden in de gevangenis per vergrijp?

8) Al jaren belooft men dat er twee forensisch psychiatrische centra bijkomen in Gent en Antwerpen, met respectievelijk tweehonderdzeventig en honderdtwintig plaatsen. De uitvoering daarvan werd altijd opnieuw uitgesteld. Kan hij mij een stand van zaken en een toekomstplanning geven voor de bouw en oplevering van deze twee centra? Samen gaat het hier slechts om driehonderdnegentig plaatsen. Hoe zal de minister bepalen welke geïnterneerden worden overgeplaatst? Op welke criteria zal deze selectie worden gebaseerd, bijvoorbeeld de aard van het delict, de mate van psychische stoornis, mentale handicap, reeds lange tijd geïnterneerd in gevangenis, …?

9) Welke initiatieven denkt hij nog te nemen om te voorkomen dat geïnterneerden in de toekomst nog tussen de gewone gevangenispopulatie belanden?