Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-5336

van Louis Ide (N-VA) d.d. 19 januari 2012

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen

Niet-nagekomen afspraken in de medische sector (door patiënten)

medisch onderzoek
gezondheidsverzorging
dokter

Chronologie

19/1/2012Verzending vraag
9/2/2012Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-1736

Vraag nr. 5-5336 d.d. 19 januari 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Afspraken nakomen is een kwestie van respect. Hoewel de meeste patiënten hun afspraak met de zorgverlener nakomen, is er een stijgend aantal patiënten die dit niet doen. Dat werd enkele maanden geleden nog bevestigd door een studie van de Federatie voor Vrije en Intellectuele beroepen (FVIB). Het gevolg hiervan is dat de zorgverlener tijd en inkomen verliest. Wanneer een zorgverlener alsmaar meer met de praktijk van niet-nagekomen afspraken wordt geconfronteerd, dan lijkt het niet meer dan logisch dat hij alsnog een schadeloosstelling vraagt. Zo stelt artikel 77 van de Code van geneeskundige Plichtenleer dat 'een schadeloosstelling mag gevraagd worden voor een nutteloos geworden huisbezoek of voor een verzuimde afspraak indien zij niet tijdig werden afgezegd'.

Desondanks wordt een schadeloosstelling niet altijd toegekend. Integendeel, zo zijn er gevallen bekend waarbij de zorgverlener die een schadeloosstelling 'durfde' te eisen, voor de tuchtcommissie werd geroepen. Dit is toch te absurd voor woorden! Terwijl een advocaat e-mails, telefoons, enzovoort mag aanrekenen, mag een zorgverlener niet eens een tegemoetkoming vragen van patiënten die nalaten hun afspraak te annuleren!

Het gevolg hiervan is dat steeds meer zorgverleners naar het buitenland trekken, bijvoorbeeld naar Nederland. Daar is het principe van een algemeen 'wegblijftarief' of 'no-showtarief' reeds wijdverspreid. De redenering is dat wanneer patiënten zonder redenen afspraken niet nakomen, in diezelfde tijd andere patiënten hadden kunnen worden geholpen. Dat systeem heeft voordelen voor de zorgverlener en voor de patiënt: enerzijds is er minder verzuim van afspraken, anderzijds worden wachtlijsten ingekort.

Ik hoop dat de minister zich bewust is van dit probleem en dat de wil aanwezig is om hier iets aan te doen. Ik zou voorstellen om een algemeen 'wegblijftarief' of 'no-show tarief' in te stellen, wanneer een patiënt meermaals nalaat om zijn afspraak te annuleren. Ook durf ik voor te stellen dat, wanneer de inning niet rechtstreeks kan gebeuren bij de patiënt, dat verplicht moet gebeuren via het ziekenfonds. Het is dan de taak van het ziekenfonds om de patiënten te responsabiliseren door terug te vorderen.

Concreet had ik een antwoord gewenst op de volgende vragen:

1) Is de minister zich bewust van het toenemende aantal niet-nagekomen afspraken? Zo ja, wat plant de minister hieraan te doen?

2) Heeft de minister een zicht op het aantal zorgverleners dat een schadeloosstelling vraagt? Zo ja, in hoeveel gevallen wordt de schadeloosstelling toegekend? Wanneer de schadeloosstelling niet wordt toegekend, wat dan zijn de redenen daartoe?

3) Is de minister bereid om een algemeen 'wegblijftarief' of 'no-show tarief' in te stellen voor de zorgverleners, zoals dat reeds gebruikelijk is in Nederland?

4) Hoe staat de minister tegenover mijn voorstel om de inning van dit 'wegblijftarief' te laten gebeuren door de ziekenfondsen?

Antwoord ontvangen op 9 februari 2012 :

1. Zoals u zelf zegt, komen de meeste patiënten hun afspraken wel na. Ik vind dan ook niet dat er voor de uitzonderingssituatie waarbij een patiënt zijn afspraak niet nakomt in een bijkomende regeling moet worden voorzien, zoals een algemeen “wegblijftarief” (= een tariefcode voor het niet opdagen op een afspraak). Artikel 77 van de Code van geneeskundige Plichtenleer en de algemene principes van het burgerlijk recht bieden volgens mij aan de zorgverlener die door een niet-nagekomen afspraak schade lijdt voldoende garanties om een schadevergoeding te krijgen, indien hij dat wenst.

2. Volgens mij is er meer heil te vinden in een positieve en preventieve benadering. Ik sluit me ondermeer aan bij het advies van de Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen (FVIB) om patiënten zoveel mogelijk bewust te maken van het belang om afspraken na te komen. Ik stel bijvoorbeeld vast dat in meer en meer wachtkamers de patiënt wordt geïnformeerd over de gevolgen van het niet nakomen van een afspraak. Ook laten de huidige communicatiemiddelen toe patiënten te helpen herinneren aan hun afspraak. Ik denk bijvoorbeeld ook aan automatische herinneringen per e-mail of per telefoon.

3. Wat uw tweede vraag betreft, moet ik u zeggen dat ik niet over die informatie beschik.

4. Aangezien er geen sprake is van zorgverstrekking, ben ik van mening dat de ziekenfondsen in dat verband geen taak te vervullen hebben.