Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-4784

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 23 december 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken

Recht op betogen - Verbod als de openbare orde in gedrang komt - Aanvechting van de beslissing

recht tot betogen
openbare orde
officiële statistiek
geografische spreiding

Chronologie

23/12/2011Verzending vraag
8/5/2012Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 5-1784

Vraag nr. 5-4784 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Artikel 26 van de Belgische Grondwet en artikel 11 van de Europese Conventie voor de mensenrechten waarborgen het recht op betogen. De wetgeving laat maar in zeer uitzonderlijke gevallen een beperking van dit recht toe. Zo kan een burgemeester een betoging verbieden indien hij of zij meent dat de openbare orde in het gedrang komt.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel toegestane betogingen vonden jaarlijks plaats in België in de periode van 2006 tot 2010? Hoeveel illegale betogingen vonden jaarlijks plaats gedurende deze periode? Hoeveel aanvragen voor een betoging werden in deze periode geweigerd en om welke reden?

2) Kan de geachte minister mij bovenstaande cijfers bezorgen uitgesplitst per stad waar deze betogingen plaatsvonden of aanvragen gedaan werden? Bestaan er grote verschillen in het aantal weigeringen van aanvragen tussen de verschillende steden in België? Zo ja, hoe duidt en verklaart zij deze verschillen?

3) Heeft de burgemeester werkelijk het laatste woord in een weigering? Over welke mogelijkheden beschikken aanvragers van betogingen om een afwijzing van hun aanvraag aan te vechten?

Antwoord ontvangen op 8 mei 2012 :

1. - 2. Er bestaat geen centraal register waar alle manifestaties die in België gehouden worden, opgeslagen worden. Sinds het najaar van 2010 wordt er binnen mijn dienst, de algemene directie crisiscentrum, een register gehanteerd waarin de manifestaties waarvan we ingelicht worden door de politiediensten, bijgehouden worden, met daarbij de indeling in toegelaten, verboden of gedoogde manifestaties.  

Een meerderheid van de manifestaties wordt na een aanvraag vanwege de organisator toegelaten, al dan niet onder voorwaarden. Ook worden manifestaties getolereerd: het komt immers voor dat geen toelating gevraagd wordt voor een manifestatie, die dan wel mag plaatsvinden zolang de openbare orde niet geschonden wordt.  

Een manifestatie wordt geweigerd wanneer de burgemeester meent dat hij door de aard van de manifestatie onvoldoende politionele middelen heeft om de openbare orde te handhaven, zoals bijvoorbeeld een mogelijkheid tot ontsporing van de manifestatie of tot een gewelddadige tegenbetoging. Dit aantal lijkt evenwel gering te zijn. 

Vanzelfsprekend vinden de meeste manifestaties plaats in Brussel, door de aanwezigheid van verschillende ambassades en consulaten en nationale en internationale instellingen, maar ook in de andere grote centrumsteden, zoals Antwerpen, Gent en Luik. 

3. De burgemeester is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde op zijn grondgebied. Het is dan ook aan de burgemeester te beslissen een manifestatie al dan niet toe te laten. De aanvrager kan indien hij het niet eens is met een weigering, naar de Raad van State stappen die dan zal nagaan of de weigering van de burgemeester voldoende gemotiveerd is om de manifestatie niet toe te laten.