Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-4706

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 28 december 2011

aan de minister van Justitie

De keuze voor huisarrest als straf voor een veroordeling tot acht maanden opsluiting

voltrekking van de straf
vervangende straf
beperking van bewegingsvrijheid
straffeloosheid

Chronologie

28/12/2011Verzending vraag
19/12/2012Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 5-3669

Vraag nr. 5-4706 d.d. 28 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Recent maakte de Minister bekend dat hij vanaf 1 januari 2012 met een systeem van thuisdetentie wil uitpakken, gericht op de concrete uitvoering van straffen die werden uitgesproken voor een opsluiting van minder dan acht maanden. Met deze maatregel wil de Minister wat hij zelf noemt "straffeloosheid", namelijk het niet uitvoeren van deze veroordelingen, toch omzetten in een voelbare, controleerbare straf. Deze thuisdetentie zou ook een deel van de huidige enkelbandgestraften betreffen - geraamd 750 - en dus ook dit systeem verlichten of beschikbaar maken voor gestraften met een veroordeling van 8 maanden tot 3 jaar. De Minister beweert dat de voorbereiding van dit systeem al ver is gevorderd, dus dat de concretisering geen problemen zal stellen.

Ik wil de Minister met deze maatregel feliciteren, want daarmee werkt hij wellicht doeltreffend aan een oplossing voor een aantal euvels die al jarenlang zwaar wegen op de reputatie van Justitie, o.a. de de facto straffeloosheid bij korte gevangenisstraffen, het meer effectief maken van enkelbandstraffen enz.

Binnen deze positieve perceptie wil ik de Minister toch enkele vragen stellen.

Op hoeveel veroordeelden zou deze maatregel voor thuisdetentie gemiddeld en jaarlijks kunnen worden toegepast? Hoe zal deze thuisdetentie concreet worden georganiseerd - de Minister spreekt van een elektronisch toezicht light - en welke vormen van controle zullen er werken? Welke straf riskeert een veroordeelde die zich niet aan de spelregels van deze thuisdetentie houdt… en kan dit systeem, indien velen zich niet aan deze regels houden, geen nieuwe en ongewenste toevloed van gevangenen opleveren? Welk budget voorziet de Minister voor de toepassing van deze maatregel, zowel aan investeringen in elektronica, software enz., maar ook qua personeel voor toezicht en opvolging? Wanneer mogen wij dit nieuwe systeem als geslaagd beschouwen, of welke positieve effecten beoogt de Minister en op welke cijfers, effecten, output en impact mag deze maatregel worden geëvalueerd in 2014? Kan de Minister nu waarborgen dat dit systeem ook effectief toepasbaar wordt vanaf 1 januari 2012?

Antwoord ontvangen op 19 december 2012 :

1. Volgens de berekeningen op basis van de gegevens van 2011 van de dienst Data Analyse en Kwaliteit, waren er om en bij de 4 000 veroordeelden tot één of meer vrijheidsstraffen waarvan het uitvoerbaar gedeelte niet meer dan 3 jaar opsluiting bedraagt en waarvan het aantal dagen nog uit te voeren voor de datum van toelating tot de voorlopige invrijheidstelling niet meer dan 2 maanden bedraagt, die in aanmerking kwamen voor toepassing van de maatregel voor thuisdetentie.

2. et 3. Thuisdetentie met stemherkenning (Voice) is bestemd voor veroordeelden tot één of meer vrijheidsstraffen waarvan het uitvoerbaar gedeelte niet meer dan drie jaar opsluiting bedraagt en waarvan het aantal dagen nog uit te voeren voor de datum van toelating tot de voorlopige invrijheidstelling niet meer dan twee maanden bedraagt.

De gevangenisdirecteur is bevoegd voor de toekenning en de herroeping van de maatregel. Hij is verantwoordelijk voor het administratief beheer van de detentie. De uitvoeringsmodaliteiten zijn opgenomen in de ministeriële omzendbrief van 28 augustus 2012.

Het Nationaal Centrum voor Elektronisch Toezicht (NCET) is bevoegd voor de uitwerking en de opvolging van de thuisdetentie. Voor deze nieuwe uitvoeringsmaatregel van ET voor de korte straffen is, op technologisch vlak, een vereenvoudigd systeem vereist. Het betreft gevallen van effectieve ondertoezichtstellingen van korte duur waarbij de termijn niet toelaat om het huidig systeem van voorwaarden voor individuele begeleiding toe te passen. Er is geen enkele tussenkomst van de justitieassistent vereist.

Qua technologie maakt men bij voorkeur gebruik van het systeem van stemherkenning. De veroordeelde wordt regelmatig thuis opgebeld via een beveiligde lijn (installatie van een bewakingsbox in de woning). Dit gebeurt volledig automatisch door het systeem zelf. De aanwezigheid van de veroordeelde wordt ter plaatse gecontroleerd door middel van een systeem van stemherkenning. Indien de stem niet herkend wordt of indien de veroordeelde de oproep niet beantwoordt worden er andere maatregelen genomen. Indien het systeem van stemherkenning niet kan aangewend worden bij de veroordeelde (hij heeft een gehoorprobleem, hij spreekt geen enkele van de drie talen die het systeem gebruikt, …) wordt er een enkelband geplaatst.

Thuisdetentie vormt een belangrijk instrument in de strijd tegen de straffeloosheid. Daarenboven maakt thuisdetentie het mogelijk om het principe dat er gevolg moet gegeven worden aan elke uitgesproken straf, om te zetten in de praktijk. Het laat eveneens toe om de status van de straf op te volgen. Thuisdetentie is een hoofdelement in het geheel van maatregelen die bijdragen tot een effectieve, geloofwaardige en coherente strafuitvoering.

4. Er dient benadrukt te worden dat de huur van het systeem van stemherkenning 5,56euro per dag bedraagt.

Met betrekking tot het personeel van het Nationaal Centrum voor Elektronisch Toezicht werd er een groot deel van het personeel reeds aangeworven en is in dienst getreden. De mobiele eenheid telt momenteel zestien personeelsleden zoals voorzien in het personeelsplan.

Inzake de monitoring en het secretariaat zijn er op 2 juli, negen personeelsleden in dienst getreden en op 16 augustus zijn daar nog twee personeelsleden aan toegevoegd. Dit brengt het totaal van de personeelsleden voor de monitoring en het secretariaat op zesenveertig, wat neerkomt op een verschil van drie eenheden ten opzichte van het voorziene personeelsplan. In deze aanwerving zijn er drie statutaire aanwervingen, de overige zijn contractuele aanwervingen. De selecties met het oog op de aanwerving van de drie laatste personeelsleden voor de monitoring en het secretariaat zoals voorzien in het personeelsplan, zijn momenteel aan de gang.

Het globale budget van het Nationaal Centrum voor Elektronisch Toezicht bedraagt 10 104 000 euro in 2012.

5.. Het is voorbarig om nu te bepalen welke termijn of welke resultaten bepalend zullen zijn voor het succes van dit nieuwe systeem gelet op de implementatie- en aanpassingsperiode. Samen met de verschillende betrokken actoren: de gevangenis-directeurs, het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen en het Nationaal Centrum voor Elektronisch Toezicht zullen we de evaluatiemethoden en een regeling voor vastgestelde problemen bepalen met het oog op de optimalisatie van de uitvoering en het verloop van de thuisdetentie

6) Het systeem van thuisdetentie werd nog niet toegepast niettegenstaande dit voorzien werd in onze algemene beleidsnota. De resultaten van de voorafgaande testfase zal nauwkeurige aanduidingen geven omtrent de inwerkingtreding van deze maatregel.