Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-4608

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 23 december 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken

Toetreding Roemenië en Bulgarije tot de Europese Unie - Overgangsmaatregelen - Effect - Bouwsector - Tuin- en landbouwsector - Knelpuntregeling - Parallelle circuits

Roemenië
Bulgarije
werkvergunning
bouwnijverheid
vrij verkeer van personen
zwartwerk
Polen

Chronologie

23/12/2011Verzending vraag
16/4/2012Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 5-3761

Vraag nr. 5-4608 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In 2007 traden Roemenië en Bulgarije toe tot de Europese Unie (EU). Ook in 2004 verbreedde het lidmaatschap substantieel. Bij deze gelegenheden vaardigde België (zoals ook andere landen) overgangsmaatregelen uit, bedoeld om de verwachte verstoring van de arbeidsmarkt te beperken en sociaaleconomische schade te beperken. Deze restrictieve maatregelen veroorzaakten echter een belangrijke schemerzone, waarin werknemers uit de nieuw toegetreden landen allerlei schimmige systemen ontwikkelden om hier toch aan de slag te kunnen. Als schijnzelfstandigen, schijngedetacheerden en andere constructies vonden duizenden nieuwe EU-burgers hun weg naar de Belgische arbeidsmarkt. In 2006 paste ons land al een versoepeling toe, om deze schemercircuits te fnuiken. Via een knelpuntregeling werden voornamelijk aan Poolse werknemers arbeidskaarten uitgereikt. Dit systeem werkt nu voor Bulgaren en Roemenen. Analyse van de situatie wijst uit dat de regeling vooral werkzaam is voor de tuin- en landbouwsector maar niet of nauwelijks voor de bouw. Blijkbaar had het oorspronkelijk restrictieve beleid een pervers effect, namelijk dat de ontstane schemerzones en -statuten de betrokken werknemers best bevallen en dat zij zich daarin koesteren.

Hierover de volgende vragen:

1) Beaamt de geachte minister dat voornamelijk in de bouwsector vooral Roemenen en Bulgaren, maar ook nog vele Polen, niet gebruik maken van de knelpuntregeling en zich blijven koesteren in de schemerzones en (semi)illegale circuits zoals schijnzelfstandige of schijngedetacheerde?

2) Deelt zij de analyse dat de beleidsmaatregelen ter zake niet voldoende werkzaam bleken en blijken en dat zich hier een ander en meer slagkrachtig beleid opdringt?

3) Over welke andere mogelijkheden en instrumenten beschikt zij om deze illegaliteit met alle bijhorende sociale, economische en juridische problemen, adequaat te bestrijden?

Antwoord ontvangen op 16 april 2012 :

De ministerraad van 16 december 2011 heeft een ontwerp van koninklijk besluit goedgekeurd dat bedoeld is om een laatste keer, tot 31 december 2013, de overgangsperiode uit te stellen tijdens dewelke de toegang tot de Belgische markt beperkt is voor de Bulgaarse en Roemeense onderdanen. Deze laatsten moeten volgens de toegepaste overgangsmaatregelen een werkvergunning moeten krijgen om een professionele activiteit te kunnen uitoefenen op ons grondgebied. De Belgische arbeidsmarkt zal dus definitief opengesteld worden voor Bulgaarse en Roemeense onderdanen vanaf 1 januari 2014. Dit extra uitstel van twee jaar zou België de gelegenheid moeten geven om de geschikte maatregelen te nemen om op potentiële verstoringen van zijn arbeidsmarkt te kunnen anticiperen.

Ik vestig trouwens de aandacht van de geachte senator op het feit dat Poolse werkers al vanaf 30 april 2009 de Belgische arbeidsmarkt vrij kunnen betreden, namelijk toen de tweede fase van de overgangsmaatregelen beëindigd werd voor burgers van Staten die op 1 mei 2004 toetraden tot de Europese unie.

Ten slotte zou de Europese commissie eind februari 2012 een voorstel bekend moeten maken over een richtlijn betreffende gedetacheerde werknemers. Dit wetgevende initiatief zal waarschijnlijk als doel hebben de toepassing van de al geldende richtlijn (1996) te versterken en de toestand van gedetacheerde werknemers te verduidelijken na de talrijke beslissingen van het Europees Hof van Justitie. Ik ben hoopvol dat die richtlijn, eens goedgekeurd, een efficiënt instrument vormt om de onduidelijkheden weg te nemen in de Europese wetgeving die misbruikt wordt door diegenen die de overgangsmaatregelen omzeilen.

Wat betreft de te nemen maatregelen in België, verzoek ik de geachte senator de minister van Werk te ondervragen. Die materie maakt immers geen deel uit van mijn bevoegdheid.