Wapens - Wapenwet - Vermindering van het wapenbezit - Stand van zaken - Evolutie - Impact
vuurwapen
persoonlijk wapen
verboden wapen
wapenhandel
zwarte handel
handvuurwapens
28/12/2011 | Verzending vraag |
26/11/2012 | Rappel |
24/7/2013 | Rappel |
10/9/2013 | Antwoord |
De schriftelijke vraag die ik hierover in januari 2011 stelde werd niet beantwoord door de toenmalige minister van Justitie. Gezien de actualiteit dien ik deze graag terug in.
De "wapenwet" (wet van 8 juni 2006 houdende regeling van economische en individuele activiteiten met wapens) bemoeilijkt en ontmoedigt sinds enkele jaren het aankopen en bezitten van wapens. De vraag mag en moet worden gesteld of de beoogde effecten van deze wet ook werkelijk worden gescoord. Geeft deze wapenwet niet eerder een illusie van een veiligere samenleving? Welke "achterpoortjes" laat deze wet en holt het overvloedig gebruik daarvan niet de goede bedoelingen uit?
Daarover de volgende vragen:
1) Hoeveel wapens waren er einde 2011 in ons land legaal in privébezit?
2) Hoeveel wapens zijn er sinds de inwerkingtreding van de wapenwet van midden 2006 vernietigd, deze aantallen per jaar en per soort wapen?
3) Hoeveel wapens werden er aangegeven sinds de inwerkingtreding, met aantallen per jaar en per soort wapen?
4) Hoe verloopt de controle op de naleving van de wapenwet? Hoeveel inbreuken op de wapenwet werden er jaarlijks vastgesteld sinds de inwerkingtreding in 2006? Hoeveel gerechtelijke dossiers werden er geopend voor de inbreuken tegen de wapenwet?
5) Welke raming van het aantal illegale wapens in België hanteren de politiediensten? Is het aanschaffen van een illegaal wapen bemoeilijkt door de wapenwet van 2006? Worden er vanuit de politiediensten gerichte acties ondernomen tegen het illegale wapenbezit? Bestaat er een gezamenlijke actie van Justitie en Binnenlandse Zaken in de strijd tegen de inbreuken op de wapenwet? Hoeveel acties werden er jaarlijks ondernomen door de politiediensten en de gerechtelijke diensten in deze strijd? Tot welke gevolgen leidden al deze acties, hoe evalueert de geachte minister deze? Bestaan er hieromtrent onderzoeken en rapporten? Werd de strijd tegen illegale wapens reeds besproken op het College van Procureurs-generaal en zo ja, met welk resultaat?
6) Hoeveel wapenwinkels sloten hun deuren sinds de invoering van de strengere wapenwet in 2006?
7) Heeft de wapenwet als gevolg dat België minder als een draaischijf in de internationale handel in verboden wapens mag worden beschouwd? Zo ja, op welke argumenten baseert de geachte minister deze positieve vaststelling? Zo neen, waarom heeft de wapenwet dit nochtans beoogde effect niet?
1. Gezien de administratieve achterstand bij de provinciale wapendiensten, kunnen we geen globaal cijfer geven van het aantal legale wapens in het land. Ter illustratie kan worden gezegd dat er in december 2012 in totaal 194 916 personen geregistreerd stonden als wapenbezitter. Dit gaat zowel over natuurlijke personen als rechtspersonen, over gewone particulieren als erkende personen. Veel van deze personen bezitten meerdere wapens, bepaalde verzamelaars zelfs meerdere tientallen tot honderden. De overheden zijn hier niet bijgeteld.
2. De hierna volgende tabel geeft de aantallen vuurwapens die per jaar werden vernietigd. Een onderscheid naar type kan niet worden gemaakt gezien de gebrekkige en soms foute informatie in het oude CWR. Het gaat echter alleen over de wapens die voorheen reeds bekend waren in het CWR en de grote aantallen vrijwillig afgestane doch voorheen onbekende wapens zijn hier dus niet in begrepen. In totaal werden ongeveer 125 000 vuurwapens ingeleverd. De eerste kolom geeft de wapens weer, waarvan bij de aangifte al werd verklaard dat ze vernietigd waren. De laatste kolom bevat de wapens die tijdens de overgangsperiode op de gewone manier werden vernietigd (door de Proefbank). De overgrote meerderheid werd echter volgens een bijzondere tijdelijke procedure rechtstreeks door de politie naar de smelterij gebracht.
als vernietigd aangegeven vernietigd na beslag vernietigd naar aanleiding van amnestie
2006 3067 340 5522
2007 3069 389 9732
2008 3180 325 2967
2009 527 505 2482
2010 1050 1224 2223
2011 288 1015 333
2012 604 2550 335
3. De hierna volgende tabel geeft het aantal vuurwapens dat elk jaar in CWR werd geregistreerd. Ook hier is een onderscheid naar type niet mogelijk. Het gaat om de in elk jaar verrichte nieuwe registraties of wijzigingen of verbeteringen van bestaande registraties, maar dit zegt niets over het totaal aantal legale wapens vermits het gros daarvan reeds langer was geregistreerd.
2006 53383
2007 55725
2008 36301
2009 25179
2010 42148
2011 46057
2012 34116
4. De politiediensten kunnen zowel administratieve controles als gerechtelijke onderzoeken verrichten. Het toezicht op de naleving van de wet wordt geregeld door de artikelen 28 en 29.
In de hierna volgende tabel staat het jaarlijks aantal vastgestelde inbreuken op de wapenwet, ingedeeld in een categorie van inbreuken door particulieren, zoals illegaal wapenbezit en illegale wapendracht, en een categorie van inbreuken die illegale wapenhandel betreffen. De stijging toont aan dat de politie steeds meer aandacht besteedt aan dit fenomeen.
illegaal bezit - illegale dracht illegale handel
2006 1813 131
2007 1957 202
2008 7135 257
2009 14032 296
2010 16725 372
2011 16378 315
Vanaf 1 november 2008 werd gestart met een vergelijking tussen de lijst van voorheen bekende wapenbezitters en die van de personen die tijdens de overgangsperiode na de inwerkingtreding van de wapenwet hun plicht (aangifte, hernieuwing van hun vergunning of regularisatie) hebben gedaan. Dit leidt tot de vaststelling van inbreuken bij iedereen die zijn plicht niet heeft gedaan, want zij bezitten hun wapens niet op een rechtsgeldige manier.
5. Aangezien men het aantal illegale wapens per definitie alleen maar kan schatten, is het geven van een cijfer een hachelijke zaak. Het moet ook duidelijk zijn dat de wet op zich niet in de eerste plaats als doel heeft de illegale handel te bestrijden, dan wel de legale markt te omkaderen en te controleren en een scheiding aan te brengen tussen het legale en het illegale circuit. De effectieve bestrijding van de illegale handel gebeurt op het terrein door de bevoegde diensten en begint resultaat te boeken, hoewel het hoofdprobleem hier voortvloeit uit het vrij verkeer van personen en goederen binnen de Europese Unie, dat de smokkel heel eenvoudig maakt.
De diensten van de geïntegreerde politie controleren de erkende personen zowel op eigen initiatief als op vraag van de administratieve en gerechtelijke overheden, en dit zowel binnen het kader van nieuwe aanvragen als van de hernieuwing of vijfjaarlijkse controle van bestaande erkenningen (wapenhandelaars, verzamelaars, schietstanden). Er wordt ook advies gegeven in het kader van de ministeriële toelating van de verkoop van vrij verkrijgbare vuurwapens op militariabeurzen.
Als antwoord op de schietpartij in Luik op 13 december 2011 hebben mijn Collega van Binnenlandse Zaken en ik de gerechtelijke benadering van de illegale wapenhandel als prioriteit gesteld en een actieplan voorgesteld aan de Ministerraad. Op basis van dit plan heeft het College van procureurs-generaal samen met mij een vertrouwelijke omzendbrief over de gerechtelijke aanpak van de illegale wapenhandel opgesteld.
6. De hierna volgende tabel geeft per jaar het aantal personen die hun statuut als erkend wapenhandelaar zijn verloren. Dit gaat zowel over vrijwillige als gedwongen stopzettingen, en over zowel kleinhandelaars als andere professionelen. Soms heeft één (rechts)persoon ook meerdere erkenningen.
2006 13
2007 9
2008 13
2009 65
2010 30
2011 12
2012 9
7. Zoals gezegd is het niet de eigenlijke taak van een wapenwet om de illegale wapenhandel te bestrijden. Ze is een minimum-instrument voor de politiediensten, maar ook andere factoren zijn van essentieel belang. Het lijkt me op dit moment dat de wet voldoende aangeeft wat strafbaar is en dat ze voorziet in voldoende controlemiddelen. Op het vlak van mogelijke betere preventie doet de politie waardevolle ervaring op en zal de toekomst uitwijzen of hier aanvullende wetgeving nodig is. Of er succes wordt geboekt, hangt echter vooral af van het werk op het terrein en van de internationale samenwerking.