Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-2452

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 1 juni 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen

Ramp in Japan - Repatriëring - Onderbezetting van de voorziene Airbus

Japan
Belgen in het buitenland
remigratie
militaire luchtvloot
kernongeval

Chronologie

1/6/2011Verzending vraag
8/7/2011Antwoord

Vraag nr. 5-2452 d.d. 1 juni 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Rijkelijk laat, maar overduidelijk met de beste bedoelingen, zond België een Airbus A330 van de luchtmacht naar Japan om gestrande landgenoten op te halen. Na de panne in Alaska, door de media beschreven als een Belgenmop, zette deze Airbus haar weg naar Tokio verder. Daarbij bleek dat er maar een heel beperkt aantal landgenoten van deze service zou gebruik maken, het ging over zestig aanvragen voor twee honderd vijftig plaatsen.

Vooral de laattijdigheid van dit aanbod, maar ook de onduidelijkheid ervan vormen wellicht de belangrijkste oorzaken van dit geringe succes. Daarbij communiceerde Landsverdediging erg krakkemikkig, want eerst zouden de landgenoten enkel van Tokio naar Seoel worden overgebracht.

Ik heb deze vraag reeds aan de minister van Landsverdediging gesteld, maar hij verwees me door naar de geachte minister.

1) Werd er voorafgaand aan de repatriëringvlucht een overwogen raming gemaakt van de potentiële reactie op dit aanbod tot repatriëring? Welk aanbod werd aan onze landgenoten in Japan gedaan: welke vlucht (naar welke bestemming), op welk moment en tegen welke voorwaarden?

2) Hoeveel landgenoten werden er uiteindelijk gerepatrieerd, op welke moment en naar welke bestemming?

3) Welke bijdrage in de kosten werd gevraagd van de gerepatrieerde landgenoten? Bevonden zich ook niet-landgenoten op deze vlucht en welke bijdrage aan de kosten leverden zij?

4) Wie besliste tot deze repatriëring, op basis van welke argumenten en concrete, praktische afwegingen? Kan de geachte minister deze beslissing post factum goedkeuren of zat deze beslissing bij voorbaat al fout of moet ze na afloop als inefficiënt en ineffectief worden beoordeeld?

Antwoord ontvangen op 8 juli 2011 :

1. Op 15 maart waren volgens de beschikbare gegevens bijna 1.000 Belgen in Japan. Velen trachtten op eigen houtje Japan te verlaten maar ondervonden moeilijkheden om plaatsen te boeken op commerciële lijnvluchten als gevolg van de sterke toestroom van passagiers.

Op 15 maart besliste het kernkabinet een A330 van Defensie naar Seoel te sturen om van daar te opereren tussen Seoel en Tokio. Hiermee werd bijkomend transport aangeboden aan onze landgenoten die Japan wensten te verlaten, in de mate dat commerciële vluchten vanuit Japan ontoereikende capaciteit boden.

Het was voorzien dat, indien nodig, meerdere vluchten tussen Tokio en Seoel zouden worden ingelegd om toe te laten dat alle landgenoten die dit wensten, Japan konden verlaten. Het was eveneens voorzien dat een consulaire ploeg met medewerkers van Buitenlandse Zaken met de Airbus zou meereizen om de inscheping van onze landgenoten te vergemakkelijken. Bij de berichtgeving werd duidelijk vermeld dat het ging om een vrijwillige transfer en dat de vlucht uit Japan gratis was maar de terugkeer ten laste zou zijn van de passagier.

Een technisch defect heeft de Airbus echter in Anchorage (VSA) aan de grond gehouden waardoor de datum van de vlucht diende achteruit geschoven te worden. Wanneer het duidelijk werd dat de Airbus niet tijdig hersteld kon geraken om de operatie uit te voeren op 21 maart, werd beslist gebruik te maken van de mogelijkheid om Belgen aan boord van een door Spanje gecharterd toestel te laten reizen om Japan te verlaten.

2. Naarmate de vlucht werd uitgesteld, en gezien de situatie in Japan min of meer onder controle leek, nam het aantal kandidaten voor de Belgische vlucht af. Uiteindelijk hebben 31 Belgen gebruik gemaakt van deze mogelijkheid om Japan te verlaten. Die vlucht ging van Tokio naar Madrid, met stop in Bangkok. De Belgen werden van Madrid naar Brussel overgevlogen door een toestel van Defensie.

3. De plaatsen aan boord van het toestel dat Spanje had gecharterd werden kosteloos aangeboden en de gerepatrieerde landgenoten werden geen kosten aangerekend.

4. De beslissing om een Airbus van Defensie ter beschikking te stellen om bijkomende transportcapaciteit aan te bieden aan onze landgenoten die Japan wensten te verlaten werd op 15 maart genomen door het kernkabinet, met het oog op de uitvoering van de vluchten op 19 maart. Op dat moment bestond nog steeds een sterk risico van ontploffingen van bijkomende kernreactoren en wensten vele Belgen Japan zo snel mogelijk te verlaten. Dat een technisch defect van de A330 de planning danig in de war heeft gebracht, verandert niets aan het feit dat dit een goede beslissing was om landgenoten die blootgesteld stonden aan mogelijke, zeer grote gezondheidsrisico’s en Japan niet konden verlaten, te helpen.