|
|
Gevangenissen - Steunfonds voor gedetineerden
strafgevangenis
gevangeniswezen
gedetineerde
| 20/4/2011 | Verzending vraag |
| 18/10/2011 | Antwoord |
Het steunfonds voor gedetineerden wordt enerzijds aangewend voor de individuele financiële steun van behoeftige gedetineerden en anderzijds voor bepaalde betalingen ten voordele van de gedetineerden (treinticket bij vrijstelling, tussenkomst in reiskosten van familieleden, financiering van sociaal-culturele activiteiten ten voordele van de gedetineerden, aankoop sportinfrastructuur, …).
Dit steunfonds wordt gespijsd door een kleine winstmarge op de producten die gedetineerden in de gevangenis kopen (belwaarde, drank). De gedetineerden zorgen dus zelf voor de financiering ervan.
Volgens de Centrale Toezichtraad voor het Gevangeniswezen zijn de criteria voor de toegankelijkheid evenals de frequentie van het gebruik van het steunfonds in de meeste inrichtingen weinig transparant. Zo heerst er grote onduidelijkheid over de criteria om minder gegoede gedetineerden te definiëren en te selecteren. De wijze waarop behoeftige gedetineerden geholpen worden varieert daarom sterk van inrichting tot inrichting.
Ik heb hierover de volgende vragen
1. Beaamt de minister de kritiek van de Toezichtraad over de beperkte transparantie en onderduidelijkheid over het gebruik van het steunfonds in de meeste inrichtingen? Zo ja, wat ondernam of plant de minister om dit euvel te verhelpen?
2. Wie beheert een steunfonds en draagt er de eindeverantwoordelijkheid voor? Wie bepaalt welke gedetineerden behoeftig zijn en aan welke activiteiten er geld wordt uitgegeven? Hebben de gedetineerden medezeggenschap in het beheer van dit steunfonds? Vindt de minister een vorm van medebeheer positief en wil hij maatregelen in deze zin uitvaardigen?
3. Wat bedraagt het saldo van de steunfondsen in de verschillende gevangenissen? Worden deze fondsen enkel gespijsd via de inkomsten uit de gevangeniskantine of zijn er nog andere manieren van financiering (bijv. een directe subsidie vanuit Jusititie)?
Het beheer van het Steunfonds wordt geregeld door een omzendbrief van de directeur-generaal van het Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen. Daarin is bepaald hoe het Steunfonds wordt gespijsd en voor welke doeleinden het kan aangewend worden. De principes liggen duidelijk vast: het Steunfonds heeft tot doel de meest behoeftige gedetineerden te helpen en uitgaven voortspruitend uit de solidaire vraag van de gedetineerden mogelijk te maken. De eindverantwoordelijkheid voor het beheer ligt bij de directeur van de inrichting. Zonder een schriftelijke beslissing van deze laatste, kunnen er geen uitgaven worden verricht. Ondanks deze algemene regels, is het gebruik van het Steunfonds in de verschillende gevangenissen uiteenlopend. Ik ben het met U eens dat het gebruik van het Steunfonds op een meer transparante, en wellicht ook op een meer geharmoniseerde wijze moet kunnen geschieden. Een interne werkgroep van het DG EPI zal een referentiekader tot harmonisatie uitwerken.
Zoals gezegd, dragen de lokale directies de eindverantwoordelijkheid voor het beheer van het Steunfonds binnen de grenzen die daarvoor zijn bepaald in de genoemde omzendbrief. Het is dus de lokale directie die beslist of de criteria voor een uitgave van het Steunfonds vervuld zijn of niet. In de omzendbrief is bepaald dat de directie er dient over te waken dat elke uitgave ten laste van het Steunfonds nuttig is voor de gevangenisgemeenschap en dat alle ontvangsten en uitgaven zorgvuldig en systematisch worden geboekt. De gedetineerden hebben geen zeggenschap in het beheer van het Steunfonds. De mogelijkheid van medebeheer zou kunnen worden onderzocht in het kader van het hoger vermelde, te ontwerpen referentiekader.
Het is zeer moeilijk in deze periode van het jaar de exacte stand van het steunfonds gedetineerden per gevangenis te kennen: hiervoor dienen immers in de boekhouding van alle penitentiaire inrichtingen alle hulprekeningen van de “massa gedetineerden” afgesloten te worden, en de ontvangsten en uitgaven naar en van het steunfonds overgedragen te worden. Bovendien dient er rekening mee gehouden te worden dat de stand van het steunfonds steeds een momentopname is, die geen rekening kan houden met de permanente bewegingen van financiële transacties en op stapel staande bestedingen. Ter illustratie kan worden vermeld dat het totale bedrag (voor de 35 penitentiaire inrichtingen en jongerencentra) dat op 29 juli 2011 op deze wijze beschikbaar was, 2 684 734,84 euro bedroeg. Een correcte stand van zaken is slechts beschikbaar na de jaarafsluiting, dus bij het begin van het volgende jaar.
Naast de inkomsten uit de kantine, de eventuele opbrengst van verhuur van toestellen en de verkoop van consumpties bij bezoek, gebeurt het sporadisch dat het Steunfonds wordt gespijsd met giften. Er is geen directe subsidie op de begroting van de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie voorzien.