Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-2096

van Karl Vanlouwe (N-VA) d.d. 13 april 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen

Luchtverkeer - No fly-list - Landgenoten - Reactie

Verenigde Staten
terrorisme
luchtvervoer

Chronologie

13/4/2011Verzending vraag
19/5/2011Antwoord

Vraag nr. 5-2096 d.d. 13 april 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Na de aanslagen van 11 september 2001 werd door de Verenigde Staten van Amerika een " no fly-list " opgesteld met binnen- en buitenlandse passagiers die niet langer welkom zijn in de Verenigde Staten. Het bleek dat zelfs de voormalige president van Zuid-Afrika, Nelson Mandela, tot 2008 vermeld stond op deze " no fly-list ".

Zo zouden er zelfs vliegtuigen van diverse luchtvaartmaatschappijen gedwongen zijn om niet over het grondgebied van de Verenigde Staten te vliegen wanneer zich passagiers op deze vluchten bevonden, die gekend zijn op deze " no fly-list ". Bij de betrokkenen op deze lijsten werd soms " terrorist activity " aangeduid.

Graag kreeg ik dan ook het antwoord op volgende vragen gekregen:

1) Kan de geachte minister bevestigen dat deze " no fly-list " bestaan heeft of nog steeds bestaat?

2) Heeft hij weet van het feit dat ook landgenoten op deze " no fly-list " staan of ooit gestaan hebben? Kan hij in bevestigend geval eveneens vermelden hoeveel landgenoten sinds 2001 vermeld geweest op deze " no fly-list " en om welke redenen zij hierop vermeld waren?

3) Hebben de Verenigde Staten van Amerika ooit informatie over landgenoten (identiteitgegevens, veroordelingen, …) opgevraagd bij de Belgische autoriteiten om deze lijsten op te stellen of aan te vullen?

4) Is deze " listing policy " van de Verenigde Staten ooit ter sprake gekomen met zijn Amerikaanse collega van Buitenlandse Zaken of met de Amerikaanse ambassadeur in België?

5) Werd deze " listing policy " ooit besproken met ministers van Buitenlandse Zaken van andere Europese Lidstaten, op een Europese Raad of bij de European External Action Service van mevrouw Catherine Ashton?

6) Heeft ons land ooit geprotesteerd tegen de aanwezigheid van landgenoten op deze " no fly-list " of vindt hij het bestaan van deze lijst aanvaardbaar indien dit gebaseerd is op strafrechtelijke veroordelingen van de betrokkene?

7) In hoeveel gevallen werden landgenoten ooit de toegang tot het grondgebied van de Verenigde Staten geweigerd op basis van deze " no fly-list "?

Antwoord ontvangen op 19 mei 2011 :

De Verenigde Staten (VS) gebruiken een “no fly-list”, die beheerd wordt door het “Terrorist Screening Center” (TSC). De TSC ressorteert onder de FBI en staat derhalve onder de bevoegdheid van het “Department of Justice”.

Een persoon die op de “no fly-list” voorkomt, mag niet toegelaten worden op een vliegtuig dat naar, vanuit of overheen de VS vliegt.

Naast de “no fly-list” bestaat er ook een “selectee list”, die de namen van personen omvat die op bedoelde vluchten aan een bijkomend veiligheidsonderzoek onderworpen dienen te worden.

De “no fly-list” is niet publiek en daarom zijn er geen precieze gegevens over de personen op deze lijst.

De TSC is beheerder van de “no fly-list” en “selectee list” en exporteert die lijsten naar de “Transportation Security Administration” (TSA) die verantwoordelijk is voor de feitelijke aanwending ervan. Sinds november 2010 voert TSA zelf de controle uit voor alle vluchten van en naar de VS. De TSA doet dit op basis van de identiteitsgegevens (naam, geboortedatum en geslacht) van de passagiers die het ontvangt van de luchtvaartmaatschappijen.

Er bestaat een procedure voor personen die problemen ondervinden om toegelaten te worden op vluchten vanuit en naar de VS. Het programma heet “Travel Redress Inquiry Program” ('DHS TRIP') en wordt beheerd door het “Department of Homeland Security”. Dit programma heeft niet enkel betrekking op de “no fly-list”. Problemen aan de luchthaven kunnen immers het gevolg zijn van douanekwesties, beleid van de luchtvaartmaatschappij zelf, enz.

Mijn administratie heeft slechts weet van een incident in 2009 waarin de Belg Paul-Emile Dupret, raadgever bij de fractie “European Left United – Nordic Green Left” van het Europees Parlement, betrokken was. Uit het relaas van de feiten in de pers verschenen, blijkt dat de heer Dupret naar Zuid-Amerika op zending was voor het Europees Parlement, en zijn vlucht omgeleid was om niet over VS grondgebied te vliegen.

Mijn diensten hebben tot nu toe geen klachten ontvangen van Belgen op de “no fly-list”.