Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-2030

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 6 april 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen

Diplomaten - Detachering - Wettelijke basis - Politieke neutraliteit

mobiliteit van arbeidskrachten
personeel in diplomatieke dienst
plichten van de ambtenaar
depolitisering
gedetacheerd werknemer

Chronologie

6/4/2011Verzending vraag
4/7/2011Antwoord

Vraag nr. 5-2030 d.d. 6 april 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Na de grote herplaatsingbeweging van topdiplomaten eerder in 2011, blijkt dat ook nu een Belgische topdiplomaat wordt gedetacheerd naar het kabinet van de voorzitter van de Europese Raad. Dit betekent dat topdiplomaten worden ingeschakeld als persoonlijk adviseur voor mandaten die niet behoren tot het officiële takenpakket van Belgische diplomaten.

Ik heb hierbij enkele vragen:

1) Wordt van Belgische diplomaten vereist dat ze politiek neutraal zijn en zich inzetten voor het algemeen belang van ons land?

2) Hoe kan een Belgische diplomaat ingezet worden als adviseur bij een secretariaat van een Europese bewindvoerder?

3) Wie bepaalt en beslist waarheen Belgische diplomaten worden afgevaardigd?

4) Wordt de kostprijs van deze gedetacheerde Belgische diplomaat teruggevorderd van de Europese bewindvoerder?

5) Kunnen politieke partijen en fracties beroep doen op de kennis en kunde van Belgische diplomaten onder soortgelijke voorwaarden? Kunnen Europese fracties beroep doen op de kennis en kunde van Belgische diplomaten, onder soortgelijke voorwaarden?

6) Kan er redelijkerwijs een onderscheid worden gemaakt tussen een detachering naar een functie bij een bewindvoerder van de Europese Raad en een detachering naar een functie bij een politicus bij de Europese Commissie of het Europees Parlement?

7) Welke regels bestaan er aangaande de toekenning van standplaatsen voor Belgische diplomaten? Bestaat er een koninklijk besluit of een wet waarin deze regels zijn vastgelegd?

8) Kan een Belgisch bewindvoerder of een Belgisch politicus een beroep doen op de kunde en de kennis van een Belgisch diplomaat? Wat zijn de regels voor detachering naar politieke kabinetten of fracties?

9) Hoe blijft dit alles verzoenbaar met de politieke onafhankelijkheid van de diplomaat en het algemeen belang van het land?

Antwoord ontvangen op 4 juli 2011 :

  1. Diplomaten zijn als federaal ambtenaar onderworpen aan het koninklijk besluit (KB) van 2 oktober 1937 houdende het statuut van het rijkspersoneel, behoudens enkele uitzonderingen. Dit statuut legt de rechten en plichten van de ambtenaren vast, alsook de regels inzake belangenconflicten en cumulatie. Onder de plichten telt men het uitoefenen van het ambt op een loyale, zorgvuldige en integere wijze onder het gezag van de hiërarchisch meerderen. Daarenboven zal de ambtenaar zijn ambt tegenover het publiek met welwillendheid uitoefenen en zijn antwoord geven met neutraliteit, gelijkheid van behandeling en met naleving van de wetten, reglementen en richtlijnen.

    De personeelsleden van de drie buitenlandse carrières van mijn departement, waaronder de diplomaten, zijn eveneens onderworpen aan het koninklijk besluit van 25 april 1956 tot vaststelling van het statuut der personeelsleden van het ministerie van Buitenlandse Zaken en Buitenlandse Handel. Dit schrijft in artikel 2 dat het gedrag en de persoonlijke hoedanigheden van de ambtenaren in alle omstandigheden in overeenstemming moeten zijn met de verplichtingen welke verbonden zijn aan de hun toevertrouwde belangrijke opdracht.

    Tenslotte legt het deontologisch kader voor personeelsleden van het federale administratief openbare ambt ook een reeks regels op waaronder de onpartijdigheid van de ambtenaren (zie omzendbrief 573 van 17 augustus 2007 van de Federale Overheidsdienst (FOD) Budget en Beheerscontrole en de FOD Personeel en Organisatie).

  2. Het is gebruikelijk dat ambtenaren van de carrière van de Buitenlandse Dienst gevraagd worden om op te treden als diplomatiek raadgever in internationale dossiers in het kabinet van een andere federale minister. Ook ministers van gefedereerde entiteiten hebben in het verleden, doch eerder uitzonderlijk, om de toevoeging verzocht van een diplomatiek raadgever afkomstig van mijn diensten. Het gaat in deze gevallen over een gewone detachering naar een kabinet of beleidscel.

    Europese bewindvoerders en Europese en internationale organisaties hebben in het verleden om toevoeging van een diplomatiek adviseur van mijn diensten verzocht, doch in slechts enkele uitzonderlijke gevallen. Bij goedkeuring wordt deze diplomaat dan door mij in verlof voor opdracht van algemeen belang gezet (koninklijk besluit van 19 november 1998 betreffende de verloven en afwezigheden toegestaan aan de personeelsleden van de rijksbesturen).

  3. De minister of andere bewindvoerders die voor zijn of haar beleidscel of kabinet een beroep wenst te doen op de expertise van een diplomaat richt een schriftelijk verzoek tot de minister van Buitenlandse Zaken. Deze zal de gevraagde detachering onderzoeken op zijn belang voor het Departement, de federale overheid en ons land.

  4. De ambtenaren in kwestie worden betaald door de werkgever aan dewelke zij toegevoegd worden.

  5. Diplomaten worden gewoonlijk ingezet in het kader van de ondersteuning van de uitvoerende macht. Het is ongebruikelijk dat zij gedetacheerd, worden naar instellingen die de wetgevende macht vertegenwoordigen.

  6. Dezelfde principes dan deze uitgelegd in punt 5 kunnen, mutatis mutandis, eveneens dienen als leidraad voor detacheringen op Europees niveau.

  7. Ik verwijs naar het antwoord dat gegeven werd op de parlementaire vraag nr 5-355 van het geacht lid dat over hetzelfde onderwerp handelde.

  8. Zie mijn antwoord op punt 3.

  9. Zie mijn antwoord op punt 1.