Schriftelijke vraag nr. 5-1781

van Bart Tommelein (Open Vld) d.d. 18 maart 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Werk en Gelijke Kansen, belast met het Migratie- en asielbeleid

Uitkeringsfraude - Hardere aanpak - Nederlands handhavingprogramma - Situatie in België

sociale uitkering
sociale zekerheid
zwartwerk
fraude
officiële statistiek
geografische spreiding
domicilie

Chronologie

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-1780
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-1782

Vraag nr. 5-1781 d.d. 18 maart 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De Nederlandse staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid trekt jaarlijks zes miljoen euro extra uit om gemeenten te ondersteunen bij de aanpak van fraude met uitkeringen. De aangescherpte fraudebestrijding bij gemeenten wordt ondersteund door Regionale Centra voor fraudebestrijding en de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst. Dit is één van de maatregelen uit het handhavingsprogramma voor de komende jaren, dat de staatssecretaris heeft voorgesteld aan de Tweede Kamer. In het regeerakkoord is afgesproken dat er een steviger aanpak van fraude in de sociale zekerheid komt.

Het kabinet verwacht dat een striktere aanpak van uitkeringsfraude tot een aanzienlijke vermindering van het aantal uitkeringen kan leiden. Volgens het regeerakkoord moet de steviger aanpak zeker 180 miljoen euro aan structurele besparingen opbrengen. Zo volgt op fraude, naast terugvordering, voortaan inhouding van de (bijstand-)uitkering voor drie maanden.

Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd:

1) Hoe reageert u op de hardere aanpak van uitkeringsfraude vanwege de Nederlandse regering?

2) De Nederlandse regering stelt door de hardere aanpak van uitkeringsfraude ongeveer 180 miljoen euro structureel te kunnen besparen. Hoeveel levert in ons land de huidige aanpak van uitkeringsfraude per jaar structureel op voor de begroting en hoe verhoudt dit bedrag zich tot het Nederlandse cijfer van 180 miljoen euro structurele besparing?

3) Welke maatregelen van het Nederlandse handhavingsplan inzake uitkeringsfraude gaat u hier implementeren? Welke zeker niet? Kan u dit toelichten?

4) Kan u meedelen, en dit op jaarbasis en per regio en / of provincie voor respectievelijk de laatste drie jaar, hoeveel personen werden betrapt op uitkeringsfraude? Kan u tevens, voor dezelfde periode en per regio en / of provincie, meedelen hoeveel maal de uitkering van de betrapte personen werd geschorst? Kan u deze cijfers duiden?

5) Kan u meedelen, en dit op jaarbasis alsook per regio en / of provincie voor respectievelijk de laatste drie jaar, hoeveel personen er werden betrapt op domiciliefraude / postbusfraude? Kan u tevens vermelden, voor dezelfde periode en per regio en / of provincie, hoeveel maal de uitkering van de betrapte personen werd geschorst en / of hoeveel maal die personen werden beboet? Kan u deze cijfers duiden?

Antwoord ontvangen op 20 juli 2011 :

1. Elk land heeft zijn eigen systeem van uitkeringen en derhalve ook specifieke fraudesystemen, waardoor er dus ook andere sanctiemiddelen nodig zijn. Ik wil me niet uitspreken over de benadering van de Nederlandse regering, omdat ik daar niet de juiste details van ken.

Bovendien ben ik minister van Werk in een regering van lopende zaken en heeft het nu geen zin om daarover politieke uitspraken te doen.

Het komt de formateur - en de partijen die aan de onderhandelingstafel zullen zitten –toe om hierover standpunten in te nemen.

2. Ik kan geen globaal beeld geven over de resultaten van alle uitkeringsfraudes, vermits uitkeringen worden betaald door diverse instanties (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA), Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV), Openbaar Centrum voor maatschappelijk welzijn (OCMW), enz.). Ik kan u slechts de informatie doorgeven voor wat RVA aangaat.

Wanneer de RVA een inbreuk op de reglementering vaststelt, vordert de Rijksdienst de onrechtmatig ontvangen uitkeringen terug en wordt in de meeste gevallen een administratieve sanctie opgelegd.

Bedrag van de onrechtmatig uitbetaalde uitkeringen, waarvoor de RVA de terugvordering betekend heeft aan de sociaal verzekerden of aan werkgevers (werkloosheid, brugpensioen, loopbaanonderbreking, dienstencheques…)

Aantal administratieve sancties (met inbegrip van verwittigingen) opgelegd door de RVA omwille van een inbreuk op de reglementering

De hierboven aangehaalde cijfers hebben betrekking op alle inbreuken door de RVA vastgesteld, met inbegrip van deze die verder gedetailleerd worden in het antwoord op vraag 4.

3. Ik verwijs u naar het antwoord op vraag 1

4. De RVA beschikt over volgende cijfers wat betreft het aantal personen dat de laatste drie jaren betrapt werd op uitkeringsfraude:

Niet-toegelaten cumulatie werkloosheidsuitkeringen met loon

Niet-toegelaten cumulatie werkloosheidsuitkeringen met inkomsten als zelfstandige

Niet-toegelaten cumulatie werkloosheidsuitkeringen met ziekte-uitkeringen

(*) voor de periode van oktober 2009 tot oktober 2010

5. Anomalie in aangifte gezinstoestand van de werkloze

Elk van deze inbreuken leidt tot een uitsluiting en een terugvordering van de ten onrechte genoten uitkeringen, alsook in de meeste gevallen tot een administratieve beslissing die een ontzegging van een aantal weken werkloosheidsuitkeringen inhoudt (zie hiervoor naar de volledige cijfers in het antwoord op vraag 2)

Ik verwijs u ook naar de website van RVA, waar u alle mogelijke (statistische) informatie en uitleg kan terugvinden.