Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-1662

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 4 maart 2011

aan de minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid

Internationale Attractiepolen - Middelen - Aanwending

onderzoeksbeleid
universiteit
universitair onderzoek
onderzoeksbegroting

Chronologie

4/3/2011Verzending vraag
29/11/2011Antwoord

Vraag nr. 5-1662 d.d. 4 maart 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Jaarlijks spendeert de federale overheid ongeveer 500 000 000 euro aan het federale wetenschapsbeleid. Deze middelen worden grosso modo als volgt aangewend: 200 miljoen naar ruimtevaartactiviteiten, 100 miljoen via dotaties naar de gemeenschappen voor opvang van buitenlandse studenten, 100 miljoen naar de federale wetenschappelijke instellingen en 100 miljoen naar nationale onderzoeksprogramma's, met onder andere de Internationale Attractiepolen (IAP) voor ongeveer 28 miljoen per jaar. Einde 2011 loopt de zesde fase van deze IAP's af. De toekomst lijkt onduidelijk, in het bijzonder voor de 550 personen (500 voltijds equivalenten) die hierin werken.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoe werd de ongeveer jaarlijkse 28 miljoen voor Internationale Attractiepolen verdeeld over de ongeveer vierenveertig netwerken? Welke netwerken ontvingen welke jaarlijkse subsidies in de lopende onderzoeksperiode? Kan de geachte minister de belangrijkste verwezenlijkingen van deze netwerken toelichten? Hoe bewijst zij de relevantie van deze subsidiëringen?

2) In 2011 eindigt de zesde fase van de IAP's. Welke toekomst biedt zij de ongeveer 550 mensen of 500 voltijds equivalenten die door beëindiging van deze IAP's hun job zullen verliezen?

Antwoord ontvangen op 29 november 2011 :

Het geachte lid gelieve hierna het antwoord op haar vraag te vinden.

1. Het Interuniversitaire attractiepolen (IUAP)-programma is een meerjarig (vijf jaar) onderzoeksprogramma. Doel is excellerende teams op het gebied van het fundamenteel onderzoek te ondersteunen die tot de verschillende Gemeenschappen van het land (alsook uit universiteiten van andere Europese Unie-landen) behoren en in netwerkverband samenwerken, om hun gemmenschappelijke bijdrage op te voeren tot diverse gebieden zoals geneeskunde (Alzheimer, kanker, diabetes, enz.), fotonica, nieuwe materialen, macro-economie, middeleeuwse geschiedenis, enz.

Bij zijn beslissing van 3 februari 2006 heeft de Ministerraad de tenuitvoerlegging van de zesde fase van de IUAP’s (2007-2011) goedgekeurd. Het totale vastleggingsbudget bedroeg 143 miljoen euro (jaarlijks 28,6 miljoen euro).

Bij de lancering van de fase VI werd een oproep voor voorstellen gepubliceerd door de Programmatorische Overheidsdienst (POD) Wetenschapsbeleid. De ingediende voorstellen werden onderworpen aan een schriftelijke ex ante evaluatie op grond van het “peer review” principe. Samengesteld uit vertegenwoordigers van de federale Overheid, de Gemeenschappen, de Vlaamse interuniversitaire Raad (VLIR), de Conseil des Recteurs (CREF) en vier buitenlandse experts, spreekt de "Stuurcomité" zich over de wetenschappelijke kwaliteit van de projecten zoals de samenhang van de netwerken. De ex-ante evaluatie van de voorstellen vormde de basis voor de selectie van de netwerken.

In bijlage is een lijst opgenomen van de 44 geselecteerde IUAP-netwerken met naam van coördinator et met hun budget voor de 5 jaren waarbij 324 onderzoeksteams (250 Belgische en 74 Europese) betrokken zijn.

De financiering wordt in zes jaarlijkse schijven (2007-2012) vereffend. De eerste schijf wordt als voorschot gestort in het eerste semester van 2007. De 4 daaropvolgende schijven worden (tijdens 2008 tot 2012) gestort nadat de uitgaven van het voorgaande jaar zijn verantwoord. Het saldo wordt vereffend in de loop van het jaar volgend op het laatste jaar nadat de reële uitgaven zijn verantwoord.

Onlangs werd een evaluatie van het IUAP-programma en van de 44 netwerken van de zesde fase door een panel van buitenlandse experten uitgevoerd. De experten erkennen het hoogstaand wetenschappelijke niveau (world-class) van de netwerken. Dankzij hun complementaire expertise en een intense wetenschappelijke samenwerking zijn de meeste netwerken in geslaagd om een voldoende competitieve kritische massa op te bouwen. De experten benadrukken eveneens de belangrijke bijdrage van het programma voor de training en opleiding van de jonge onderzoekers. De IUAP's worden overigens als een internationaal voorbeeld genoemd voor de organisatie van wetenschappelijk onderzoek. Het programma biedt de onderzoekers immers de mogelijkheid zij vlotter in de internationale onderzoeksgemeenschap in te passen.

Het rapport van experten kan geraadpleegd worden op het volgend adres : www.belspo.be/iap onder de rubriek "Publicaties".

2. De impact van het IUAP-programma is wat het fundamenteel onderzoek betreft aanzienlijk met zowat 500 voltijdse onderzoekers ten laste van de IUAP-kredieten en de ongeveer 6000 onderzoekers werkzaam in het kader van de IUAP-netwerken. Alle actoren in ons land zijn het eens over het belang van dit Programma, een belang dat nog eens onderstreept wordt door de recent uitgevoerde evaluatie. Deze zeer positieve evaluatie bevestigt de relevantie, het nut en de doelmatigheid van dit federaal instrument als een essentiële onderzoekstool in België.