|
|
Politiekorps - Diversiteit - Gebrek aan vertrouwen - Beleidsmaatregelen
politie
gemeentepolitie
integratie van migranten
racisme
buitenlandse staatsburger
| 2/2/2011 | Verzending vraag |
| 12/4/2011 | Antwoord |
Het boek " Meer kleur op straat. Diversiteit en veiligheid in België en Nederland ", uitgegeven in maart 2010 door de Universiteit Hasselt en het Steunpunt Gelijkekansenbeleid, biedt een aantal interessante conclusies. Zo blijken mensen van Turkse en Belgische afkomst meer vertrouwen in de politie te hebben dan mensen van Marokkaanse afkomst. In het onderzoek wordt ook vastgesteld dat politieagenten een vervormd beeld hebben van de gemeenschap die ze moeten dienen.
Vierendertig procent van de Marokkaanse gemeenschap verklaarde heel weinig tot weinig vertrouwen in de politie te stellen. Dat is een significant verschil met de mensen van Turkse of Belgische afkomst, waar slechts 26 % getuigde van weinig of heel weinig vertrouwen in de politie.
Ook het beeld of de perceptie van de politie werd onderzocht. Het onderzoek geeft aan dat politiemensen werken met een vervormd beeld van de gemeenschap die ze moeten dienen. De verklaring hiervoor klinkt eenvoudig: omdat ze maar met een beperkt deel van de bevolking in contact komen. Met sommige groepen, de lastige klanten, ontwikkelen zich heel veel en intensieve contacten. Die verkleuren de beeldvorming en leiden tot veralgemeningen over bepaalde categorieën. Zo lijkt het na een tijdje of die lastige klanten overvloedig uit bepaalde etnische groepen afkomstig zijn. Het onderzoek beveelt daarom aan om politiemensen ook met de weinig gekende, beperkt ervaren maar wel ruimschoots bestaande positieve kanten van die categorieën kennis te laten maken, bijvoorbeeld via buurt- en cultuurfeesten, het bloeiende verenigingsleven, … De Antwerpse politie legt een deel van de oorzaak van dit wantrouwen bij het minimale aantal agenten van etnisch diverse en meer bepaald Marokkaanse afkomst.
Eerder onderzoek van het Steunpunt sprak al van een integratieparadox. Mensen van Marokkaanse afkomst zijn in vergelijking met Turkse allochtonen, beter geïntegreerd. Toch worden ze negatiever bekeken. Dit lijkt vooral te verklaren door hun grotere religieuze betrokkenheid en deels ook door hun groter aandeel in de criminaliteit. Bovendien berichten de media vooral over bijvoorbeeld Marokkanen als daders en beduidend minder dat ze ook vaker een slachtoffer zijn. Zo ontstaat een vicieuze cirkel: negatieve perceptie leidt tot meer discriminatie en die veroorzaakt minder participatie. De onderzoekers stellen voor dat de beleidsmakers extra inspanningen moeten leveren om de oorzaken van criminaliteit weg te werken en dat ze beter moeten luisteren naar de noden van alle burgers.
Ik heb daarover de volgende vragen:
1) Kent de minister dit onderzoek? Gaat zij akkoord met de onderzoeksresultaten en met de aanbevelingen van dit onderzoek? Zo neen, kan zij haar standpunt hieromtrent verduidelijken? Zo ja, welke initiatieven ondernam of plant zij om aan de aanbevelingen van de onderzoekers tegemoet te komen?
2) Gaat zij akkoord met de stelling dat dit wantrouwen mede in stand wordt gehouden door het beperkte aantal agenten van etnisch diverse afkomst binnen de politiekorpsen? Beschikt zij over cijfers en informatie met betrekking tot de etnisch-culturele diversiteit binnen de verschillende politiekorpsen? Wat bedraagt het percentage agenten van etnisch diverse afkomst op het totaal? Bestaan er grote verschillen zowel tussen lokale politie onderling en binnen de federale politie? Welk beeld vertoont de etnisch-culturele diversiteit van de politiekorpsen in de grote steden? Welke etnisch-culturele gemeenschappen zijn in vergelijking met hun bevolkingsaandeel in België sterk ondervertegenwoordigd in de Belgische politiekorpsen?
3) Wordt een actief beleid gevoerd rond etnische en culturele diversiteit in de politiekorpsen? Kan de minister mij een overzicht geven van de beleidsinitiatieven van de afgelopen jaren om de etnisch-culturele diversiteit binnen de korpsen te vergroten? Werden die maatregelen reeds geëvalueerd en met welk resultaat? Plant zij nieuwe initiatieven om personen van etnisch-cultureel diverse afkomst aan te werven? Hoe wil zij die wervingsinitiatieven in de toekomst succesvoller maken?
4) Volgens de studie hebben veel agenten ook een vervormd beeld van de gemeenschappen die ze behoren te dienen. Is de minister zich bewust van dit fenomeen? Welke initiatieven ondernam of plant zij om dit euvel te verhelpen? Beoordeelt zij de wijze waarop de onderwerpen diversiteit en interculturaliteit worden meegenomen in de opleiding en bijscholing van politieagenten als voldoende? Zo ja, op basis van welke argumenten? Zo neen, waar liggen de tekorten en hoe wordt daaraan verholpen?
Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen:
Ik heb inderdaad kennis genomen van het onderzoek. Hoewel ze als een interessante bron kan worden beschouwd, kan de haar toegeschreven waarde toch enigszins in twijfel worden getrokken aangezien men herhaaldelijk aangeeft dat de bevindingen slechts een partieel antwoord vormen op de gestelde vragen en dat bijkomend onderzoek noodzakelijk is. Bijgevolg kan ik de resultaten van die studie noch bevestigen noch ontkrachten.
Ik beschik niet over gegevens om de beweringen dat het wantrouwen tegenover de politiediensten zou voortvloeien uit het beperkt aantal politiemensen van etnisch diverse afkomst, te bevestigen of te ontkrachten. In dat verband kan ik trouwens geen cijfergegevens verstrekken aangaande het aantal politiemensen van vreemde origine aangezien de wet op de privacy verbiedt over te gaan tot een dergelijke telling.
Sedert 2003 ontwikkelt de federale politie een beleid inzake diversiteit dat zich onder meer vertaalt in verschillende acties op het vlak van aanwerving en integratie. Die acties zijn hoofdzakelijk gericht op de aanwerving van mensen die onze landstalen onvoldoende machtig zijn.
Om potentiële kandidaten aan te trekken worden aldus sensibiliseringsacties gehouden om hen te informeren over een loopbaan bij de politie, over de toelatingsvoorwaarden en ook over de mogelijkheid de eigen slaagkansen te testen of een vooropleiding te volgen. De evaluatietest is een simulatie van de eerste selectieproef en wordt voornamelijk in de grotere steden afgenomen. De vooropleiding, die ongeveer vijf maanden duurt, laat toe de cognitieve en communicatieve vaardigheden bij te schaven.
Geen enkele studie werd uitgevoerd om te onderzoeken of bepaalde politiemensen een vervormd beeld hebben van de bevolkingsgroepen waarvan ze ten dienste staan. Vertrekkende van het principe dat de kennis van de andere altijd kan worden verbeterd en dat ze de integratie bevordert, vind ik het natuurlijk belangrijk dat personeelsleden van de politie blijvend gesensibiliseerd worden voor diversiteit.
Zo wordt in eerste instantie het aspect “bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden” specifiek voorzien in verschillende modules van het algemeen studiereglement betreffende de opleidingen van alle kaders. Bovendien worden de personeelsleden gedurende hun loopbaan verder gesensibiliseerd dankzij verschillende sensibiliseringsacties. Zo werden verschillende opleidingen ontwikkeld die worden verstrekt door het Centrum voor gelijke kansen en voor racismebestrijding, waarmee de federale politie een samenwerkingsovereenkomst heeft afgesloten. Dit opleidingsprogramma betreffende de diversiteit bevat algemene opleidingen over de antidiscriminatiewetten, het holebi-thema en interculturele communicatie. Daarenboven werden eveneens sensibiliseringsacties uitgewerkt onder de vorm van informatieblaadjes en affiches.
In 2005 werd een netwerk diversiteit gecreëerd om de integratie van de personeelsleden te bevorderen, maar ook om de dienstverlening aan de bevolking te verbeteren. Dit netwerk heeft goede praktijken in het kader van de diversiteit ontwikkeld en heeft ook een databank “Mosaic” met allerhande informatie over diversiteit die ter beschikking is gesteld aan alle politiediensten. Daarnaast dient te worden onderstreept dat de federale politie in 2007 het federale diversiteitslabel heeft ontvangen voor haar beleid ter zake. Tenslotte, wens ik tevens te vermelden dat de principes inzake diversiteit eveneens werden opgenomen in de deontologische code van de politiediensten, in het charter over de diversiteit, getekend door de federale politietop evenals in het nationaal veiligheidsplan 2008-2011.