Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-1139

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 1 februari 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën en Institutionele Hervormingen

Belgische overheid - Goudvoorraad - Omvang en waarde - Rol

goud
deviezenreserve
schatkist
Europese Centrale Bank
centrale bank

Chronologie

1/2/2011Verzending vraag
21/2/2011Antwoord

Vraag nr. 5-1139 d.d. 1 februari 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Ooit bestond er een tegenwaarde in goud voor de geldmiddelen die een overheid in omloop bracht. Sinds de invoering van de euro blijkt dit veel minder het geval. Nochtans bezit België een aanzienlijke goudvoorraad. De omvang en de bedoelingen daarvan zijn niet zo duidelijk. Er bestaat een eurozone, waarbinnen en waarbuiten het aanwezige geld vrij circuleert, zonder een nationale tegenwaarde in goud.

Hierover heb ik de volgende vragen.

1) Hoe omvangrijk is de Belgische goudvoorraad? Hoe evolueerde de waarde ervan sinds 2001 tot op heden? Werden gedurende de jongste tien jaar goudstaven verkocht of aangekocht? Wie beheert de goudvoorraad van de Belgische overheid of overheden en wie controleert hem? Wordt het Rekenhof hierbij betrokken? Hoe vaak worden externe controles uitgevoerd op onze goudvoorraad? Waar is de goudvoorraad van België opgeslagen? Wat is de jaarlijkse kostprijs sinds 2001 van de bewaargeving en het beheer van de goudvoorraad? Wat is de opbrengst van de goudreserve voor de Belgische overheid sinds 2001? Bezitten de gewesten en gemeenschappen een deel van de goudvoorraad?

2) Wat is de actuele rol en betekenis van de nationale goudvoorraad? Staat die in een bepaalde verhouding tegenover de geldmiddelen of de euro die in omloop zijn in ons land? Staat er tegenover de euro nog een tegenwaarde aan goud?

3) Moest België bij de invoering van de euro een bepaalde tegenwaarde aan goud overmaken aan de Europese Centrale Bank (ECB)? Bezit de ECB een tegenwaarde aan goud voor de euro?

Antwoord ontvangen op 21 februari 2011 :

Het geachte lid gelieve hierna de antwoorden op zijn vragen met betrekking tot. de Belgische goudvoorraad te willen vinden.

1) Overeenkomstig artikel 9bis van de wet van 22 februari 1998 tot vaststelling van het organiek statuut van de Nationale Bank van België (NBB) (hierna kortweg “de organieke wet”), worden de officiële externe reserves van de Belgische Staat, waartoe de goudvoorraad behoort, aangehouden en beheerd door de Nationale Bank. Aangezien, overeenkomstig het Verdragsrechtelijke beginsel van onafhankelijkheid van centrale banken, elke beslissing inzake dit beheer tot de exclusieve en autonome beslissingsmacht van het Directiecomité van de NBB behoort, worden hierop geen externe controles uitgeoefend.

Het beheer van de goudvoorraad door de Nationale Bank is kosteloos. De kosten die gepaard gaan met de fysieke opslag van het goud zijn verwaarloosbaar.

Op 31 december 2000 bedroeg de goudvoorraad 258 106 kilogram met een marktwaarde van 2 431 485 000 euro. Op 31 december 2009 bedroeg de voorraad 227 515 kilogram, met een marktwaarde van 5 605 644 000 euro.

Gedurende de laatste tien jaar werd geen goud aangekocht. Er werd in de periode van 2001 tot en met 2009 in totaal 586,8 kilogram goud verkocht tegen marktprijs aan de Koninklijke Munt van België voor de uitgifte van verzamelaars- of herdenkingsmunten. De meerwaarden die daarbij werden gerealiseerd, werden aan de Staat gestort. Voor de periode van 2001 tot en met 2009 gaat het in totaal om 6,6 miljoen euro. In 2005 verminderde de goudvoorraad bovendien met 30 ton ten gevolge van een arbitrage tegen deviezen. De meerwaarde van 298,9 miljoen euro die daarbij werd gerealiseerd, werd, overeenkomstig artikel 30 van de organieke wet van de NBB, toegevoegd aan de daartoe bestemde bijzondere onbeschikbare reserverekening op de passivazijde van de balans van de Nationale Bank. De netto-opbrengst van de activa die de tegenpost vormen van deze reserverekening wordt jaarlijks aan de Staat toegekend. In de periode 2001 tot en met 2009 gaat het in totaal om 56,3 miljoen euro. Voor boekjaar 2010 zijn nog geen cijfers beschikbaar.

De gewesten en gemeenschappen bezitten geen deel van de goudvoorraad.

2) Er bestaat geen bij wet vastgelegde verhouding of hoeveelheid goud die moet worden aangehouden tegenover de biljettenomloop. Dit neemt niet weg dat de goudvoorraad, samen met de deviezenreserves, een belangrijke actiefpost vormt op de balans van een centrale bank, net zoals de bankbiljetten in omloop een belangrijke passiefpost zijn. De goudvoorraad behoort, samen met de deviezenreserves, tot de officiële externe reserves van de Belgische Staat. De aanwezigheid van goud binnen de officiële externe reserves leidt tot een diversificatie, met name ingevolge de negatieve correlatie tussen de goudprijs en de koers van de US-dollar. Aldus vervult de goudvoorraad een actuele rol binnen de externe reserves die door de Nationale Bank worden beheerd en die bestemd zijn voor de centrale banktaken waarmee zij is belast, waaronder met name de uitvoering van het monetair beleid en de uitgifte van bankbiljetten.

3) Bij de start van de derde fase van de Economische en Monetaire Unie heeft de Nationale Bank, zoals de andere deelnemende centrale banken, externe reservebestanddelen, waaronder goud, overgedragen aan de ECB. De begin 1999 overgedragen reserves worden beheerd door de Nationale Bank, voor rekening van de ECB.

Het totaal van de door de nationale centrale banken aan de ECB overgedragen goudvoorraad bedroeg 501,5 ton per 31 december 2009, waarvan 27,1 ton van de NBB. Net zoals in het geval van de NBB vormt de goudvoorraad van de ECB een belangrijke actiefpost op de balans en vormen de eurobankbiljetten in omloop een belangrijke passiefpost.