|
|
Samenwerkingsakkoord - Federale Staat en gewesten - Bodemsanering van tankstations - Uitvoering en financiering
zuivering
bodemverontreiniging
verontreiniging door koolwaterstoffen
samenwerkingsakkoord (Belgisch institutioneel kader)
gewesten en gemeenschappen van België
| 1/2/2011 | Verzending vraag |
| 18/3/2011 | Antwoord |
Op 13 december 2002 sloten de Federale Staat, het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een samenwerkingsakkoord betreffende de uitvoering en financiering van de bodemsanering van tankstations.
Kan de geachte minister mij een stand van zaken over de uitvoering van dit samenwerkingsakkoord verstrekken, met hierbij onder andere de volgende gegevens:
1) Hoe wordt dit samenwerkingsakkoord aangestuurd, wie zorgt voor de regie? Hoe evalueert de geachte minister de kwaliteit van de synergie? Behoudt dit akkoord de noodzakelijke relevantie?
2) Welke kosten zijn er aan dit samenwerkingsverband verbonden op gebied van personeel, administratieve en technische werkingskosten, investeringen, eventuele subsidies, …? Hoe evolueerden deze kosten jaarlijks sinds 2006? Hoe evalueert en duidt hij deze ontwikkelingen?
3) Tot welke concrete maatregelen, plannen en systemen leidde dit samenwerkingsakkoord? Kan hij deze detailleren en evalueren?
4) Vervullen de betrokken partners op een gelijkwaardige wijze hun opdrachten binnen dit samenwerkingsverband, of stelt hij verschillen vast? Zo ja, welke en met welke redenen?
5) Hoe wordt de afbakening van bevoegdheden gerespecteerd in deze samenwerking? Beweegt de federale overheid zich niet oneigenlijk binnen de actieradius van de gewesten?
Ik heb de eer het geachte lid te antwoorden :
1) Het eerste samenwerkings-akkoord dateert van eind 2002 en werd destijds voorbereid door een werkgroep die samengesteld was uit vertegenwoordigers van de vier overheidsniveaus (de federale overheid en de drie gewesten) en de federaties van de aardoliesector.
Dit samenwerkingsakkoord werd intussen eenmaal aangepast (2007) om enerzijds een aantal praktische zaken te vereenvoudigen en anderzijds om ook dossiers van vóór 1993 te kunnen behandelen.
Dit samenwerkingsakkoord heeft aanleiding gegeven tot de erkenning van de VZW Bofas (Bodemsaneringsfonds benzine-stations) waarin vertegenwoordigers van de verschillende petroleum-federaties zetelen. De VZW staat onder controle van de Interregionale Bodemsanerings-commissie (IBC) die toeziet op de goede werking van dit Fonds. Het IBC is samengesteld uit vertegenwoordigers van de drie gewesten en de federale overheid zetelt erin als waarnemer. Het IBC wordt voorgezeten door de gewesten met een jaarlijkse beurtrol. De (waarnemende) leden van deze commissie ontvangen hiervoor geen bezoldiging.
De bevoegdheden zijn duidelijk afgebakend: de gewesten zijn verantwoordelijk voor alles wat betreft de saneringen, de federale overheid komt tussenbeide op het niveau van het financieringsmechanisme dat via de programma-overeenkomst voor de maximumprijzen van aardolieproducten geregeld is.
De synergie van dit samenwerkingsakkoord bestaat erin dat op deze manier op een tijdspanne van ongeveer 15 jaar bijna 2000 vervuilde terreinen zullen worden gesaneerd door het Fonds en dat in bijna 1500 andere dossiers een financiële tussenkomst wordt voorzien als steun voor saneringswerken.
2) De werkingskosten van het IBC worden gedragen door het gewest dat de commissie voorzit en wordt beperkt tot de organisatie van ongeveer een vijftal commissievergaderingen die zich op administratief niveau afspelen. Op federaal vlak wordt de inning van de bijdragen ter financiering van het Fonds georganiseerd door de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie maar daarvoor betaalt het Fonds jaarlijks een vergoeding van 25 000 euro.
3) De Bodemsaneringscommissie voert haar taken uit zoals omschreven in het Samenwerkingsakkoord.
Daarnaast opereert het Fonds Bofas waarvan de vooruitgang d.d. 31 december 2010 als volgt kan samengevat worden :
a. 1957 aanvragen voor tussenkomst bij sluiting* van het tankstation werden ontvankelijk en volledig verklaard.
Hiervoor zijn reeds volgende dossiers gerealiseerd:
- 1 298 beschrijvende bodemonderzoeken werden opgestart,
- 1 047 beschrijvende bodemonderzoeken werden afgerond,
- 767 bodemsanerings-projecten werden opgestart
- 638 bodemsanerings-projecten werden afgerond
- 630 bodemsaneringswerven werden opgestart
- 254 bodemsaneringswerven werden voltooid (inclusief monitoring en/of in studie) maar nog niet goedgekeurd door de overheid
- 390 dossiers werden volledig afgerond (eindverklaring na werken of eindverklaring na afperkend bodemonderzoek)
*Sluiting: Bij het type ‘Sluiting’ is een mandaat verleend aan BOFAS in naam en voor rekening van de aanvrager om de sanering uit te voeren. Dit houdt in dat BOFAS zorgt voor zowel de financiële alsook operationele tussenkomst bij de bodemsanering van het tankstation.
b. 1 271 aanvragen voor tussenkomst bij voortzetting** van de exploitatie van het tankstation werden ontvankelijk en volledig verklaard.
Hiervan zijn er reeds 220 dossiers behandeld en afgesloten.
**Voortzetting: Bij het type ‘Voortzetting van het tankstation’ staat BOFAS in voor de administratieve opvolging, adviesverlening rond onderzoeken en saneringsvoorstellen, de controle en de terugbetaling van het dossier.
c. 237 aanvragen voor tussenkomst bij sluiting onder overgangsmaatregel*** werden ontvankelijk en volledig verklaard.
Hiervan zijn er reeds 136 dossiers behandeld en afgesloten.
***Sluiting van het tankstation volgens de overgangsmaatregel: Bij het type ‘Sluiting van het tankstation volgens de overgangsmaatregel’ komt BOFAS gedeeltelijk tot volledig tussen in de terugbetaling van de kosten van de sanering. BOFAS streeft voor de financiële tussenkomst van dit type naar een terugbetaling binnen een termijn van zes maanden.
d. 360 aanvragen voor tussenkomst bij voortzetting onder overgangsmaatregelen**** werden ontvankelijk en volledig verklaard.
Hiervan zijn er reeds 186 dossiers behandeld en afgesloten.
****Voortzetting van het tankstation volgens de overgangsmaatregel: ‘Voortzetting van het tankstation volgens de overgangsmaatregel’, komt BOFAS tussen in de terugbetaling van de sanering met een maximale limiet van 62.000 EUR. BOFAS engageert zich om alle aanvragen binnen respectievelijk drie en zes maanden na ontvangst terug te betalen.
De gecumuleerde uitgaven voor de periode 2004 tot 31 december 2010 kunnen als volgt samengevat worden:
Saneringskosten in geval van sluiting : 88 455 754,65 euro
Terugbetalingen in geval van voortzetting/overgangsmaatregel : 8 634 736,48 euro
4) Op het niveau van het IBC is er een roterend voorzitterschap en worden ook de werkingskosten gelijkmatig verdeeld. Alle betrokken partners vervullen dus op gelijkwaardige wijze hun opdrachten binnen het samenwerkingsakkoord wat een positieve invloed heeft op de realisatie van het project.
5) Zoals aangegeven in het antwoord op de eerste vraag staat het samenwerkingsakkoord garant voor een strikte scheiding van de bevoegdheden tussen enerzijds de gewesten en anderzijds de federale overheid. In de praktijk wordt deze bevoegdheidsopdeling absoluut nageleefd en gerespecteerd en wordt de actieradius van elke betrokken overheid beperkt tot de eigen bevoegdheden.