Schriftelijke vraag nr. 4-7159

van Hugo Vandenberghe (CD&V) d.d. 10 maart 2010

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie

Slaap- en kalmeringsmiddelen - Gebruik in België - Aantallen - Maatregelen

Internationaal Comité van toezicht op verdovende middelen
kalmerend middel
psychotropicum
officiële statistiek
bewustmaking van de burgers

Chronologie

Vraag nr. 4-7159 d.d. 10 maart 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Uit cijfers van de Verenigde Naties (VN) blijkt dat niemand meer slaap- en kalmeermiddelen slikt dan de Belgen.

Het International Narcotics Control Board (INCB) waarschuwt voor misbruik door patiënten en foutief voorschrijfgedrag van artsen.

Benzodiazepines worden vaak gebruikt door personen die ook andere drugs gebruiken, door alcoholisten en door recreatieve gebruikers.

Graag had ik een antwoord gekregen op de volgende vragen:

1. Hoeveel personen overleden de voorbije tien jaar in ons land als gevolg van een overdosis aan slaap- en kalmeringsmiddelen? Graag had ik een uitsplitsing per jaartal bekomen.

2. Hoeveel slaap- en kalmeringsmiddelen werden de voorbije tien jaar in ons land verkocht? Graag had ik een uitsplitsing per jaartal bekomen.

3. Welke positie bekleedde ons land in het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen op internationaal vlak gedurende de voorbije tien jaar? Graag had ik een uitsplitsing per jaartal bekomen.

4. Acht de minister het wenselijk maatregelen te nemen om de Belgen te informeren over de gevaren verbonden aan het veelvuldig gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen?

Antwoord ontvangen op 6 mei 2010 :

1. Voor wat uw vraag betreft met betrekking tot hoeveel personen de voorbije tien jaar in ons land overleden zijn, als gevolg van een overdosis aan slaap- en kalmeringsmiddelen, kan ik u het volgende meedelen. Recente nationale cijfers zijn niet voorhanden. Via de website van Eurostat kunnen er cijfers geraadpleegd worden voor België tot en met 1999 en voor het jaar 2004. Er kunnen hier echter geen verregaande analyses worden uitgevoerd teneinde uitspraken te kunnen doen over een overdosis slaap- en kalmeringsmiddelen die de dood tot gevolg hebben.

Wel is het mogelijk om cijfers aan te reiken voor Vlaanderen en Brussel tot en met het jaar 2007. Dit op basis van informatie bijgehouden door het « Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid » :

Om als doodsoorzaak een overdosis slaap- en kalmeringsmiddelen te bepalen werden de volgende categorieën weerhouden: barbituraten en benzodiazepinen in combinatie met een andere uitwendige oorzaak. Verder werd er ook gekeken naar overlijdens waarbij barbituraten en benzodiazepinen niet als eerste oorzaak werden vermeld. Hieronder vallen dan bijvoorbeeld. suïcides die naast een overdosis ook nog eens snijden met een scherp voorwerp als eerste methode hebben, of iemand die overlijdt na een val, maar viel omwille van het gebruik van barbituraten of benzodiazepinen. Er zijn ook enkele hart- en vaatoverlijdens die gelinkt worden aan het gebruik van de beide geneesmiddelen.

Op basis van deze criteria vindt men de volgende cijfers :

1999 : 40 overlijdens;

2000 : 21 overlijdens;

2001 : 18 overlijdens;

2002 : 5 overlijdens;

2003 : 11 overlijdens;

2004 : 17 overlijdens;

2005 : 6 overlijdens;

2006 : 15 overlijdens;

2007 : 28 overlijdens.

2. Voor wat de verkoop betreft van kalmerings- en slaapmiddelen op voorschrift, uitgedrukt in dagelijkse dosissen, zijn de gegevens verstrekt door het IMS de volgende :

3. Cijfers die het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen in Europa weergeven zijn niet voorhanden. Het FAGG beschikt enkel over cijfers van de UNO gebaseerd op de Conventies psychotrope stoffen en verdovende middelen. Deze cijfers kunnen echter niet zomaar gebruikt worden omdat ze gebaseerd zijn op het invoeren en uitvoeren van deze stoffen. Er wordt hierbij geen rekening gehouden met de voorraden.

4. Om de risico’s van het gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen, en de alternatieven hiervoor, in de verf te zetten heb ik in december vorig jaar een nieuwe campagne gelanceerd. U vindt alle informatie op de website www.health.fgov.be/benzo.

Deze campagne richt zich naar de algemene bevolking, en vooral naar de recente gebruikers. Deze campagne had de titel « Slaap- en kalmeringsmiddelen slik je niet zomaar. Praat erover met je huisarts of apotheker ». Deze campagne bestond uit het volgende materiaal :

1) een folder voor de burger verspreid via de huisartsen en apothekers;

2) een TV-spot die uitgezonden werd op de zenders ÉÉN, VIJFTV, VTM, LA-UNE, RTL-TVI en BRF;

3) 1.000.000 broodzakken met de slogan: ‘Slaap- en kalmeringsmiddelen zijn geen dagelijks brood’ die verspreid werden over het ganse land.

Indien men kijkt naar de vermindering van het verbruik in 2009, denk ik onder meer dat de impact van deze campagne positief is en ik denk dat het nuttig is de campagnes voor het grote publiek en voor de zorgverleners te herhalen.

De werkgroep over het voorschrijven van psychotrofen in de 1ste lijn, die opgericht werd in het kader van de ronde tafel over psychomedicatie bevestigde trouwens de noodzaak om deze mededeling te herhalen, maar ook om andere maatregelen te nemen, onder meer in termen van informatie en opleiding van de artsen voor alternatieven.