|
|
Boekhoudratio's - Weinig realistisch beeld van de financiële situatie - Aanpassing van de boekhoudkundige regels
bankrecht
balans
boekhouding
boekhoudsysteem
| 10/12/2009 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 15/1/2010) |
| 22/1/2010 | Antwoord |
De marge tussen de operationele winst in verhouding tot de omzet is een maatstaf van rendabiliteit. Ze vertelt hoeveel winst een bedrijf op zijn omzet realiseert.
Tijdens de huidige crisis hebben bedrijven het moeilijk om hun rendabiliteit op peil te houden. Hogere kosten doorrekenen aan een consument met weinig vertrouwen kan op de omzet en de winst wegen.
Analisten vergelijken de rendabiliteit tussen bedrijven aan de hand van boekhoudratio's. Naast de winstmarge zijn dat het rendement op activa (ROA) of het rendement op eigen vermogen (ROE).
Het ROA meet de winst in verhouding tot het totale vermogen (inclusief dat van schuldeisers). Het ROE meet de winst in verhouding tot de middelen die aandeelhouders ter beschikking stellen.
Zelfs als de winst van de Europese bedrijven dit jaar halveert, komt het gemiddelde rendement op eigen vermogen uit op 6,5 %, hoger dan in 2001-2002!
De huidige boekhoudratio's geven duidelijk geen voldoende realistisch beeld van de gezondheidstoestand van onze bedrijven.
Daarom deze vragen:
1. Heeft de geachte minister plannen om de wettelijk verplichte boekhoudratio's bij te sturen?
2. Naargelang de omvang en de juridische vorm van de onderneming wordt de boekhouding gevoerd volgens boekhoudkundige regels die momenteel een onvoldoende getrouw beeld geven van de financiële positie van een bedrijf. Zal hij de boekhoudkundige regels daarom aanpassen in de nabije toekomst?
3. Eén van de essentiële oorzaken van de bankcrisis was zonder meer het gebrek aan transparantie van de banksector. De boekhouding van de banken geeft geen duidelijk beeld van de reële situatie waarin zij zich bevinden. Sommige banken - zoals Fortis en ABN-Amro - hebben voor miljarden euro's buitengewone verplichtingen buiten de balans gehouden om hun bezittingen groter te laten lijken en hebben zo hun waarde artificieel hoog gehouden. Aldus hebben beleggers een onduidelijk zicht op de risico's die daaruit voortvloeien. Zal de minister werk maken van meer financiële en bancaire transparantie door onder meer boekhoudkundige realiteitszin op te leggen?
1. Ten aanzien van de eerste vraag van het geachte lid dient de afwezigheid van wettelijk gedefinieerde boekhoudratio's beklemtoond te worden. Het boekhoudrecht bevat enkel schema's voor balans, resultatenrekening en toelichting met definiëring van de belangrijkste erin voorkomende bestanddelen.
In de financiële rapporteringspraktijk bestaat er een reeks van klassieke ratio's die courant gebruikt worden om de verschillende aspecten van de financiële situatie van de onderneming weer te geven. Niettemin kunnen de juiste definities van deze ratio's die op het eertse zicht dezelfde lijken, sterk verschillen zodat geval per geval dient bekeken te worden welke de preciese draagwijdte is van een bepaalde ratio.
Wat meer in het bijzonder de rapporteringspraktijk terzake van de genoteerde vennootschappen betreft, verwijs ik naar een CBFA publicatie "Studie over de voorstelling van de IFRS winst- en verliesrekening en de naleving van de CESR aanbeveling inzake alternatieve prestatiemaatstaven, december 2006", die geconsulteerd kan worden op haar website www.cbfa.be.
2. De omvang , juridische vorm en de aard van de vennootschap zijn inderdaad bepalend voor de toepasselijke boekhoudregels. Niettemin is in elke toepasselijke boekhoudregeling uitdrukkelijk bepaald dat de financiële staten een getrouw beeld moeten verstrekken van het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de onderneming.
De in België toepasselijke boekhoudregels zijn een rechtstreekse afgeleide van de Europese regels. Elke wijziging, zo deze al noodzakelijk zou blijken, veronderstelt dus een consensus op Europees niveau.
Als antwoord op een aantal recente gebeurtenissen werden op Europees vlak reeds een aantal indicatieven genomen die inmiddels ook in het Belgische jaarrekeningenrecht werden opgenomen. Terzake kan verwezen worden naar de aangepaste informatieverstrekking inzake buiten-balansregelingen en transacties met verbonden partijen.
3. Wat de derde vraag betreft, doe ik opmerken dat Fortis zijn jaarrekening opstelt in overeenstemming met de internationale normen voor financiële verslaggeving (de zgn. IFRS-normen), en dat de commissarissen-revisoren van de onderneming daarbij een oordeel geven over het getrouw beeld van de jaarrekening op basis van de controles die zij verrichten overeenkomstig internationale controlestandaarden. Deze accountantsverklaringen worden samen met de jaarrekening gepubliceerd. De jaarrekening omvat ook uitgebreide toelichtingen bij de balans. Ik doe ook opmerken dat de financiële gegevens van ABN Amro nooit werden geconsolideerd in de jaarrekening van Fortis. Net zoals het geachte lid ben ik vanzelfsprekend voorstaander van een hogere transparantie in de banksector. Zoals eerder vermeld dient de regelgeving evenwel op Europees vlak te worden aangepast en deze hogere transparantie wordt dan ook op dat niveau door mij bepleit.