Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-4253

van Paul Wille (Open Vld) d.d. 2 september 2009

aan de minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid

Zonne-energie - Concentrating Solar Power-technologie - Afrika

zonne-energie
elektrische industrie
Noord-Afrika
energievoorziening
Duitsland

Chronologie

2/9/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 1/10/2009)
30/9/2009Antwoord

Vraag nr. 4-4253 d.d. 2 september 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Een groep Duitse topconcerns gaat zonne-energie opwekken in Afrika. Daarmee willen ze Europa voorzien van stroom. Duitsland onderstreept daarmee zijn leidende rol in nieuwe energieën. De opportuniteit om zonne-energie op te wekken in Noord-Afrika is een evidentie. Toch bleef lange tijd de investeringskost een hinderpaal.

Zo'n twintig Duitse topconcerns hebben nu de handen ineengeslagen en investeren 400 miljard euro om Europa op termijn met Afrikaanse stroom te beleveren. Het maakt Europa onafhankelijker van de klassieke energieleveranciers, het is milieuvriendelijker en op termijn goedkoper.

Gezien het korte voorgaande kader, volgende vragen:

1. Wat is uw reactie op het bericht dat een groep Duitse topconcerns zonne-energie wil gaan opwekken in Afrika om Europa te voorzien van stroom?

2. Hoe beoordeelt u het daartoe benodigde bedrag van € 400 miljard in relatie tot het bedrag dat het Internationaal Energie Agentschap nodig acht om wereldwijd aan de groeiende energiebehoefte te voldoen?

3. Kan uw Ministerie projecten in deze richting steun verlenen? Zo ja, hoe wilt u dat doen? Zo nee, waarom niet?

4. Heeft u de afgelopen maanden overleg gepleegd met buitenlandse collega's rond de genoemde Concentrating Solar Power-technologie (CSP)?

5. Wat is er ondernomen na het initiatief van o.a. Frankrijk voor Plan Solaire met een Mediterrane Unie?

6. Wat vindt de Minister van het Belgisch engagement tav andere leden van de Europese Unie inzake CSP?

7. Heeft de Minister weet van Belgische bedrijven die in gelijkaardige initiatieven investeren of zich engageren dit te zullen doen?

8. Heeft de Minister weet van Belgische wetenschappelijk onderzoek om de haalbaarheid van dergelijke megaprojecten te onderzoeken?

9. Welke beleidsmaatregelen heeft de Minister genomen om Belgische investeringen in CSP te stimuleren?

10. Is de Minister akkoord dat België hierin achterop hinkt? Zo nee, waarom?

Antwoord ontvangen op 30 september 2009 :

Sinds haar oprichting in september 2003 werkt de Transmediterranean Renewable Energy Cooperation (TREC) met de steun van de Club van Rome aan het concept "Desertec" met betrekking tot de toekomstige elektriciteitsbevoorrading, waarbij toegang wordt verkregen tot het energiepotentieel van de woestijnen. De TREC telt een vijftigtal leden (uit de wetenschappelijke, politieke en economische wereld plus een aantal andere experts) voornamelijk afkomstig uit Europa, het Nabije Oosten en Noord-Afrika (MENA). België maakt er geen deel van uit.

Op 13 juli 2009 hebben twaalf in hoofdzaak Duitse bedrijven een akkoordprotocol (memorandum of understan-ding) ondertekend in München in het vooruitzicht van de oprichting van een adviesbureau Desertec Industrial Initiative (DII) voor het produceren van energie zonder CO2-uitstoot in de Noord-Afrikaanse woestijnen.

Andere bedrijven kunnen zich voegen bij het DII, dat uiterlijk 31 oktober 2009 werkzaam zou moeten zijn in de vorm van een GmbH (vennootschap met beperkte aansprakelijkheid naar Duits recht), met als doel thermische zonnecentrales te bouwen (ook CSP's genaamd, wat staat voor Concentrating Solar Power) die onderling worden aangesloten en over de gehele MENA-regio worden verspreid. Zij worden geacht voldoende energie te kunnen produceren om 15% te dekken van de Europese elektriciteitsbehoeften en van een aanzienlijk deel van de behoeften van de elektriciteitsproducerende landen.

In het kader van de programma's "Interuniversitaire attractiepolen" of SSD "Wetenschap voor een duurzame ontwikkeling" werd nog geen enkel onderzoeksvoorstel voorgelegd aan het Federaal Wetenschapsbeleid.

Op Europees vlak is CSP een van de thematieken in het zevende kaderprogramma (FP7). In 2010 wordt met India een gezamenlijke oproep tot voorstellen gelanceerd met betrekking tot het systeem waarbij de zonne-energie wordt geconcentreerd. In de vorige kaderprogramma's (FP5 en FP6) nam er slechts één Belgisch bedrijf, te weten TIMCAL Belgium met maatschappelijke zetel in Zwitserland, deel aan de Europese onderzoeksprojecten met betrekking tot de chemische samenstelling van de zon.

De Europese Commissie heeft eind 2007 eveneens het strategische plan voor energietechnologieën (SET-Plan) voorgesteld met de bedoeling Europese bedrijfsinitiatieven op te zetten in de vorm van privaat-publieke partnerschappen om in de toekomst de uitstoot van koolstofdioxide in Europa te verlagen.

Op dit ogenblik is een van die initiatieven met betrekking tot de grootschalige demonstratie van fotovoltaïsche elektriciteit en geconcentreerde zonne-energie in studie. België wordt in de begeleidingsgroep vertegenwoordigd door de directeur-generaal van de administratie Energie en de directeur Onderzoek van het VITO (Vlaamse instelling voor technologisch onderzoek).

In de door het Internationaal Energieagentschap opgezette groep die de uitvoering in het oog houdt van het onderzoeksakkoord inzake geconcentreerde zonne-energie (SolarSPACES - Solar Power And Chemical Energy Systems) zijn er daarentegen geen Belgische vertegenwoordigers.