Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-3174

van Paul Wille (Open Vld) d.d. 17 maart 2009

aan de vice-eersteminister en minister van Ambtenarenzaken, Overheidsbedrijven en Institutionele Hervormingen

Kredietcrisis - Cross-border-lease - Terugdraaien van de fiscale voordelen - Gevolgen van de implosie van de verzekeraar AIG

internationale financiën
kapitaalbeweging
overheid
overheidsbedrijf
belastingaftrek
Verenigde Staten
financieel verlies
kredietverzekering
postdienst
Proximus
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
financieel instrument
overheidsfinanciën
overheidsfinanciering
kredietinstelling
kredietgarantie
krediet
internationaal krediet
obligatie
financiële solvabiliteit
deelneming
economische recessie
verzekeringsmaatschappij
monetaire crisis
kredietrating

Chronologie

17/3/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 16/4/2009)
27/5/2009Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 4-3173
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 4-3175

Vraag nr. 4-3174 d.d. 17 maart 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Graag wens ik u te bevragen naar aanleiding van een artikel in het Duitse blad Der Spiegel over de forse schade die vele Duitse overheden heden leiden door cross-border-lease-constructies met de Verenigde Staten, nu de Amerikaanse Staat de fiscale voordelen van deze constructies terugdraait en de verzekeraar AIG (partij in vele contracten) een "dramatische" val in haar kredietrating heeft gemaakt. Bovendien zouden deze transacties retroactief worden teruggedraaid wat zo mogelijk een nog grotere impact zal hebben op de overheden en de overheidsbedrijven die hieraan mee werkten.

Ik had dan ook volgende vragen :

1) Heeft u kennisgenomen van het feit dat vele Duitse overheden forse schade leiden door cross-border-lease-constructies met de Verenigde Staten ?

2) Voor hoeveel geld hebben Belgische federale entiteiten, overheidsbedrijven zoals de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) en deelnemingen waarin de federale overheid een meerderheidsbelang heeft, respectievelijk dergelijke constructies aangegaan en kan de bevoegde minister of Staatssecretaris de totaalbedragen geven per overheid en per overheidsbedrijf ?

3) Welke risico's lopen deze overheden en deze overheidsbedrijven nu de Amerikaanse Staat de fiscale voordelen van de constructies met terugwerkende kracht terugdraait ? Kan de geachte minister of Staatsecretaris dit expliciet per entiteit, overheid of overheidsbedrijf aangeven ?

4) Welke risico's lopen deze overheden nu onder andere de Amerikaanse verzekeraar AIG - partij in vele contracten - een dramatische val in haar kredietrating heeft gezien en dus veel partijen buiten de Verenigde Staten additionele zekerheden moeten verschaffen ? Is ook aan onze overheid en/of het desbetreffende overheidsbedrijf en/of de desbetreffende participatiemaatschappij of entiteit en/of deelnames met een meerderheidsbelang gevraagd additionele zekerheden te verschaffen ?

5) Klopt mijn informatie als zou vooral de NMBS mogelijks zwaar getroffen zijn ? Zo neen, kan de geachte minister aangeven hoe dit komt alsook aangeven welke de maximale schade voor de NMBS zal zijn, rekening houdende met steeds verslechterende kredietmarkt en de situatie van onder meer AIG ?

Antwoord ontvangen op 27 mei 2009 :

  1. Ik heb daar inderdaad kennis van genomen.

    Antwoord De Post

  2. De Post heeft geen enkel cross-border-lease contract afgesloten.

  3. Aangezien De Post geen enkel cross-border-lease contract heeft afgesloten, is zij terzake aan geen enkel fiscaal risico blootgesteld.

  4. Aangezien De Post geen enkel cross-border-lease contract heeft afgesloten, heeft zij er a fortiori ook geen enkel afgesloten met AIG.

  5. -

Antwoord Belgacom

2. Tijdens de periode van 1996 tot 2001 heeft de Belgacom Groep verschillende Cross-Border Lease overeenkomsten aangegaan met buitenlandse investeerders voor een gedeelte van haar centrales voor vaste en mobiele telefonie. Volgens de voorwaarden van deze overeenkomsten, waarvan de duur varieert van dertien tot zestien jaar, heeft de Groep op de aanvangsdatum van de overeenkomsten een totaalbedrag van 681 miljoen US dollar ontvangen en een totaal bedrag van 652 miljoen US dollar aan deposito’s geplaatst. De Groep ging bovendien met betrekking tot de deposito’s niet-terugbetaalbare betalingsverbintenissen aan met banken met hoge kredietwaardigheid.

In naleving van deze overeenkomsten heeft de Groep vergoedingen van buitenlandse investeerders ontvangen of winsten gerealiseerd voor een totaal bedrag van drieëntwintig miljoen euro.

Op 25 september 2002 heeft de Groep haar investeringen in Ben Nederland Groep verkocht, maar is overeengekomen dat de betaling van de leaseschulden ten bedrage van veertig miljoen US dollar (negenentwintig miljoen euro) op 31 december 2008 verder door haar wordt gewaarborgd indien de ondernemingen met betalingsverbintenis betrokken in de desbetreffende Cross-Border Lease overeenkomst insolvabel zouden worden. Het risico dat deze garantie zal leiden tot een uitbetaling door de Groep wordt beperkt door het feit dat de betrokken deposito-instellingen een AAA of AA rating hebben bij Standard & Poors. De termijn van de leaseschuld in kwestie verstrijkt in 2012.

Op 31 december 2008 bedroegen de andere resterende openstaande overeenkomsten 50 miljoen USD. Deze houden een vroegtijdige terugkoop-optie in 2012 in.

3. De Cross-Border Lease overeenkomsten van de Belgacom Groep werden van bij aanvang zo gestructureerd dat de Groep niet zou worden blootgesteld aan fiscale risico’s in de jurisdictie van de lessor.

4. De Belgacom Groep is niet blootgesteld aan AIG-gerelateerde risico’s en heeft in de context van de val in de kredietrating van AIG ook nooit zelf de vraag gekregen om bijkomende zekerheden te verschaffen.

Voor de resterende transacties kreeg de Belgacom Groep op basis van haar huidige kredietrating vrijstelling van het geven van enige additionele zekerheden.

Antwoord NMBS-Groep

2. Door de vroegere NMBS werden dergelijke transacties afgesloten tussen 1988 tot en met 2003.

Op 31 december 2008 zijn er in hoofde van de NMBS Holding, rechtsopvolger zonder onderbreking van de vroegere NMBS, nog achtentwintig transacties lopende met Amerikaanse investeerders.

De uitstaande netto posities m.b.t. deze Amerikaanse transacties belopen 1,231 miljard euro op 31 december 2008.

3. De NMBS Holding loopt geen enkel risico met betrekking tot de houding van de Amerikaanse fiscus (Internal Revenu Service). In al deze contracten werd bedongen dat Amerikaanse fiscale risico’s enkel en alleen worden gedragen door de Amerikaanse investeerders.

4. De NMBS Holding moest ingevolge de verlaging van de rating van AIG door de ratingagentschappen, de deposito’s van AIG die niet langer aan de contractueel bedongen kwaliteit door de Amerikaanse investeerder beantwoordden, vervangen door beleggingen die wel over de contractueel bedongen rating beschikten.

De NMBS Holding is er in geslaagd voor één transactie het deposito van AIG Matched Funding (AIGMF) te vervangen zonder noemenswaardige kosten door een “Letter of Credit” (kredietbrief) afgegeven door Eurofima (Europese Maatschappij voor de financiering van spoorwegmaterieel).

Tegen marktconforme voorwaarden werd voor de twee andere transacties, waarin het deposito van AIG moest vervangen worden, de staatsgarantie aangevraagd. Deze staatsgarantie zal verstrekt worden via een koninklijk besluit tot toekenning van de Staatswaarborg voor alternatieve financiële verrichtingen van de NMBS Holding.

5. Bij het in gebreke blijven van AIG voor deze twee transacties, blijft de NMBS Holding de sommen verschuldigd aan de investeerder. Het is slechts in geval van het in gebreke blijven van de NMBS Holding dat de Staatsgarantie zou geactiveerd worden.

Naast de twee Amerikaanse transacties waarvoor de hogervermelde staatsgarantie werd aangevraagd moet de NMBS Holding in twee andere transacties het deposito van (Financial Security Assurance) (FSA) eveneens vervangen. Voor deze twee transacties zijn de Amerikaanse investeerders akkoord gegaan met bijkomende zekerheden die geleverd worden door Eurofima onder de vorm een “Payment Undertaking Agreement” (overeenkomst waarbij Eurofima de betalingsverplichtingen van FSA overneemt). Hiervoor betaalt de NMBS Holding een éénmalige transactievergoeding en een jaarlijkse vergoeding op de nog uitstaande bedragen aan Eurofima.

Voor de andere nog lopende transacties beantwoordt de rating van het deposito nog steeds aan de door de investeerder contractueel bedongen kwaliteit of werd er contractueel geen rating voor het deposito bedongen door de investeerder. De NMBS Holding heeft echter een strikte groepspolitiek wat betreft de kredietwaardigheid van de financiële instellingen waarbij dergelijke deposito’s mogen belegd worden. Het is dankzij het scrupuleus volgen van deze groepspolitiek dat de NMBS Holding tot op heden van enig onheil is gespaard gebleven.

Vermelden we ook nog dat de NMBS Holding geen enkele Collateralized Debt Obligation (CDO) -, Asset Backed Security (ABS)- of Credit Default Swap (CDS)-transactie heeft afgesloten.

De NMBS Holding voorziet voor het boekjaar 2008 de aanleg van een provisie ten belope van 6,9 miljoen euro die de geactualiseerde kost van de staatsgarantie en de Eurofima-oplossing voor de resterende looptijd van de vijf transacties moet afdekken.

Ter geruststelling van geacht Lid kan ik meedelen dat wat de NMBS Holding betreft alle alternatieve financiële operaties reeds geruime tijd speciaal worden gemonitord door de directie Financiën en dat deze directie maandelijks verslag uitbrengt aan de toezichthoudende instanties (Directiecomité, Auditcomité en Raad van Bestuur). Ook de regeringscommissaris en het College van commissarissen worden op hetzelfde ogenblik in kennis gesteld van de toestand.