Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-3147

van Paul Wille (Open Vld) d.d. 11 maart 2009

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken

Pakistan - Vredesakkoord met de Taliban - Swat-vallei - Bedreigingen

Pakistan
Afghanistan
terrorisme
religieus conservatisme
islam
beslechting van geschillen
staakt-het-vuren
oorlog
grensgebied
vrijheidsberoving

Chronologie

11/3/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 9/4/2009)
15/4/2009Antwoord

Vraag nr. 4-3147 d.d. 11 maart 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De Pakistaanse overheid sloot recent een twijfelachtige deal na lange onderhandelingen met de Taliban. De regering ondertekende een bedenkelijk vredesakkoord met de Taliban over de meest toeristische regio van Pakistan, namelijk de Swat-vallei. In ruil voor stabiliteit en vrede krijgen Talibanmilitanten het recht om de Sharia opnieuw in de regio in te voeren. Dit is uiteraard een stevige dreun voor elkeen met democratische ambities in het land en de regio. Deze overeenkomst, belangrijker, beloont de terreuraanpak van de jihadisten van de laatste maanden waarbij 70 politieagenten en 150 soldaten zouden gedood zijn, 1 200 burgers om het leven kwamen, rond de 500 000 bewoners de vallei ontvlucht hebben,170 meisjesscholen zouden vernietigd zijn, de censuur op DVD opnieuw werd ingevoerd, ...

De regio is nu ook een ideale uitvalsbasis voor uitbreiding van de invloedssfeer van jihadi's in de Punjab-vlakte. Ondanks het akkoord zou er momenteel nog steeds geen vrede zijn, aangezien de extremisten onderling in conflict gaan rond de machtsverdeling.

Bovendien wordt er systematisch voor en na het akkoord gerapporteerd over ontvoeringen van Pakistaanse immigranten die naar hun thuis in de Swat-vallei tijdelijk terugkeren. Ze worden door radicale groeperingen van collaboratie met de Verenigde Staten beticht, en vastgehouden tot de familie losgeld betaald. Ook politieke activisten of "verwesterde" Pakistani, afkomstig uit de Swat-vallei, die in het buitenland verblijven worden door Talibanleden telefonisch of lokaal afgedreigd. Er wordt hen gevraagd om in ruil voor de veiligheid van familieleden die in de Swat-vallei wonen, bij hun volgende bezoek aan hun thuisland absurde bedragen aan de Taliban te betalen.

Gezien het voorgaande kader kreeg ik graag een antwoord op volgende vragen :

1. Wat vindt de geachte minister van het gesloten akkoord ?

2. Wat zijn de drijfveren van de Pakistaanse regering om dergelijke akkoorden te sluiten ?

3. Worden bovenstaande cijfers over doden en vluchtelingen bevestigd ? Zo ja, door wie ?

4. Wat is het officiële standpunt van België tegenover de weliswaar interne conflicten in Pakistan ?

5. Wat is de actuele situatie in de Swat-vallei ?

6. Heeft hij weet van de verschillende bedreigingen die de Taliban uiten ten opzichte van Westerse immigranten ? Zo ja, zijn deze praktijken ook in België gekend ?

7. Welke maatregelen dienen er volgens hem internationaal genomen te worden om de verschrikking in deze regio eindelijk een halt toe te roepen ?

Antwoord ontvangen op 15 april 2009 :

Algemeen.

De situatie in Pakistan is zorgwekkend. De Pakistaanse democratische regering van president Zardari beseft dat de bestrijding van Islamitisch extremisme voor de stabiliteit van Pakistan zelf van cruciaal belang is. Het gevaar dreigt dat in een groeiend aantal delen van het land het overheidsgezag afbrokkelt. Het Pakistaanse leger heeft in de afgelopen periode in het grensgebied op meerdere fronten strijd geleverd met de Taliban-militanten en gelieerde groeperingen. Vele burgers die terecht kwamen in de strijd tussen het leger en de militanten zijn het gebied ontvlucht. De voortgang die plaatselijk met militair optreden wordt geboekt, lijkt echter onvoldoende te worden opgevolgd door ordehandhaving, opbouw van civiele instellingen en sociaal-economische opbouw.

Na een periode van zware gevechten in het district Swat in de North West Frontier Province heeft de Pakistaanse militante groep Tehrik-e-Nifaz-e-Shariat-e-Mohammadi onlangs een staakt-het-vuren afgekondigd nadat een overeenkomst was gesloten met de lokale autoriteiten. In ruil voor onder andere de invoering van Sharia-wetgeving heeft de groepering de vijandelijkheden gestaakt. Het Pakistaanse leger, dat gedurende de laatste twee jaar zware verliezen had geleden, heeft aangekondigd het staakt-het-vuren vooralsnog te respecteren. Het is twijfelachtig of een dergelijke overeenkomst tot stabiliteit zal leiden. In eerdere vergelijkbare situaties gebruikten militante groeperingen deze overeenkomsten om zich te hergroeperen. Daarnaast bestaan zorgen over de gevolgen die deze stap heeft voor de mensenrechten, specifiek de rechten van vrouwen en meisjes.

Antwoord op uw vragen.

1. De regering van de NWFP of de Noordwestelijke grensprovincie heeft, samen met de federale regering geoordeeld dat het akkoord rust zou brengen voor de lokale bevolking. Op korte termijn lijkt dit het geval te zijn. De indruk werd echter gewekt dat de autoriteiten hebben toegegeven aan de Taliban en dat dit anderen tot voorbeeld zal dienen.

2. De Pakistaanse regering verloor de greep op het gebied ondanks de inzet en zware verliezen van het leger. Om de bevolking, die tussen twee vuren kwam te staan en eerste slachtoffer was, te beschermen heeft de lokale provinciale regering het akkoord gesloten. De president heeft beloofd dit te zullen goedkeuren. De eerste resultaten hebben, op korte termijn althans de regering gelijk gegeven.

3. De door u geciteerde cijfers worden bevestigd door lokale persagentschappen en ter plaatse actieve NGO’s.

4. De Belgische regering is in de eerste plaats bezorgd voor het lot van de lokale burgerbevolking ter plaatse en over de bescherming van de mensenrechten, meer bepaald die van vrouwen en meisjes in het gebied. In de tweede plaats is de regering bezorgd over het gebruik van dit grensgebied met Afghanistan als safe haven voor de Taliban en terroristische groeperingen die actief zijn in Afghanistan waar ons land Belgische militairen heeft in het kader van ISAF.

5. De Islamitische rechtbanken in de Swat zijn op 17 maart ’09 beginnen te werken. De gewone rechters zijn voor alle zekerheid niet komen opdagen en de lokale balie die ongeveer 350 advocaten telt vreest dat deze volledig werkloos zullen worden. De situatie is rustig en het bestand lijkt te houden alhoewel er op 3 maart nog twee militairen gedood werden en twee lokale ambtenaren gekidnapt werden. De provinciale overheden hebben tenten ter beschikking gesteld voor de 200 scholen die vernietigd of beschadigd werden. De komende weken zal de sharia -rechtspleging in nog 6 andere districten van start gaan. De president heeft het akkoord tussen de provinciale regering en de Taleban nog steeds niet getekend.

6. Er zijn mij geen individuele gevallen in België van bedreigingen ten overstaan van immigranten uit Swat bekend. Dergelijke praktijken zijn echter geografisch niet beperkt tot politieke activisten in Swat alleen en niet beperkt tot politieke doeleinden maar worden ook gebruikt in verband met familiale geschillen.

7. Alle internationale gesprekspartners brengen deze problematiek steeds ter sprake tijdens de bilaterale gesprekken met Pakistan. Nog vorige week had op 13 maart de ministeriële Europese Unie (EU)- troika (ministers van Buitenlandse Zaken van Tsjechië en Zweden en commissaris Ferero-Waldner) in Praag een ontmoeting met de Pakistaanse minister van Buitenlandse Zaken Qureshi waarbij deze ondervraagd werd over de situatie in Swat. Zoals u weet is de Pakistaanse regering vorige maandag 16 maart door het te elfder ure afgelasten van de “lange mars” zonder ongelukken voorbij een bijzonder moeilijke politieke klip gevaren en kan het zich nu grondiger bekommeren om het gehele grensgebied met Afghanistan.