|
|
Gelijkheid tussen mannen en vrouwen - Loonkloof
gelijke behandeling van man en vrouw
gelijkheid van beloning
gendermainstreaming
| 5/2/2008 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 6/3/2008) |
| 12/3/2008 | Antwoord |
Recent vernamen we dat de kloof tussen mannen en vrouwen nog steeds niet gedicht is. Uit een onderzoek van het Steunpunt Werk en Sociale Economie blijkt dat in de leeftijdscategorie van 25- tot 34-jarigen, meer vrouwen dan mannen een diploma hoger onderwijs hebben. Daarentegen is 83 procent van de vrouwen aan het werk, ten opzichte van 89 procent van de mannen. Dit is toch een zwaar contrast.
Ook blijkt dat 77 procent van de vrouwen een voltijdse job kiest, ten opzichte van 93 procent van de mannen. Nog een groot verschil is dat zelfstandigen grotendeels mannen zijn; 232 100 ten opzichte van 109.900 vrouwen.
Ook is er een grote verschil inzake verloning tussen mannen en vrouwen. In België meten we een loonkloof van 15%, en staan hiermee op de vijfde plaats in Europa. Dit blijkt uit een onderzoek van de FOD Economie en het Instituut voor gelijkheid van mannen en vrouwen. Deze loonkloof kan men voor een deel verklaren door professionele kenmerken (het beroep, de arbeidsduur, de sector), de persoonlijke situatie (anciënniteit, onderwijsniveau, totale werkervaring) en de gezinssituatie (kinderen, burgerlijke staat). Maar hiermee is lang niet alles verklaard, discriminatie ligt nog steeds voor een groot stuk aan de basis van het probleem.
Daarom had ik graag een antwoord gehad op de volgende vragen:
1. Heeft de geachte minister reeds overleg gepleegd met de arbeidsmarkt betreffende de problematiek van de kloof tussen mannen en vrouwen?
Zo ja, wat is het resultaat?
Zo nee, is overleg gepland?
2. Werden er reeds initiatieven genomen om deze baankloof te verkleinen?
Zo ja, welke?
Zo nee, waarom niet?
3. Heeft hij reeds onderzoek gedaan naar de oorzaak van de loonkloof?
Zo ja, wat was het resultaat?
Zo nee, waarom niet?
4. Heeft hij reeds initiatieven genomen om de loonkloof tussen mannen en vrouwen weg te werken?
Zo ja, welke?
Zo nee, waarom niet?
1. Ik herinner het geachte lid eraan dat, in het kader van de uitvoering van het principe van gendermainstreaming, de federale beleidslijnen inzake werkgelegenheid rekening moeten houden met de doelstelling die erin bestaat de gelijkheid van vrouwen en mannen te bevorderen.
De minister van Gelijke Kansen steunt en verlaat zich ter zake op de initiatieven die worden genomen door het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen.
In het kader van de onderzoeksopdracht van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen werd in 2006 de situatie van vrouwen en mannen in België weergegeven door middel van een brochure. Deze publicatie bood concrete cijfergegevens voor uiteenlopende domeinen : bevolking, migratie, werk, inkomen, armoede, vorming, de combinatie arbeid-gezin, besluitvorming, gezondheid, geweld en criminaliteit. De kloof tussen mannen en vrouwen werd op verschillende domeinen duidelijk.
In de loop van 2008 zal er een geactualiseerde versie van deze brochure verschijnen.
2. Het Instituut heeft de laatste jaren een reeks acties ontwikkeld om de vaders meer actief te betrekken bij het gezin en de taken die nog al te vaak op de schouders van de vrouw rusten, beter op zich te nemen. Hiervoor werden twee projecten uitgewerkt « Actieve vaders » en « Men in the family ».
Project « Actieve vaders »
Het Instituut heeft in het kader van het project « Actieve vaders » een analyse gemaakt van de omzetting van het vaderschapsverlof bij de lokale overheden. Hieruit bleek dat een meerderheid van de gemeentes de wet toepassen, maar dat ongeveer 20 % zijn ambtenaren niet actief over het onderwerp informeert. De sensibiliseringsacties op dit terrein werden daarom verdergezet, meer bepaald met de verzending een bewustmakingsbrochure : Vaderschapsboekje. Daarnaast werden DVD's verdeeld onder een breed publiek van voornamelijk HR-managers waarin de situatie wordt geschetst met ludieke sketches van bedrijfstheaters.
Project « Men in the family »
Het Instituut was partner in het project « De verschillende facetten van de rol van de man in de Europese families. »
Het project heeft tot doel de aandacht te vestigen op het feit dat deze participatie verder ontwikkeld dient te worden om de gelijkheid van vrouwen en mannen te ondersteunen, en in het bijzonder door beroeps- en privé-leven goed op elkaar af te stemmen.
Er werd een brochure opgesteld waarin verschillende aspecten van de rol van mannen met betrekking tot gelijkheid werd geanalyseerd : het delen van de taken en verantwoordelijkheden; het vaderschapsverlof, ouderschapsverlof en het zorgverlof of de loopbaanonderbreking om familiale redenen; de verzoening van privé- en beroepsleven; de opwaardering van de vaderrol; de rol van de man in de bevordering van gelijkheid.
Project Diane
Het Instituut wenst ook vrouwen te stimuleren om te kiezen voor een zelfstandige activiteit. Hiervoor ging het een partnerschap aan binnen het project Diane. Het project heeft tot doel de waarde van vrouwelijke zelfstandigen en bedrijfsleidsters van kleine en middelgrote ondernemingen (KO/KMO) in de verf te zetten en de kandidaten te ondersteunen bij de creatie van hun bedrijven zodat hun activiteitenprojecten makkelijker van de grond kunnen komen. Er werd een analyse van de dagelijkse realiteit van vrouwelijke ondernemers gemaakt en van de obstakels die de ontwikkeling van vrouwelijk ondernemerschap in de weg staan. Deze resultaten werden opgenomen in nieuwe projecten (EFE en Home managers) rond dit thema.
Brochure genderneutrale werkaanbiedingen
De informatie die een personeelsadvertentie rechtstreeks of onrechtstreeks geeft over de aard van de functie, de vereisten en het beeld dat men schept van de organisatie zelf verraad vaak al snel het nog heersend stereotiepe beeld van de ideale werknemer. Het Instituut wenst alle betrokken actoren te informeren over een aantal veel voorkomende fouten in hun personeelsadvertenties. In de vorm van een brochure worden een aantal tips meegegeven, de heersende wetgeving wordt uitgelegd aan de hand van voorbeelden. De brochure, die in het voorjaar 2008 zal verschijnen, is een essentieel hulpmiddel voor de personeelsdienst om te vermijden dat de rekruteringsadvertenties discriminerend zouden zijn.
3. Zowel het loonkloofrapport als het EVA-project gaan dieper in op de oorzaken van de loonkloof.
Het loonkloofrapport vermeldt sommige oorzaken die aan de basis liggen van de kloof. Het gaat om de verklaarbare loonloof. Laten we duidelijk zijn : de verklaring impliceert niet noodzakelijk dat deze verschillen gerechtvaardigd zijn ! Een niet onbelangrijk deel van de kloof is onverklaarbaar. Een deel zou te wijten zijn aan discriminatie. Het EVA-project heeft gepoogd de indirecte discriminatie uit de functieclassificatiesystemen te lichten.
4. Tijdens de vorige legislatuur hebben mijn collega van Werk, de heer Vanvelthoven, en ikzelf op 31 maart 2006 door het kernkabinet een reeks voorstellen met betrekking tot de gelijkheid van loon laten goedkeuren. Daarna heeft de regering zich ertoe verbonden een reeks maatregelen te nemen om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te verkleinen.
Het officiële loonkloofrapport
Op vraag van de regering werd een eerste rapport over de loonkloof samengesteld dat in maart 2007 werd gepubliceerd. Het rapport geeft de officiële cijfers weer over de loonkloof tussen vrouwen en mannen in België. Hierbij werd er uitgegaan van de Europese indicatoren en de enquête naar de structuur en de verdeling van de lonen. De experts van het Instituut en de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg hebben ook een toelichting gegeven bij de talrijke -en soms uiteenlopende — gegevens die er bestaan met betrekking tot de loonkloof. Het rapport wordt elk jaar geactualiseerd en maakt vergelijkingen met de andere Europese lidstaten mogelijk. Het rapport 2008 verschijnt in de loop van de maand maart.
Het profect EVA
Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen werkte van 2001 tot 2007 het project EVA rond gelijk loon voor gelijkwaardig werk uit. EVA staat voor analytische EVAluatie en heeft tot doel in verschillende fasen proberen hulpmiddelen aan te reiken bij het invoeren van een nieuwe functieclassificatie en een herziening te bevorderen van verouderde systemen. Het hoofddoel van dit project is de sociale partners en de sectoren een stap dichter te brengen bij een sekseneutraal systeem en zo de bestaande loonkloof op te heffen.
Het project heeft verschillende instrumenten ontwikkeld om de loonkloof te bestrijden vanuit de discriminaties in functieclassificatiesystemen :
— zo werd er een opleidingspakket ontwikkeld waarin specifieke aandacht wordt besteed aan de problemen die zich kunnen voordoen tijdens het proces van functieclassificatie;
— verder werd er een studie uitgevoerd naar de impact van analytische systemen;
— daarenboven werd er op basis van de resultaten van het EVA-project een checklist ontwikkeld voor de sectoren en bedrijven die hun functieclassificatiesysteem wilden screenen op sekseneutraliteit;
— alle nuttige informatie en instrumenten werden verwerkt op een federale website rond gelijk loon : www.igvm.be.