Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-2650

van Margriet Hermans (Open Vld) d.d. 12 januari 2009

aan de minister van Klimaat en Energie

Belgonucleaire - Ontmanteling van de Mox-fabriek - Gunning van de opdracht - Veiligheid

financieel risico
nucleair beleid
nucleaire brandstof
stillegging van een centrale
Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek
radioactieve stof
nucleaire veiligheid
nucleaire beveiliging

Chronologie

12/1/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 12/2/2009)
5/3/2009Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 4-2134

Vraag nr. 4-2650 d.d. 12 januari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In ons land staan we aan de vooravond van een belangrijke ontmanteling van een nucleaire productiefaciliteit, namelijk Belgonucleaire. Dit alles vereist een zeer strikte organisatie gezien het om nucleair materiaal gaat en daar dit materiaal niet alleen veilig moet worden verwijderd en opgeslagen doch tevens er een strikte traceerbaarheid moet zijn.

Wereldwijd zijn er slechts weinig spelers die over voldoende bewezen knowhow beschikken om deze faciliteit te saneren. Het Studiecentrum voor Kernergie (SCK) en BP zijn twee van deze zeldzame spelers die in de buurt wonen en die bovendien voldoende vertrouwd zijn met de te saneren site. Verder is het ook belangrijk voor de belastingbetaler dat de indieners van de offertes zo veel mogelijk werken met een vaste prijs die alle kosten inhoudt en dit op basis van reeds opgedane expertise in dit domein. Anders wordt het risico gelopen dat de provisies voor ontmanteling, opgebouwd door de vroegere klanten van Belgonucleaire, onvoldoende zouden zijn, en dat de belastingbetaler uiteindelijk zou moeten opdraaien voor het verschil.

Vreemd genoeg heb ik vanuit diverse bronnen vernomen dat Belgonucleaire wat betreft de voorwaarden van de gunning onvoldoende vereisten zou stellen wat betreft reeds opgedane ervaring en vooral niet zou opleggen dat de opgegeven prijs vanwege potentiële kandidaten voor de gunning "all in" is. Ook wat betreft de veiligheidseisen van het personeel dat de site zal saneren zou onvoldoende rekening gehouden worden en last but nog least zou onderaanneming niet uitgesloten worden. Het hoeft geen betoog dat de ontmanteling van dergelijke gevoelige site waar resten van radioactief materiaal aanwezig zijn naar mijn mening onder geen enkel beding kan worden uitbesteed aan een onderaannemer zonder strikte garanties wat betreft opgedane ervaring, voldoende opleiding en veiligheid. Een onderaannemer zonder scrupules werft immers gewoon mensen aan die ze na afbraak kunnen dumpen.

Ook heb ik opgevangen dat men het project in pakketten zou kappen, waardoor de gemakkelijkere taken worden weggekaapt en enkel de moeilijke onderdelen (lees opruimonderdelen met financieel risico) aan die publieke ondernemingen zouden worden gegund die wel voldoende knowhow hebben (zoals SCK en BP). Dit is boerenbedrog. Het hele project moet mijns inziens aan één speler worden gegund die voldoende expertise heeft en voldoende garanties kan bieden en die reeds over bewezen ervaring beschikt, waarbij de prijs best "all in" moet zijn, om te voorkomen dat de factuur achteraf, eenmaal het project gegund is de spuigaten uitloopt en waarbij de bevolking en het ingeschakelde personeel op hun twee oren kunnen slapen.

Ik heb dan ook volgende vragen :

1) Kan de geachte minister garanderen dat er wat betreft de ontmanteling van Belgonucleaire geen beroep zal worden gedaan op onervaren onderaanneming gezien het specifieke veiligheidsrisico voor het personeel dat zal worden ingeschakeld, alsook voor de omgeving en gezien het gaat om resten van radioactief materiaal ? Kan hij dit zeer uitvoerig toelichten ?

2) Is hij het met mij eens dat de prijzen die ondernemingen geven die dingen naar het contract voor de ontmanteling wel degelijk all in moeten zijn en dat zij het gehele project omvatten en men dus niet het project in pakketten opdeelt, waarbij uiteindelijk alleen de zeer delicate -kostelijke- projecten voor specialisten zouden zijn en de eenvoudigere rendabele projecten worden weggekaapt, gezien de totaal factuur anders niet te voorspellen valt en de belastingbetaler hier niet mee gediend is ?

3) Is hij het met me eens dat er zeer strikt vanuit de overheid moet worden toegezien op de afdoende opleiding van het personeel dat wordt ingeschakeld en dat ook de desbetreffende ondernemingen voldoende bewezen ervaring moet hebben met dergelijke projecten alvorens ze mogen meedingen met dit contract ? Kan hij dit zeer uitvoerig toelichten ?

4) Is hij het met me eens dat bij de gunningsvoorwaarden moet worden aangegeven dat men het vervoer van radioactief materiaal zoveel mogelijk beperkt en best wordt verwerkt in de onmiddellijke nabijheid ?

Antwoord ontvangen op 5 maart 2009 :

Ik heb de eer het geachte lid te antwoorden op de door haar gestelde vragen.

1. De eerste vraag heeft betrekking op de veiligheid van de ontmanteling van de MOX (“mélange d'oxydes”)-fabriek van Belgonucleaire. Het antwoord op deze vraag kan gevonden worden in de ontmantelingsvergunning die eind februari 2008 werd verleend door de Koning, op voorstel van de minister van Binnenlandse Zaken. Voor meer informatie ter zake wordt het geachte lid verzocht zich te richten tot deze minister.

2. Met betrekking tot deze vraag, moet ik het geachte lid meedelen dat ik niet kan tussenkomen in de betrekkingen tussen Belgonucleaire en haar onderaannemers.

3. Deze vraag heeft eveneens betrekking op de veiligheid van de ontmanteling van de MOX-fabriek. Voor deze vraag geldt hetzelfde antwoord als voor de eerste vraag.

4. Voor het antwoord op de vierde vraag moet eveneens verwezen worden naar de ontmantelingsvergunning van Belgonucleaire. Voor meer informatie wordt het geachte lid opnieuw verzocht zich te richten tot de minister van Binnenlandse Zaken. In het algemeen kan wel gesteld worden dat, krachtens de bestaande wetgeving, het radioactief afval van de ontmanteling van de MOX-fabriek moet overgenomen worden door de Nationale Instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen (NIRAS) op kosten van Belgonucleaire. Dit afval wordt verwerkt en geconditioneerd op de site BP1 van Belgoprocess. Het wordt er vervolgens opgeslagen in afwachting van de latere berging.