|
|
Congo - Samenwerking - Bedrag van de financiële steun sinds januari 2007 - Evaluatie
Democratische Republiek Congo
ontwikkelingshulp
begroting
technische samenwerking
niet-gouvernementele organisatie
voedselhulp
| 8/1/2009 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 12/2/2009) |
| 13/2/2009 | Antwoord |
Kunt u de balans opmaken van de ontwikkelingssamenwerking in Congo en de soorten acties die sinds twee jaar werden ondernomen? Hoeveel bedraagt de financiële steun aan Congo en over welke opdrachten gaat het? Hoe evalueert u die samenwerking?
1. Bedragen
De officiële ontwikkelingshulp van België in de Democratische Republiek Congo (DRC) in 2007 bedroeg in totaal 154 449 686 euro. De cijfers van 2008 zijn nog niet volledig beschikbaar. Als we van dit bedrag de uitgaven van andere publieke instellingen voor een bedrag van 73 178 577 euro aftrekken (waarvan: (i) Federale Overheidsdienst (FOD) Financiën (schuldkwijtschelding): 65 809 408 euro; (ii) andere federale publieke instellingen: 2 355 838 euro; (iii) Vlaams Gewest en Vlaamse Gemeenschap: 276 133 euro; (iv) Waals Gewest en Franse Gemeenschap: 3 979 568; (v) andere gedecentraliseerde publieke instellingen (gemeenten en provincies): 757 650 euro), dan bedroeg het budget van de Ontwikkelingssamenwerking (DGOS), voor 2007, 75 107 398 euro. Het kan als volgt ontleed worden:
(i) gouvernementele samenwerking (technische samenwerking, beurzen, noodprogramma, microprojecten, …) : 33 0577 235 euro;
(ii) niet-gouvernementele samenwerking (niet gouvernementele organisaties (NGO), Vlaamse Vereniging voor ontwikkelingssamenwerking en technische bijstand VZW (VVOB), universitaire samenwerking, wetenschappelijke instellingen) : 22 598 782 euro;
(iii) samenwerking via multilaterale organisaties: 5 325 972 euro;
(iv) Belgisch Overlevingsfonds: 4 533 176 euro;
(v) transitie en voedselhulp: 8 106 216 euro;
(vi) varia: 966 017 euro.
De uitgaven op het vlak van noodhulp, conflictpreventie en preventieve diplomatie (ten laste van het federale budget van Buitenlandse Zaken) bedroegen 6 183 710 euro.
Vanuit sectoriaal oogpunt kan de Belgische officiële ontwikkelingshulp als volgt ontleed worden:
- onderwijs: 12 103 677 euro;
- gezondheidszorg en reproductieve gezondheid: 20 196 356 euro;
- water en waterzuivering: 764 586 euro;
- overheid en civiele maatschappij: 12 925 149 euro;
- sociale diensten: 6 065 671 euro;
- transport en stockage: 3 399 677 euro;
- communicatie: 55 617 euro;
- energie: 423 633 euro;
- informele banksector en microkredieten: 470 844 euro;
- privésector: 200 000 euro;
- landbouw, bosbouw en visvangst: 6 151 428 euro;
- industrie, handel en toerisme: 252 180 euro;
- milieu: 621 558 euro;
- plattelandsontwikkeling: 1 787 115 euro;
- humanitaire hulp en voedselhulp: 17 319 607 euro;
- schuldkwijtschelding: 63 721 408 euro;
- niet nader bepaalde sector: 7 991 190 euro.
2. Evaluatie
Het past vooreerst eraan te herinneren dat de DRC de eerste partner van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking is. De Belgische Ontwikkelingssamenwerking is aanwezig in de DRC via al haar interventiekanalen (gouvernementele, niet-gouvernementele, multilaterale samenwerking, het Belgisch Overlevingsfonds, voedselhulp, enz.). Dit maakt België tot één van de belangrijkste bilaterale donoren, samen met het Department for International Development (DFID) van het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Achtentwintig NGO-programma’s zijn aanwezig in de DRC, zodat de DRC het eerste concentratieland is van de Belgische NGO’s.
De Belgische Gouvernementele Ontwikkelingssamenwerking in de DRC heeft de afgelopen jaren drie grote periodes gekend:
1. de periode 1998 tot 2003, periode van de “herneming” van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking in de DRC. België richtte haar interventies op sectoren zoals de maatschappijopbouw (hervorming van de overheidsadministratie, Justitie), de basisgezondheidszorg, onderwijs en vorming, landbouw en voedselzekerheid, alsook basisinfrastructuur. Het totaalbedrag van de activiteiten in die periode 1998-2003 is 82 488 924 miljoen euro;
2. de periode 2004 tot 2007, “overgangsperiode” tijdens dewelke de Belgische Gouvernementele Ontwikkelingssamenwerking uitgevoerd werd in het kader van een Actieplan voor transitie (125 miljoen euro), in 2006 aangevuld met een Urgentie-programma (26 miljoen euro);
3. de periode 2008-2010, een periode die we kunnen kwalificeren als “versterking van het Belgo-Congolese partnerschap en van Congolese toe-eigening”. Deze periode ging van start met de Gemengde Commissie Ontwikkelingssamenwerking België-Congo begin maart 2007. Met een globale enveloppe van 195 miljoen euro, geeft dit programma een evolutie weer in de gouvernementele samenwerking met de DRC, aangezien de sectoren een groter evenwicht realiseren tussen het ter beschikking stellen van basisdiensten aan de bevolking (op het vlak van gezondheidszorg, onderwijs, basisinfrastructuur, toegang tot water, enz.), enerzijds en steun aan de heropbouw en aan de institutionele versterking van de Staat, anderzijds, zowel op centraal, provinciaal als lokaal niveau (sectoren van governance en communautaire dynamiek).
In de loop van deze drie periodes, is de Belgische Gouvernementele Samenwerking met de DRC sterk geëvolueerd op het vlak van:
- het volume van de hulp: de geëngageerde bedragen liggen in stijgende lijn sinds 1998;
- de betreffende sectoren: evolueren naar meer concentratie;
- de geografische reikwijdte: de interventiezone is uitgebreid, vooral naar het Oosten, en bedekt de elf huidige provincies van de DRC;
- de uitvoeringsinstrumenten: van de uitvoering van “klassieke” ontwikkelingsprogramma’s, heeft de Belgische Gouvernementele Samenwerking zich uitgebreid tot andere uitvoeringsinstrumenten: deelname aan Multi-donor programma’s, de oprichting van “baskets funding” (hoewel zeer beperkt).
De verbetering van de doeltreffendheid van de hulp is een prioriteit, zowel van ons als van de Congolese autoriteiten. België heeft de Verklaring van Parijs over de doeltreffendheid van de hulp ondertekend en heeft haar engagement bevestigd tijdens de Conferentie van Accra. We hebben ons ook geëngageerd om de Europese Gedragscode inzake de taakverdeling tussen donoren toe te passen. Die engagementen zijn ook van toepassing in landen die uit een crisis komen of de zogenaamde “fragiele” Staten, zelfs al is de uitdaging eens zo complex. We moeten dus waken over een verbetering van de doeltreffendheid van onze hulp in de regio van de Grote Meren, daarin inbegrepen de DRC.
In de DRC, moet men vaststellen dat onze samenwerkingsportefeuille sterk versnipperd is, zowel sectoraal als geografisch. Een analyse van de portefeuille DRC bevestigt dat wij veel kleine, per sector en / of geografisch versnipperde interventies hebben. Die versnippering treft onvermijdelijk de doeltreffendheid, maar ook de visibiliteit van onze hulp. De Belgische Gouvernementele Samenwerking is actief in alle provincies van de DRC. Die spreiding verklaart zich ondermeer door politieke keuzes voor een aanwezigheid van België in alle provincies, al naargelang de consolidatie. Die strategie was misschien te verantwoorden tijdens de overgangsperiode, toen er relatief weinig donoren waren in sommige provincies en toen België de ambitie had om andere donoren aan te trekken in die nieuwe zones.
De versnippering van de huidige portefeuille bemoeilijkt de coördinatie en de harmonisatie (meer partners, meer coördinatievergaderingen, …) en verhindert een kwalitatieve politieke dialoog met de beschikbare human resources, verhoogt de transactiekosten verbonden met een groot aantal kleine acties, …
Het volgende Partnercomité zal een goede gelegenheid zijn voor een dialoog over deze kwesties met de Congolese autoriteiten. We zullen een aantal voorstellen doen zowel met betrekking tot de verbetering van de effectiviteit van onze hulp, als over concentratie, maar ook over uitvoeringsmodalititeiten, capaciteitsversterking en technische assistentie.