SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2020-2021 Zitting 2020-2021
________________
26 janvier 2021 26 januari 2021
________________
Question écrite n° 7-965 Schriftelijke vraag nr. 7-965

de Fatima Ahallouch (PS)

van Fatima Ahallouch (PS)

au vice-premier ministre et ministre de l'Economie et du Travail

aan de vice-eersteminister en minister van Economie en Werk
________________
Coronavirus - Propagation - Limitation - Moyens de paiement électroniques - Cas des personnes âgées ou victimes de la fracture numérique - Paiements en argent liquide - Autorisation (Covid-19) Coronavirus - Verspreiding - Beperking - Elektronische betaalmiddelen - Ouderen of digibeten - Cashbetalingen - Toelating (Covid-19) 
________________
épidémie
argent
monnaie électronique
paiement
fossé numérique
personne âgée
maladie infectieuse
epidemie
zilver
elektronisch betaalmiddel
betaling
digitale kloof
bejaarde
infectieziekte
________ ________
26/1/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 25/2/2021)
26/10/2022Antwoord
26/1/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 25/2/2021)
26/10/2022Antwoord
________ ________
Réintroduction de : question écrite 7-494 Réintroduction de : question écrite 7-494
________ ________
Question n° 7-965 du 26 janvier 2021 : (Question posée en français) Vraag nr. 7-965 d.d. 26 januari 2021 : (Vraag gesteld in het Frans)

Cette question relève de la compétence du Sénat. Elle concerne notamment la matière de la prévention en santé publique, compétence des entités fédérées.

Le paiement électronique ou sans contact garantit l'absence de contact physique entre les employés des magasins et les clients.

Selon Hans Cardyn, le porte-parole de Comeos (la Fédération du commerce et des services), cette mesure permet de contrer la propagation du coronavirus.

On le sait, la fédération a émis cette recommandation en concertation avec le service public fédéral (SPF) Santé publique et le virologue Marc Van Ranst.

Selon les informations disponibles actuellement, si, avant la crise, un commerçant n'avait pas le droit de refuser un paiement en liquide, aujourd'hui et pour une durée indéterminée, il le peut. Cela doit cependant être clairement affiché dans le magasin.

L'argent liquide n'est pas pour autant banni de notre société: les distributeurs fonctionnent et on peut toujours payer avec de la monnaie sonnante et trébuchante dans les commerces qui l'acceptent.

Cependant, les billets de banque et les pièces de monnaie peuvent en effet aussi porter des bactéries et virus s'ils sont passés entre les mains d'une personne malade ou infectée.

Le paiement numérique, c'est-à-dire par carte ou par smartphone, est donc recommandé également par Febelfin (la Fédération belge du secteur financier).

S'il est vivement conseillé de limiter l'utilisation des billets de banque et des pièces de monnaie, l'argent liquide n'a toutefois pas été retiré de la circulation.

Dans ce cadre, Felbelfin précisait récemment que la disponibilité de l'argent liquide demeurait une de ses missions essentielles.

S'agissant du paiement par carte via un terminal Bancontact, il faut bien admettre qu'il n'évite pas de saisir son code sur le clavier; mais les commerces ont l'obligation de désinfecter régulièrement leurs terminaux.

Il n'est pas possible de bannir l'argent liquide de nos vies, et je conviens qu'il faut essayer de s'en passer au maximum le temps que durera l'épidémie.

Par ailleurs, il me revient que des personnes âgées ou ne disposant d'aucune possibilité de paiement par voie électronique rencontrent d'énormes difficultés pour faire leurs courses essentielles.

Tous les médecins s'accordent sur un point: la meilleure défense contre le virus reste le lavage des mains régulier et les gestes barrières sont indispensables, quelle que soit la méthode de paiement utilisée.

Étant donné que retourner à la maison ou se déplacer plusieurs fois pour entreprendre des démarches à l'effet de se procurer de l'argent augmente le risque de contamination pour tous, ne pourrait-on accepter le paiement en argent liquide pour les personnes âgées ou victimes de la fracture numérique?

Quel est votre point de vue en la matière? Disposez-vous d'informations quant à l'importance de ce problème qui est bien réel pour bon nombre de nos concitoyens?

 

Deze vraag behoort tot de bevoegdheid van de Senaat. Ze gaat onder meer over preventie inzake volksgezondheid. Daarvoor zijn de deelstaten bevoegd.

Elektronisch of contactloos betalen zorgt ervoor dat er geen fysiek contact is tussen winkelbedienden en klanten.

Met deze maatregel kan de verspreiding van het coronavirus worden tegengegaan, aldus Hans Cardyn, woordvoerder van de sectorfederatie voor handel en diensten Comeos.

De federatie vaardigde die aanbeveling uit in samenspraak met de FOD volksgezondheid en viroloog Marc Van Ranst.

Volgens de informatie die nu beschikbaar is, mag een handelaar voortaan, en voor onbepaalde tijd, een cashbetaling weigeren, hetgeen hij voor de crisis niet mocht. Dit moet wel duidelijk in de winkel worden geafficheerd.

Cashbetalingen zijn daarom nog niet geheel uit onze samenleving verbannen: biljettenverdelers zijn nog in werking en men kan nog in klinkende munt betalen in winkels die dat toestaan.

Op bankbiljetten en muntstukken kunnen zich nochtans wel bacteriën en virussen bevinden als ze door de handen zijn gegaan van een zieke of besmette persoon.

Elektronisch betalen, met een kaart of via de smartphone, wordt ook aanbevolen door de Belgische federatie van de financiële sector Febelfin.

Ook al wordt de beperking van het gebruik van bankbiljetten en van muntstukken sterk aanbevolen, toch verdwijnt het cashgeld niet uit circulatie.

Febelfin verklaarde recent nog dat zorgen voor de beschikbaarheid van cashgeld één van zijn essentiële opdrachten blijft.

Voor de betaling met een kaart via een Bancontactterminal moet de code nog altijd gevormd worden op het klavier, maar handelaars worden verplicht om hun toestellen regelmatig te ontsmetten.

Cashgeld is niet weg te denken uit onze levens, en ik geef toe dat we moeten proberen om het zo weinig mogelijk te gebruiken zolang de epidemie duurt.

Naar verluidt ondervinden ouderen of mensen die geen enkele mogelijkheid hebben om elektronisch te betalen grote moeilijkheden om hun levensnoodzakelijke boodschappen te doen.

Alle artsen zijn het over één punt eens: de beste bescherming tegen het virus blijft het regelmatig wassen van de handen en goede hygiënische reflexen blijven noodzakelijk, welke betaalmethode ook wordt gebruikt.

Zouden cashbetalingen niet aanvaard kunnen worden voor ouderen of digibeten, gelet op het feit dat nodeloze verplaatsingen terug naar huis of om geld op te halen het risico op besmetting voor iedereen verhoogt?

Wat is uw standpunt ter zake? Beschikt u over cijfers met betrekking tot dit probleem, dat voor veel van onze medeburgers heel reëel is?

 
Réponse reçue le 26 octobre 2022 : Antwoord ontvangen op 26 oktober 2022 :

Il est exact que la ministre de l’Économie précédente préconisait la possibilité pour les commerçants de refuser le cash en raison des risques de propagation du virus liés à son utilisation.

Toutefois, dans une communication du 24 septembre 2020, la Commission européenne considère que les billets et pièces en euros, en tant que seule forme d’argent que les particuliers peuvent détenir directement, doivent rester largement accessibles et acceptés, et ce malgré les inquiétudes du public concernant la transmission du virus. Elle incite dès lors les États membres à garantir cette acceptation.

Il est indispensable de ne pas abandonner les personnes vulnérables que sont les personnes âgées et celles susceptibles d’être victimes de la fracture numérique, particulièrement en ces temps de crise sanitaire et économique. Dès lors, si les entreprises peuvent proposer un moyen de paiement électronique à leurs clients, elles restent tenues d’accepter les paiements en espèces.

Je ne dispose malheureusement pas d’informations sur le nombre précis de consommateurs concernés par ce problème.

Het is waar dat de vorige minister van Economie voorstander was van de mogelijkheid voor handelaars om contant geld te weigeren wegens het daaraan verbonden risico van verspreiding van het virus.

In een mededeling van 24 september 2020 stelt de Europese Commissie echter dat eurobankbiljetten en -munten, als de enige vorm van geld die particulieren rechtstreeks kunnen aanhouden, breed toegankelijk en aanvaard moeten blijven, ondanks de bezorgdheid van het publiek dat het virus door contant geld wordt overgedragen. De lidstaten worden dus aangespoord om te garanderen dat contanten worden aanvaard.

Het is van essentieel belang dat kwetsbare personen, zoals ouderen en personen die het slachtoffer dreigen te worden van de digitale kloof, niet in de steek worden gelaten, vooral niet in deze tijden van gezondheids- en economische crisis. Hoewel ondernemingen hun klanten een elektronisch betaalmiddel kunnen aanbieden, blijven zij dus verplicht om betalingen in contanten te aanvaarden.

Helaas heb ik geen informatie ter beschikking wat betreft het precieze aantal consumenten die met dit probleem worden geconfronteerd.