SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2020-2021 Zitting 2020-2021
________________
20 septembre 2021 20 september 2021
________________
Question écrite n° 7-1352 Schriftelijke vraag nr. 7-1352

de Latifa Gahouchi (PS)

van Latifa Gahouchi (PS)

à la ministre de l'Énergie

aan de minister van Energie
________________
Coût de l'énergie - Économies d'énergie - Tarif social Energiekost - Energiebesparingen - Sociaal tarief 
________________
prix réduit
catégorie sociale défavorisée
prix de l'énergie
contrôle des prix
gereduceerde prijs
sociaal achtergestelde groep
energieprijs
prijsbeheersing
________ ________
20/9/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 21/10/2021)
28/4/2022Antwoord
20/9/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 21/10/2021)
28/4/2022Antwoord
________ ________
Question n° 7-1352 du 20 septembre 2021 : (Question posée en français) Vraag nr. 7-1352 d.d. 20 september 2021 : (Vraag gesteld in het Frans)

La Belgique est un État fédéral et cette structure se reflète en matière d'énergie. Les compétences en matière d'électricité et de gaz sont ainsi partagées entre l'État fédéral et les entités fédérées. Cette question relève bien de la compétence du Sénat.

Pour intervenir face à l'explosion des coûts de l'énergie, plusieurs idées sont émises par les uns et les autres. Chacune des solutions avancées a ses partisans et ses détracteurs mais aucune n'est exempte de critique sur le plan économique ou environnemental. Ma question portera principalement sur l'une d'entre elles, à savoir l'extension du tarif social.

C'est une forme de tarification progressive et, actuellement 450 000 ménages en Belgique en bénéficieraient. Selon certaines informations, votre département envisagerait d'augmenter de manière significative le nombre de bénéficiaires. On le sait, cette mesure a un effet redistributeur au profit des familles les plus modestes.

Cette piste ne serait pourtant pas privilégiée par tous, certains avançant qu'il sera difficile de faire marche arrière lorsque les prix redescendront. Le gel des prix est également évoqué dans ce cadre mais, à nouveau l'idée n'est pas soutenue de manière unanime. Pourtant ces deux mesures ont un effet immédiat pour soutenir les personnes les plus précarisées.

D'autres pistes sont avancées car on se rend bien compte qu'il faudra rapidement intervenir pour soutenir les ménages en la matière. Par exemple, il conviendrait d'investir dans les économies d'énergie. Certes, les économies d'énergie permettent de réduire le montant de la facture ainsi que notre dépendance énergétique.

L'inconvénient, c'est qu'on est sur du moyen et long terme et que tout le monde n'a pas les moyens d'investir dans des économies d'énergie.

Bref un ensemble de mesures sont avancées et je ne les énumère pas toutes.

Nous sommes par ailleurs tous convaincus qu'il faudra aider les ménages face à l'explosion annoncée des coûts de l'énergie.

Le fédéral n'est pas le seul concerné et je voudrais savoir si des contacts sont pris avec les entités fédérées pour dégager des pistes cohérentes et intégrées dans ce dossier crucial pour nos concitoyens ?

Quel est l'état de la question, notamment sur l'extension du tarif social ?

 

België is een federale staat en dat blijkt ook in de organisatie van de energiesector. De bevoegdheden inzake elektriciteit en gas zijn verdeeld over de federale staat en de deelstaten. Daarom valt deze vraag binnen de bevoegdheid van de Senaat.

Om de forse stijging van de energieprijzen op te vangen worden vanuit verschillenden hoeken diverse ideeën naar voren geschoven. Elk van die mogelijke oplossingen heeft voor- en tegenstanders maar geen enkele is vrij van kritiek op vlak van economie of milieu. Mijn vraag gaat vooral over één van die voorstellen, namelijk de uitbreiding van he sociaal tarief.

Dat is een vorm van progressieve tarifering waar 450.000 gezinnen in België momenteel gebruik van kunnen maken. Naar verluidt zou uw departement overwegen om het aantal personen dat daarvan gebruik kan maken fors op te trekken. Deze maatregel zorgt voor herverdeling ten gunste van de minst begoede gezinnen.

Aan dit denkspoor wordt niet door iedereen de voorkeur gegeven omdat het moeilijk zou zijn om deze maatregel terug te schroeven wanneer de prijzen weer zullen dalen. Er wordt ook gedacht aan het bevriezen van de prijzen, maar ook dat voorstel krijgt geen unanieme steun. Nochtans zouden die twee maatregelen meteen effect sorteren voor de meest kwetsbare personen.

Er zijn ook nog andere denksporen, want men is er zich wel van bewust dat er snel moet worden ingegrepen om de gezinnen op dit punt te ondersteunen. Zo zou er ook moeten geïnvesteerd worden in energiebesparing. Aldus kan zowel de energiefactuur als onze afhankelijkheid van energie verminderd worden.

Het nadeel is dat deze maatregel geldt voor de middellange en lange termijn en dat niet iedereen de middelen heeft om in energiebesparing te investeren.

Kortom, tal van maatregelen worden voorgesteld en ik som ze niet allemaal op.

We zijn ervan overtuigd dat we de gezinnen op een of andere manier zullen moeten helpen om het hoofd te bieden aan de aangekondigde forse prijsstijgingen.

Het federale niveau is niet het enige niveau dat hiermee te maken heeft en ik zou graag weten of er contact wordt opgenomen met de deelstaten om op coherente en geïntegreerde wijze op te treden in dit voor onze medeburgers cruciale dossier.

Wat is de stand van zaken, in het bijzonder wat betreft de uitbreiding van het sociaal tarief?

 
Réponse reçue le 28 avril 2022 : Antwoord ontvangen op 28 april 2022 :

La crise des prix élevés de l'énergie se poursuit, et nous continuons à faire des efforts auprès du gouvernement fédéral pour que personne ne soit laissé pour compte. Prendre des mesures de soutien pour protéger les plus vulnérables de cette société est toujours le premier pilier de ma politique de prix de l'énergie. Dès le début de mon mandat, j'ai pris la décision, avec le gouvernement, de doubler le groupe des bénéficiaires du tarif social. Il est important que cette mesure de protection ait déjà été mise en place avant la crise. Ainsi, depuis février 2021, tous les bénéficiaires de l'allocation majorée pour soins médicaux ont également droit au tarif social pour l'électricité et le gaz. En octobre, nous avons décidé de prolonger la mesure de soutien pour un trimestre supplémentaire, et le 31 janvier, il a également été décidé de prolonger le soutien au groupe d'expansion pour trois mois supplémentaires. Le 15 mars, il a été décidé de la prolonger à nouveau jusqu'au 30 septembre 2022.

En plus de cette mesure, ce groupe cible a également bénéficié d'une réduction forfaitaire sur la facture énergétique, d'un montant de 80 euros. Une deuxième prime, la prime de chauffage, d'un montant de 100 euros, suivra au printemps.

En effet, nous obtenons davantage en coordonnant nos politiques, les ministres fédéraux et régionaux, surtout lorsqu'il s'agit d'objectifs sociaux. Par exemple, les personnes en médiation de dettes au CPAS vivent souvent dans des maisons mal isolées, ce qui entraîne une augmentation de leurs factures d'énergie.

Des consultations ont lieu régulièrement entre mon cabinet et les cabinets de mes collègues régionaux. De cette façon, nous comprenons mieux les mesures prises au niveau régional et nous pouvons essayer de nous renforcer mutuellement.

En octobre, le gouvernement fédéral a décidé d'élargir le Fonds pour le gaz et l'électricité afin de financer les opérations énergétiques des CPAS. D'une part, l'indexation du fonds a été reconfirmée, en libérant des budgets à cette fin au sein du gouvernement. D'autre part, une augmentation supplémentaire du fonds a été décidée. Ces ressources peuvent être utilisées par les CPAS pour soutenir la politique énergétique régionale, par exemple en aidant les gens à rendre leur maison plus efficace sur le plan énergétique.

De crisis van hoge energieprijzen blijft ondertussen duren, en we blijven met de federale regering inspanningen leveren om niemand in de kou te laten staan. Het nemen van steunmaatregelen ter bescherming van de meest kwetsbaren in deze samenleving is steeds de eerste pijler van mijn energieprijzenbeleid. Reeds bij het begin van mijn regeertermijn nam ik samen met de regering de beslissing om de groep van gerechtigden van het sociaal tarief te verdubbelen. Het is belangrijk dat die beschermingsmaatregel er reeds is gekomen nog voor de crisis zich aandiende. Zo hebben alle rechthebbenden op de verhoogde tegemoetkoming bij medische zorg sinds februari 2021 ook recht op het sociaal tarief elektriciteit en gas. We besloten in oktober om de steunmaatregel met nog een kwartaal te verlengen, en ook op 31 januari werd er gekozen voor nogmaals drie maanden verlenging van steun voor de uitbreidingsgroep. En op 15 maart werd beslist om nogmaals te verlengen tot en met 30 september 2022.

Als aanvulling op deze maatregel werd aan deze doelgroep ook een forfaitaire korting toegekend op de energiefactuur, ter hoogte van 80 euro. Dit voorjaar volgt een tweede premie, de verwarmingspremie, ter hoogte van 100 euro.

We bereiken inderdaad meer door ons beleid af te stemmen op elkaar, federale en gewestelijke ministers, in het bijzonder wanneer het sociale doelstellingen betreft. Mensen die zich in schuldbemiddeling bij het OCMW bevinden, bijvoorbeeld, wonen vaak ook in slecht geïsoleerde woningen, waardoor hun energiefacturen ook hoog oplopen.

Op regelmatige basis wordt er overleg gepleegd tussen mijn kabinet en de kabinetten van mijn gewestelijke collega's. Zo krijgen we een beter inzicht in de maatregelen die op gewestelijk niveau worden genomen, en kunnen we elkaar proberen versterken.

In oktober besliste de federale regering om het Gas en Elektriciteitsfonds ter financiering van de energiewerking bij de OCMW's verder uit te breiden. Enerzijds werd de indexatie van het fonds herbevestigd, door hiervoor nu ook budgetten vrij te maken binnen de regering. Anderzijds werd ook een bijkomende verhoging van het fonds beslist. Deze middelen kunnen door de OCMW's worden aangewend om er het gewestelijk energiebeleid mee te ondersteunen, bijvoorbeeld door mensen te begeleiden in het verhogen van de energiezuinigheid van hun woningen.