SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2014-2015 Zitting 2014-2015
________________
30 avril 2015 30 april 2015
________________
Question écrite n° 6-633 Schriftelijke vraag nr. 6-633

de François Desquesnes (cdH)

van François Desquesnes (cdH)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Prisons - Travail des détenus - Chiffres Gevangenissen - Gevangenisarbeid - Cijfers 
________________
établissement pénitentiaire
travail du détenu
handicapé mental
restriction à la concurrence
statistique officielle
strafgevangenis
gedetineerdenwerk
geestelijk gehandicapte
concurrentiebeperking
officiële statistiek
________ ________
30/4/2015Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 4/6/2015)
23/6/2015Antwoord
30/4/2015Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 4/6/2015)
23/6/2015Antwoord
________ ________
Question n° 6-633 du 30 avril 2015 : (Question posée en français) Vraag nr. 6-633 d.d. 30 april 2015 : (Vraag gesteld in het Frans)

Cette question porte sur la nécessaire concertation entre le service public fédéral (SPF) Justice, chargé de la Régie du travail pénitentiaire, et les entités fédérées compétentes pour les entreprises de travail adapté.

Je suis interpellé par la concurrence anormale que se livrent les établissements pénitentiaires vis-à-vis des entreprises de travail adapté (ETA) qui emploient sous contrat de travail des personnes porteuses d'un handicap.

La Régie du travail pénitentiaire organise pour les détenus la possibilité de travailler dans des ateliers ouverts au sein des établissements pénitentiaires. Ce sont des travaux simples que n'effectuent pas d'autres entreprises, hormis les ETA.

Celles-ci se plaignent d'une concurrence déloyale des établissements pénitentiaires qui occupent les détenus et dont le travail est facturé à des prix bien inférieurs aux prix du marché. Les établissements pénitentiaires en ont fait une publicité dans tous les médias ces dernières semaines.

Cependant nous manquons de données objectives quant au travail dans les prisons et je souhaiterais pouvoir préciser ces données.

1) Pouvez-vous m'indiquer quel est le prix actuel facturé aux clients par les établissements pénitentiaires par heure de travail d'un détenu ? Cela dépend-il de contrats négociés ou est-ce fixé par la Régie du travail pénitentiaire ?

2) Comment les contrats se négocient-ils ?

3) Quel est le montant perçu par le détenu ? Est-ce un montant fixe quel que soit le travail effectué, ou un montant fixé par chaque établissement pénitentiaire en fonction des tâches effectuées ?

4) Si des bénéfices sont réalisés par l'établissement pénitentiaire, comment ces fonds sont-ils utilisés ? Dans quel pourcentage ? À qui bénéficient-ils ?

5) Quel est le chiffre d'affaire de la Régie du travail pénitentiaire par année ?

6) Combien de détenus travaillent-ils dans les ateliers des établissements pénitentiaires en Wallonie, en Flandre et à Bruxelles ? Combien de jours en moyenne par an et par détenu ?

 

Deze vraag handelt over het noodzakelijke overleg tussen de FOD Justitie, die de Regie van de Gevangenisarbeid beheert, en de deelgebieden, die bevoegd zijn voor de beschutte werkplaatsen.

Ik maak me zorgen over de abnormale concurrentie tussen de penitentiaire inrichtingen en de beschutte werkplaatsen die mindervaliden tewerkstellen waarmee ze een arbeidsovereenkomst hebben gesloten.

De Regie van de Gevangenisarbeid biedt de gevangenen de mogelijkheid om te werken in open werkplaatsen binnen de strafinrichtingen. Het gaat om eenvoudig werk, dat niet door andere bedrijven wordt verricht, behalve door beschutte werkplaatsen.

Die klagen over de oneerlijke concurrentie vanwege de strafinrichtingen die gevangenen arbeid laten verrichten en daarvoor veel goedkopere prijzen aanrekenen dan de marktprijs. De strafinrichtingen hebben daar de voorbije weken via alle media reclame voor gemaakt.

Het ontbreekt ons aan objectieve gegevens over de gevangenisarbeid en ik zou hierover graag preciezere data verzamelen.

1) Kan de minister mij zeggen welke prijs door de strafinrichtingen per uur gevangenisarbeid aan de klant wordt aangerekend? Is die prijs afhankelijk van het contract of wordt die door de Regie van de Gevangenisarbeid bepaald?

2) Hoe verlopen de onderhandelingen over de contracten?

3) Hoeveel krijgt de gevangene daarvan? Ontvangt hij een vast bedrag ongeacht de geleverde arbeid, of wordt het bedrag bepaald door de strafinrichting naargelang van de verrichte arbeid?

4) Indien de strafinrichting winst maakt, hoe wordt die dan aangewend? Wat zijn de verhoudingen? Wie heeft daar baat bij?

5) Wat is de jaaromzet van van de Regie van de Gevangenisarbeid?

6) Hoeveel gevangenen zijn aan het werk in de werkplaatsen van de strafinrichtingen in Wallonië, in Vlaanderen en in Brussel? Gedurende hoeveel dagen gemiddeld per jaar en per gevangene?

 
Réponse reçue le 23 juin 2015 : Antwoord ontvangen op 23 juni 2015 :

1) Le tarif de base pour un client externe est de 5 euros de l'heure minimum, en fonction du degré de difficulté du travail et des services proposés.

2) Un contrat est conclu sur la base d'une offre établie par l'account manager de Cellmade (voir procédure en annexe).

3) Le tarif horaire de base est de 2,1 à 2,2 euros environ. Ce tarif est converti en prix à la pièce de manière à ce que le salaire mensuel dépende de la rapidité d'exécution de la mission par le détenu.

4) Le bénéfice revient à la Régie du travail pénitentiaire. Une partie de celui-ci est utilisée pour subventionner des formations professionnelles dans les prisons et une autre partie est utilisée pour des projets dans le cadre du bien-être des détenus / de la détention réparatrice/de la sécurité. Le reste est versé chaque année au Trésor.

5)


RÉSULTATS ENTREPRENEURS

RECETTES ENTREPRENEURS

2013

2 193 292,29

5 778 271,96

2012

1 740 961,36

5 162 201,26

2011

1 894 972,61

5 489 580,01

2010

1 837 639,91

5 401 454,37

2009

1 865 808,72

5 186 468,15

2008

2 160 605,64

5 947 952,10

2007

2 268 195,36

6 229 390,84

6) En 2014, il y avait en moyenne par an 3 887 détenus au travail dans les prisons belges. Ces chiffres comprennent également les détenus qui participent à des formations professionnelles.

Annexe:

Procédure contrats.

L'établissement d'un nouveau contrat est soumis à l'intervention des acteurs suivants :

1) le client / entrepreneur ;

2) le teamleader Meso ou son représentant ;

3) le conseiller en prévention ;

4) le coordinateur environnement ;

5) la direction de l'établissement ;

6) le représentant du SC RTP.

Le tableau récapitulatif suivant résume ce qui doit être obtenu lors de l'établissement d'un nouveau contrat.

Il convient de distinguer deux phases :

Phase 1 : la période précédant le début d'un nouveau travail.

Phase 2 : l'établissement d'un dossier-contrat complet.

Cette procédure sera d'application à partir du 15/06/2013.

Intervenants

À obtenir avant le début du travail

À obtenir pour le dossier complet du contrat

1. Le client / entrepreneur.

Signature originale du contrat.

Signature originale du contrat.

2. Le teamleader Meso ou son représentant.

Signature originale du contrat.

Signature originale du contrat.

3. Le conseiller en prévention.

Avis par mail.

Signature originale du formulaire. Avis conseiller en prévention si nécessaire.

4. Le coordinateur environnement.

Accord par mail.

Signature originale de formulaire. Approbation coordination environnemental, si nécessaire.

5. La direction de l'établissement.

Accord par mail.

Signature du formulaire 3 & 4.

6. Le représentant du SC RTP.

Accord par mail.

Accord par mail.

Il est strictement interdit de commencer un travail avant l'obtention des signatures, avis et accords repris sur le tableau récapitulatif.

REMARQUES IMPORTANTES :

– Dorénavant, le contrat original sera conservé localement par le Meso concerné.

– Les références des contrats seront données par les Meso (voie procédures du réseau commun).

– Chaque feuillet des conditions générales doit être parafé par le client/entrepreneur.

– Pour rappel, il est stipulé dans les conditions générales que la validité du contrat est soumise à l'avis du conseiller en prévention et à l'accord du coordinateur environnement.

– L'avis du Conseiller en prévention devrait être communiqué dans un délai raisonnable en fonction de la complexité du travail.

– Il est indispensable d'obtenir l'accord de la direction locale.

– L'absence de contrat ou un contrat partiellement complété entrainera le report du début du travail.

– Tout nouveau travail demandé par un client existant fera l'objet d'un avenant et sera préalablement soumis à la même procédure que celle décrite plus haut.

1) Het basistarief voor een externe klant bedraagt minimum 5 euro per uur, afhankelijk van de moeilijkheidsgraad van het werk en de aangeboden diensten.

2) Er wordt een overeenkomst gesloten op basis van een offerte die door de accountmanager van Cellmade wordt opgemaakt (zie procedure in bijlage).

3) Het uurtarief bedraagt ongeveer 2,1euro à 2,2euro. Dat tarief wordt omgezet in een stukprijs, zodat het maandloon afhankelijk is van de snelheid van uitvoering van de opdracht door de gedetineerde.

4) De winst komt ten goede van de Regie van de gevangenisarbeid, een deel van de winst wordt gebruikt voor het subsidiëren van beroepsgerichte opleidingen in de gevangenissen, een deel wordt gebruikt voor projecten in het kader van het welzijn van gedetineerden / herstelgerichte detentie / veiligheid. De rest wordt jaarlijks in de Schatkist gestort.

5)


RESULTAAT AANNEMERS

OMZET AANNEMERS

2013

2 193 292,29

5 778 271,96

2012

1 740 961,36

5 162 201,26

2011

1 894 972,61

5 489 580,01

2010

1 837 639,91

5 401 454,37

2009

1 865 808,72

5 186 468,15

2008

2 160 605,64

5 947 952,10

2007

2 268 195,36

6 229 390,84

6) In 2014 waren er gemiddeld per jaar ongeveer 3 900 gedetineerden aan het werk in de Belgische gevangenissen. Hierin zijn ook de gedetineerden die deelnemen aan beroepsgerichte opleidingen begrepen.

Bijlage :

Procedure contract.

Bij het opmaken van een nieuw contract zijn volgende personen betrokken :

1) de klant / aannemer ;

2) de teamleader van de Meso of zijn vertegenwoordiger ;

3) de preventieadviseur ;

4) de milieucoördinator ;

5) lokale directie ;

6) Centrale Dienst Regie van de Gevangenisarbeid.

De onderstaande tabel vat even samen aan welke vereisten moeten voldaan zijn om te kunnen spreken van een nieuw contract.

Men moet onderscheid tussen twee fasen :

Fase 1 : zijn de stappen die moeten ondernomen worden vooraleer het werk mag opgestart worden.

Fase 2 : is een overzicht van wat je moet hebben om over een volledig dossier te kunnen spreken.

Deze procedure treedt in werking vanaf 15/06/2013.

Tussenkomende partijen

Vereist vóór het opstarten van het werk

Vereist om het volledig dossier

1. De klant/ aannemer.

Handtekening op het contract.

Handtekening op het contract.

2. De teamleader Meso of zijn vertegenwoordiger.

Handtekening op het contract.

Handtekening op het contract.

3. Preventieadviseur.

Advies per mail.

Handtekening op formulier. advies preventieadviseur indien vereist.

4.MiIieucoördinator.

Goedkeuring per mail.

Handtekening Op het formulier. Goedkeuring milieucoördinator indien vereist.

5. Lokale directie.

Goedkeuring per mail.

Handtekening op het formulier van 3 & 4.

6. vertegenwoordiger van de Centrale Dienst.

Goedkeuring per mail.

Goedkeuring per mail.

Het is uitdrukkelijk verboden om een werk op te starten vooraleer de nodige handtekeningen, het advies en de goedkeuringen verzameld zijn.

BELANGRIJKE OPMERKINGEN :

– Het origineel ondertekend contract wordt bewaard in de lokale MESO.

– Het contractnummer wordt vanaf heden door de MESO's toegekend (zie procedure gemeenschappelijk netwerk).

– De algemene voorwaarden moeten door de klant worden geparafeerd.

– Ter herinnering, in de algemene voorwaarden staat vermeld dat het contract slechts geldig is na advies van de preventieadviseur en akkoord van de milieucoördinator.

– De preventieadviseur moet zijn advies geven binnen een redelijke termijn afhankelijk van de complexiteit van het werk.

– De goedkeuring van de lokale directie is vereist.

– Bij ontstentenis van een contract of indien het contract onvolledig werd ingevuld is het niet toegelaten om een werk op te starten.

– Alle nieuwe opdrachten van bestaande klant worden weergegeven in een bijlage aan het contract en is onderworpen aan dezelfde procedure zoals voorzien voor een contract.